Μόλις 1,5 βαθμό Κελσίου επιπλέον αντέχει ο πλανήτης

Κατά τη διάρκεια της περασμένης τριετίας, οι επιστήμονες μετέβαλαν τον ορισμό αυτού που πιστεύουν ότι αποτελεί ένα «ασφαλές» όριο για την κλιματική αλλαγή. Επί δεκαετίες, οι ερευνητές τόνιζαν ότι η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας πρέπει να διατηρηθεί κάτω από τους δύο βαθμούς της κλίμακας Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα προκειμένου να αποφευχθούν οι χειρότερες συνέπειες. Αλλά σήμερα οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η διατήρηση της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου είναι ένα πολύ ασφαλέστερο όριο.

Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι η «παραμονή» μας κάτω από αυτό το όριο δεν είναι μία εύκολη υπόθεση. 

Αυτή την εβδομάδα πραγματοποιείται διάσκεψη στη Νότιο Κορέα. Οι επιστήμονες θα αναφερθούν εκτενώς στο πόσο βιώσιμη είναι μια τέτοια λύση όπως, επίσης, και στο ποιο είναι το κόστος της επίτευξης αυτού του χαμηλότερου στόχου. 

Οι ερευνητές της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή συγκεντρώνονται στην πόλη Ιντσεόν, προκειμένου να σφυρηλατήσουν μια συνεργασία με κυβερνητικούς αξιωματούχους όσον αφορά τις δράσεις που θα χρειαστεί να υλοποιηθούν προκειμένου να εκπληρωθούν οι νέοι στόχοι. Η ιδέα των δύο βαθμών της κλίμακας Κελσίου ως ασφαλούς ορίου για την υπερθέρμανση του πλανήτη εξελίχθηκε στο πέρασμα των ετών από την πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά από τον οικονομολόγο Ουίλιαμ Νόρντχαους το 1975. Στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι ο στόχος του 1,5 βαθμού της κλίμακας Κελσίου υιοθετήθηκε. 

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι Ευρωπαίοι υπουργοί υπέγραψαν το όριο των δύο βαθμών, κάτι που το 2010 έγινε επίσημη πολιτική του ΟΗΕ. Οι κυβερνήσεις συμφώνησαν στο Κανκούν να «διατηρήσουν την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας κάτω από τους δύο βαθμούς της κλίμακας Κελσίου». Ωστόσο, κάποια μικρά νησιωτικά κράτη όπως και χώρες που βρίσκονται σε μικρό υψόμετρο δεν είδαν με καλό μάτι αυτή την προοπτική επειδή, όπως πίστευαν, οι περιοχές τους θα καταβυθίζονταν, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα προκαλούσαν μεγαλύτερη τήξη των πάγων και κατά συνέπεια επέκταση των θαλασσών. Παρήγγειλαν μία έρευνα, η οποία υπέδειξε ότι εμποδίζοντας τη μέση θερμοκρασία από το να αυξηθεί πέραν από τον 1,5 βαθμό θα είχαν μία ευκαιρία να καταπολεμήσουν τέτοια φαινόμενα. 

Αποτυχία στην Κοπεγχάγη

Στην ατυχή διάσκεψη για το κλίμα της Κοπεγχάγης, το 2009, οι χώρες που είναι ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή άσκησαν πιέσεις για τη μικρότερη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, αλλά οι προσπάθειές τους χάθηκαν στον πόλεμο για την ανάληψη των ευθυνών που ακολούθησε την ανεπιτυχή διάσκεψη. 

Πάντως, η ιδέα δεν ακυρώθηκε εντελώς και μέχρι να έρθει το πλήρωμα του χρόνου για τη διάσκεψη του Παρισιού εμφανίστηκε στο επίκεντρο, καθώς Γάλλοι διπλωμάτες προσπάθησαν να οικοδομήσουν μία ευρεία συμμαχία πλούσιων και φτωχών κρατών που υποστήριζαν τη συμφωνία. 

Ωστόσο, ποια αλλαγή επιφέρει μόλις μισός βαθμός της κλίμακας Κελσίου; Περισσότερη από αυτή που πιστεύεται. Εγγραφα της έκθεσης που διέρρευσαν, τα οποία θα δημοσιευθούν μετά τη μάχη με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους στη Νότια Κορέα, υποδεικνύουν κάποιες μεγάλες διαφορές όσον αφορά τις συνέπειες στον κόσμο «του 1,5 και των 2 βαθμών της κλίμακας Κελσίου».

Πόσο, ωστόσο, δύσκολο είναι να διατηρήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από αυτό το όριο; Πολύ. Ο κόσμος έχει ήδη υπερθερμανθεί κάτα έναν βαθμό και σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν θα περάσει αυτό το όριο γύρω στο 2040. 

Η νέα έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή δεν πρόκειται να αποκαλύψει στις κυβερνήσεις τι να πράξουν, αλλά θα καθορίσει ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων που κατά πάσα πιθανότητα θα περιλαμβάνουν μεγάλες περικοπές των εκπομπών άνθρακα, μία ταχεία υιοθέτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μεταβολές στον τρόπο ζωής και στη διατροφή.