Ο έλεγχος και η εκκαθάριση από υπολείμματα εκρηκτικών υλών της περιοχής γύρω από την στρατιωτική αποθήκη πυρομαχικών που ανατινάχθηκε χθες το απόγευμα εξαιτίας της πυρκαγιάς στην Νέα Αγχίαλο, είναι η βασική προτεραιότητα της στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και ιδιαίτερα του ΓΕΑ, στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλεται να επανέλθει άμεσα η κανονικότητα στην αεροπορική βάση Αγχιάλου. Μέσα στις επόμενες ώρες, στην 111 Πτέρυγα Μάχης στην Αγχίαλο, πρόκειται να αναπτυχθεί κλιμάκιο πυροτεχνουργών, αλλά και μία ομάδα του Τάγματος Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΤΕΝΞ) με στόχο να «χτενίσουν» την περιοχή σε μία ακτίνα τουλάχιστον 3 χλμ., γύρω από την αποθήκη, καθώς υπάρχουν φόβοι ότι η διασπορά υπολειμμάτων πυρομαχικών και εκρηκτικών υλών σε μια εξαιρετικά μεγάλη έκταση, συνιστά σημαντικό κίνδυνο για το στρατιωτικό προσωπικό αλλά και για τους πολίτες, αφού υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να εκραγούν με ότι αυτό συνεπάγεται. Πριν και από τους πυροτεχνουργούς πάντως, την αποθήκη πυρομαχικών αναμένεται να προσεγγίσει ειδικό μικτό συνεργείο της Πολεμικής Αεροπορίας και της Πυροσβεστικής, με στόχο να εκτοξεύσουν ψυκτικό υγρό πάνω και γύρω από το χώρο της, για λόγους ασφαλείας αλλά και γιατί έτσι προβλέπουν τα σχετικά πρωτόκολλα αντιμετώπισης ανάλογων καταστάσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αποθήκη που εξερράγη ήταν υπέργεια και βρισκόταν σε απόσταση περίπου 6 χλμ από τις κύριες εγκαταστάσεις της αεροπορικής βάσης. Σε αυτήν βρίσκονταν αποθηκευμένες κυρίως συμβατικές βόμβες των 500, 1000, και 2000 λιβρών, τις οποίες φέρουν τα F-16. Η περιοχή γύρω από την αποθήκη και σε μία ακτίνα 60 μέτρων ήταν πλήρως αποψιλωμένη, ενώ ό,τι πιο κοντινό υπήρχε σε βλάστηση ήταν μόνο ένας ελαιώνας, ο οποίος ακόμη και αυτός βρίσκονταν αρκετά μέτρα πιο μακριά από την αποψιλωμένη περίμετρο. Τα πυρομαχικά ήταν αποθηκευμένα σύμφωνα με τις νατοϊκές προδιαγραφές, κάτι το οποίο σημαίνει ότι ο αποθηκευτικός χώρος ήταν κατασκευασμένος από μπετόν και γύρω υπήρχε χώμα, χωρίς καθόλου βλάστηση. Μυστήριο αποτελεί πάντως πώς έγινε η έκρηξη αφού τα συγκεκριμένα βλήματα δεν σκάνε αλλά… λιώνουν. Επίσης για να εκραγούν χρειάζονται πυροκροτητές, οι οποίοι θεωρητικά ποτέ δεν αποθηκεύονται στον ίδιο χώρο με τις βόμβες. Παρόλα αυτά πάντως υπάρχει ένα ενδεχόμενο, σύμφωνα με κύκλους της Πολεμικής Αεροπορίας, η ανάφλεξη των πυρομαχικών να έγινε λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύχθηκαν στην περιοχή, κάτι που όμως, όπως συμπληρώνουν, είναι εξαιρετικά πρόωρο ώστε να ειπωθεί με βεβαιότητα, δεδομένου ότι πλήρη πρόσβαση στα σχετικά στοιχεία θα μπορούν να έχουν μόνο οι ειδικοί που θα αναλάβουν τις έρευνες.
Ωστικό κύμα
Εξαιτίας της σφοδρότητας της έκρηξης και κατ’ επέκταση του ισχυρού ωστικού κύματος που δημιουργήθηκε, υπέστει σημαντικές ζημιές το στρατόπεδο στην περιοχή Καράμπα, το οποίο λίγο νωρίτερα (περί την 17:45) είχε εκκενωθεί προκειμένου να μην υπάρξει κίνδυνος για το προσωπικό, αφού η φωτιά το είχε προσεγγίσει επικίνδυνα χωρίς να καταστεί δυνατόν να αναχαιτιστεί. Σύμφωνα με το ΓΕΑ, μετά την είσοδο της φωτιάς στο δυτικό τμήμα του στρατοπέδου ακούστηκαν εκρήξεις διαφόρων εντάσεων, ενώ την 19:18 σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη. Λόγω των εκρήξεων η Ελληνική Αστυνομία δημιούργησε περίμετρο ασφαλείας στα 3 χιλιόμετρα πέριξ του στρατοπέδου και εκπέμφθηκε σχετικό σήμα από το 112 την 19:50.
