Μουσακάς χωρίς τηγάνι
Προετοιμασία 15′, Αναμονή 20′, Μαγείρεμα 30′, Ψήσιμο 150′
ΥΛΙΚΑ (για 8 άτομα ή για μια φόρμα με αποσπώμενο πάτο 24 εκ.)
550 γρ. πατάτες
550 γρ. μελιτζάνες φλάσκες μεγάλες
650 γρ. μοσχαρίσιο κιμά από λάπα
3 μεγάλα κρεμμύδια ψιλοκομμένα
130 ml λευκό κρασί
100 γρ. πελτέ
175 γρ. ελαιόλαδο
130 γρ. γλυκιά γραβιέρα (π.χ. Κρήτης)
4 κ.σ. ψιλοκομμένος μαϊντανός
Αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
Για την “κρέμα”
65 γρ. ψίχα ψωμιού
350 γρ. γιαούρτι στραγγιστό πρόβειο
350 γρ. κατίκι Δομοκού
2 κρόκους αβγού
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Πατάτες: Τις καθαρίζουμε. Τις αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε ελάχιστο ελαιόλαδο. Κλείνουμε με αλουμινόχαρτο και τις ψήνουμε στον φούρνο στους 160ο-170°C μέχρι να μαλακώσουν. Ο χρόνος εξαρτάται από τις πατάτες – κυμαίνεται από 90’ έως 120’.
Κιμάς: Σε μια κατσαρόλα τσιγαρίζουμε με 60 ml ελαιόλαδο το ψιλοκομμένο κρεμμύδι. Μόλις μαραθεί, προσθέτουμε τον κιμά. Ανακατεύουμε καλά να διαλυθούν οι σβόλοι. Για να σπάσουμε τους σβόλους αντί για ξύλινη κουτάλα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αβγογδάρτη.
Μόλις ο κιμάς πιει όλα του τα υγρά και αρχίζει να «πιάνει» στην κατσαρόλα, προσθέτουμε τον πελτέ, ανακατεύουμε και σε 2 λεπτά σβήνουμε με το κρασί. Οταν εξατμιστεί, «ξύνουμε» προσεκτικά τον πάτο του σκεύους με μια ξύλινη κουτάλα και ανακατεύουμε ξανά καλά. Προσθέτουμε μισό λίτρο ζεστό νερό και αφήνουμε τον κιμά να βράσει μέχρι να στραγγίσει εντελώς από τα υγρά του – περίπου μισή ώρα, σε μέτρια φωτιά.
Μελιτζάνες: Τις καθαρίζουμε. Με ένα κοφτερό μαχαίρι αφαιρούμε τη μισή φλούδα κάθε μελιτζάνας δημιουργώντας ρίγες (για να μη γευόμαστε πολύ έντονα τη φλούδα τρώγοντας τον μουσακά).
Κόβουμε τις μελιτζάνες σε φέτες πάχους δύο εκατοστών και τις βάζουμε σε ένα σουρωτήρι. Αλατίζουμε ελαφρά και τις αφήνουμε για περίπου 20 λεπτά. Η διαδικασία αυτή κάνει τις μελιτζάνες να ξεπικρίσουν αλλά και διατηρεί στιβαρή τη σάρκα τους όταν θα τις ψήσουμε.
Οταν περάσει το 20λεπτο, σκουπίζουμε ελαφρά τις μελιτζάνες και τις λαδώνουμε με λίγο ελαιόλαδο. Απλώνουμε σε ένα ταψί και ψήνουμε στον φούρνο για περίπου 20 λεπτά στους 200οC.
Συναρμολόγηση: Βγάζουμε τις πατάτες από τον φούρνο και το αλουμινόχαρτο και, όπως είναι ζεστές, τις ρίχνουμε σε μια λεκάνη. Τις κόβουμε σε χοντρά κομμάτια χρησιμοποιώντας ένα κουτάλι.
Στον πάγκο εργασίας στρώνουμε μια λαδόκολλα. Ρίχνουμε επάνω τις χοντροκομμένες πατάτες και καλύπτουμε με ακόμη μία λαδόκολλα. Με το χέρι ή μια πετσέτα (για να μην καούμε) πιέζουμε τις πατάτες να ενωθούν. Παίρνουμε ένα ξύλο κοπής και το τοποθετούμε πάνω από τη λαδόκολλα που καλύπτει τις πατάτες και πιέζουμε καλά ώστε η μάζα της πατάτας να γίνει επίπεδη.
Λαδώνουμε ελαφρά τον πάτο της φόρμας και τα πλαϊνά, και πασπαλίζουμε με λίγο τριμμένο ψωμί.
Χρησιμοποιώντας μια σπάτουλα μεταφέρουμε το «στρώμα» πατάτας από τη λαδόκολλα στον πάτο της φόρμας. Πασπαλίζουμε με λίγη τριμμένη γραβιέρα.
Ανακατεύουμε τον κιμά και προσθέτουμε φρεσκοκομμένο μαϊντανό. Στρώνουμε μια στρώση κιμά πάνω από τις πατάτες.
Ακολουθεί μια στρώση από μελιτζάνες, πασπαλισμένη με λίγη τριμμένη γραβιέρα και ξανά μια στρώση κιμά.
Ετοιμάζουμε την «κρέμα»: Τρίβουμε την ψίχα ψωμιού στον τρίφτη, την ψήνουμε στους 60οC για 15’ και μετά την τρίβουμε στο μπλέντερ.
Σε μια λεκάνη βάζουμε το γιαούρτι, το κατίκι, την τριμμένη ψίχα, αλατοπίπερο και τους κρόκους αβγών και χτυπάμε με τον αβγογδάρτη.
Καλύπτουμε το περιεχόμενο της φόρμας με μια στρώση «κρέμα», πασπαλίζουμε με λίγη τριμμένη γραβιέρα και ψήνουμε στον φούρνο στους 190οC για περίπου 20’.