Μύθοι και αλήθειες για τα αντισυλληπτικά

Γράφει ο Εμμανουήλ Χειράκης, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Συνεργάτης της Κλινικής ΡΕΑ

Πολλές γυναίκες εκφράζουν μια προκατάληψη απέναντι στα αντισυλληπτικά δισκία, πιστεύοντας ότι προκαλούν θρομβώσεις ή αυξάνουν το βάρος, ή ακόμη κι ότι ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνου. Η χρήση των αντισυλληπτικών στην Ελλάδα αγγίζει μόλις το 3,8%, πολύ χαμηλό ποσοστό σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Τί ισχύει τελικά για τα αντισυλληπτικά δισκία και τί όχι;

Αντισυλληπτική δράση

Καταρχάς, για να είναι ιδανική μια αντισυλληπτική μέθοδος πρέπει να είναι αποτελεσματική, ασφαλής, καλά ανεκτή και με ελάχιστες παρενέργειες . Ο συνδυασμός αντισυλληπτικών δισκίων και ανδρικού προφυλακτικού είναι η καλύτερη λύση για αντισύλληψη και ταυτόχρονα αποφυγή σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.

Πριν τη λήψη αντισυλληπτικών δισκίων πρέπει να γίνεται στη γυναίκα ένας αρχικός έλεγχος μέτρησης της αρτηριακής πίεσης, να λαμβάνονται υπόψη το κάπνισμα , η γυναικεία κακοήθεια, η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση και να πραγματοποιείται ένας εργαστηριακός έλεγχος.

Επιπρόσθετα οφέλη

Εκτός από την αντισύλληψη και την προστασία από νοσήματα, τα αντισυλληπτικά δισκία φαίνεται να προσφέρουν και άλλα οφέλη σε γυναίκες που παρουσιάζουν διαταραχές περιόδου, δυσμηνόρροια, πολυκυστικές ωοθήκες κ.ά.

• Διαταραχές της έμμηνου ρύσεως. Σε νεαρές ηλικίες των 12 ετών και άνω,κοπέλες που εμφανίζουν μονοφασικούς κύκλους και κατά συνέπεια έχουν μεγάλη απώλεια αίματος, τα αντισυλληπτικά δισκία συνιστώνται σε συνεχή δοσολογία, μαζί με σκευάσματα σιδήρου
• Δυσμηνόρροια. Κάποιες γυναίκες πονούν κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως και μάλιστα, μερικές γυναίκες πονούν τόσο πολύ ώστε να απέχουν από την εργασία τους. Τα αντισυλληπτικά δισκία φαίνεται να βοηθούν στη δυσμηνόρροια.
• Ενδομητρίωση. Προτείνονται τα αντισυλληπτικά δισκία ως εναλλακτική θεραπεία.
• Προεμμηνορυσιακό σύνδρομο. Το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο παρουσιάζει φούσκωμα, πρήξιμο, δυσκοιλιότητα πριν την περίοδο. Αρκετές γυναίκες θα δουν βελτίωση των συμπτωμάτων λαμβάνοντας αντισυλληπτικά δισκία.
• Υπερανδρογοναιμία. Τα αντισυλληπτικά δισκία που περιέχουν  οξική κυπροτερόνη έχει αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετικά αποτελέσματα σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, οι οποίες παρουσιάζουν ακμή, έντονη τριχοφυΐα και λιπαρότητα. Επιπλέον, τα αντισυλληπτικά δισκία μειώνουν την εμφάνιση των λειτουργικών κύστεων των ωοθηκών μέσω της ανωοθυλακιορρηξίας που προκαλούν.

Πότε επιτρέπεται και πότε όχι η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων;

ΚΑΠΝΙΣΜΑ: Γυναίκες που καπνίζουν και είναι κάτω των 35 ετών μπορούν να λαμβάνουν αντισυλληπτικά, καθώς φαίνεται πως οι ευεργετικές ιδιότητές τους είναι περισσότερες από τη βλάβη που προκαλεί το κάπνισμα.

Όμως, γυναίκες άνω των 35 ετών που καπνίζουν περισσότερα από 15 τσιγάρα ημερησίως απαγορεύεται να παίρνουν αντισυλληπτικά, αφού φαίνεται να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, για φλεβική θρομβοεμβολικη νόσο και για έμφραγμα του μυοκαρδίου

Σε γυναίκες άνω των 35 ετών που καπνίζουν λιγότερα από 15 τσιγάρα, κανονικά απαγορεύεται η λήψη αντισυλληπτικών, εκτός εάν το όφελος υπερτερεί των αρνητικών συνεπειών.

ΥΠΕΡΤΑΣΗ: Όσες γυναίκες έχουν υπέρταση, δηλαδή πάνω από 160 συστολική και 100 διαστολική, δεν πρέπει να λαμβάνουν αντισυλληπτικά.

ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ: Οι γυναίκες που υποφέρουν από ημικρανίες με αύρα απαγορεύεται η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων.

ΑΥΞΗΣΗ ΒΑΡΟΥΣ: Τα αντισυλληπτικά δημιουργούν κατακράτηση υγρών, αλλά αυτή η αύξηση του βάρους δεν είναι στατιστικά σημαντική ώστε να θεωρούμε ότι τα αντισυλληπτικά δισκία προκαλούν παχυσαρκία.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ: Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού δεν αποτελεί αντένδειξη λήψης αντισυλληπτικών δισκίων. Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού φαίνεται ότι ωφελούνται από τη λήψη τους.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΩΟΘΗΚΩΝ: Τα αντισυλληπτικά δισκία παρουσιάζουν προστατευτική δράση στον καρκίνο των ωοθηκών, ενώ έχει σημασία σε ποια ηλικία θα ξεκινήσει η γυναίκα να τα λαμβάνει και για πόσο διάστημα. Όσο μεγαλύτερη η διάρκεια λήψης των αντισυλληπτικών, τόσο μεγαλύτερη και η προστασία που παρέχουν!

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ: Σύμφωνα με έρευνες, η προστασία από τον καρκίνο του ενδομητρίου είναι έως και 80% ισχυρότερη σε γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία, σε σχέση με εκείνες που δεν λαμβάνουν αντισύλληψη.

ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΟΕΜΒΟΛΙΚΗ ΝΟΣΟΣ: Ο κίνδυνος για φλεβικά θρομβοεμβολικά επεισόδια από τη χρήση των αντισυλληπτικών δισκίων έχει συσχετισθεί με τη παρουσία του οιστρογόνου. Ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός ειδικά τους τρεις πρώτους μήνες και γι’ αυτό χρειάζεται αιματολογικός και κλινικός έλεγχος,έτσι ώστε να μην λάβουν αντισύλληψη με δισκία όσες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο – ειδικά για εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση.

Τέλος, είναι σημαντικό να τονιστεί πως κάθε γυναίκα θα πρέπει να συμβουλεύεται το γυναικολόγο της πριν από τη λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, όπως ακριβώς και για τη διακοπή τους, προσωρινή ή μη.