Παράλληλα σημαντικές ζημιές υπέστησαν σπίτια και καταστήματα στη Νέα Αγχίαλο, καθώς έσπασαν αρκετές βιτρίνες και τζαμαρίες. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με κύκλους του ΓΕΑ, τόσο τα μαχητικά αεροσκάφη όσο και οι άλλες, υπόγειες και υπέργειες, αποθήκες της αεροπορικής βάσης ήταν συνεχώς ασφαλισμένες και δεν συνέτρεχε λόγος ανησυχίας. Για προληπτικούς, ωστόσο, λόγους ένας σχετικά μικρός αριθμός από τα περίπου 70 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 30 και Block 50 που επιχειρούν από τις τρεις Μοίρες της 111 Πτέρυγας Μάχης, μετακινήθηκαν στην 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα. Να σημειώσουμε πως σύμφωνα με πληροφορίες, στην 330 Μοίρα επιχειρούν 32 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 30. Στις άλλες δύο πολεμικές μοίρες της Νέας Αγχιάλου, την 341 και την 347, βρίσκονται ακόμη 38 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 50. Ωστόσο τα περισσότερα από αυτά δεν μετακινήθηκαν καθώς φιλοξενούνται σε καταφύγια (shelters) τα οποία αντέχουν σε πολύ ισχυρές εκρήξεις και θερμοκρασίες. Η συγκεκριμένη αεροπορική βάση είναι η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, μετά από την 110 Π.Μ της Λάρισας και μία από εκείνες που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος των αναχαιτήσεων των τουρκικών μαχητικών κατά τις παραβιάσεις του εθνικού μας εναέριου χώρου.
Αποσυναρμολογημένα πυρομαχικά
Παράλληλα και σε ότι αφορά τα πυρομαχικά που βρίσκονται συγκεντρωμένα στην 111 ΠΜ στη Νέα Αγχίαλο, στην πλειονότητά τους είναι αποσυναρμολογημένα με τα μέρη τους να φυλάσσονται σε διαφορετικούς αποθηκευτικούς χώρους. Όπως αναφέρουν στελέχη του ΓΕΑ στο Π.Θ, ένας π.χ πύραυλος είναι αποσυναρμολογημένος με τα κομμάτια του ανάλογα με τη φύση και τις αντοχές τους να φυλάσσονται σε ειδικά μέρη. «Αλλού φυλάσσεται ο κορμός και τα πτερύγια και αλλού τα ηλεκτρονικά του συστήματα, τα οποία λόγω ευαισθησίας θα πρέπει να διατηρούνται σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες και σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, προκειμένου να μην παθαίνουν αλλοιώσεις» τονίζουν χαρακτηριστικά. Να προσθέσουμε πως στην 111 Πτέρυγα Μάχης, υπάρχουν δύο συγκεντρώσεις πυρομαχικών. Η πρώτη που αποτελεί την αποκαλούμενη «Α’ Χορηγία» είναι μέσα στη βάση και έχει πυρομαχικά που προορίζονται για άμεση χρήση. Αυτά βρίσκονται εκεί για να μπορούν να φορτωθούν άμεσα στα αεροσκάφη που βρίσκονται σε επιφυλακή (readiness). Η δεύτερη συγκέντρωση (Β’ Χορηγία) βρίσκεται περιμετρικά της βάσης σε μεγαλύτερη απόσταση από τις κεντρικές εγκαταστάσεις και περιλαμβάνει μεγαλύτερο όγκο πυρομαχικών. Οι εκρήξεις σημειώθηκαν σε αυτόν τον όγκο. Τα συγκεκριμένα πυρομαχικά προορίζονται τόσο για χρήση από αεροσκάφη της βάσης, όσο και για άλλα που δεν ανήκουν στη δύναμή της αλλά μπορούν να προσγειωθούν εκεί για να εξοπλιστούν. Σε αυτά περιλαμβάνονται και συμμαχικά αεροσκάφη (ΝΑΤΟ) αλλά και ελληνικά, ακόμη και Mirage. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στην αεροπορική βάση Αγχιάλου βρίσκονται αποθηκευμένα πυρομαχικά από το σύνολο των τύπων που χρησιμοποιούν τα F-16 όταν επιχειρούν, όπως βλήματα αέρος-αερος AMRAAM και Sidewinder, βλήματα AGM-88 HARM, AGM-65 Maveric και φυσικά μεγάλος αριθμός GBU 12/16 και βέβαιων γενικού χρήσης Mk82/83/84.
