Ισως η πιο συζητημένη παράσταση του καλοκαιριού. Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας και ο Σταύρος Τσακίρης συμμετέχουν στο Φεστιβάλ Αθηνών με τον Προμηθέα και τη σπουδαία Κάθριν Χάντερ στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
«Ο αιώνιος συμβολισμός του αλυσοδεμένου Προμηθέα γιατί αντιστάθηκε σε όλες τις προκαταλήψεις ακόμη και στο ευμετάβλητο δίκαιο του Θεού είναι πιο αναγκαίος από ποτέ. Ο Προμηθέας παραμένει δεμένος και μας περιμένει. Χρέος μας να τον λύσουμε» αναφέρει ο Σταύρος Τσακίρης, για την παράσταση «Προμηθέας Δεσμώτης», με τους σημαντικούς έλληνες ηθοποιούς, που θα παρουσιαστεί 9 και 10 Αυγούστου στην Επίδαυρο.
Η βραβευμένη με Olivier στο Φεστιβάλ Αθηνών
Ο Σταύρος Τσακίρης που μιλά στο iefimerida για τις πρόβες και την προετοιμασία της παράστασής του, είδε στο πρόσωπο και την ερμηνευτική δεινότητα της Κάθριν Χάντερ τον ιδανικό «Προμηθέα». Η Ελληνίδα διεθνούς φήμης ηθοποιός, αποδέχτηκε με θέρμη την πρόσκλησή του να ενσαρκώσει τον ομώνυμο ρόλο. Η βραβευμένη με Olivier Award, ως καλύτερη ηθοποιός, Κάθριν Χάντερ θα βρεθεί για πρώτη φορά στην Επίδαυρο, στις 9 και 10 Αυγούστου ερμηνεύοντας αυτό τον εμβληματικό χαρακτήρα. «Δεν είναι επισφαλή τα στοιχήματα με συνεργάτες σαν την Κάθριν Χάντερ. Ούτε με ηθοποιούς σαν τον Νικήτα Τσακίρογλου ή την Πέγκυ Τρικαλιώτη αλλα ούτε και με τους νεώτερους που είναι πολλά υποσχόμενοι και ήδη γνωστοί στο θεατρόφιλο κοινό» αναφέρει στο iefimerida.gr ο καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας Σταύρος Τσακίρης, που σκηνοθετεί την παράσταση.
«Πολύ γρήγορα συγκροτήθηκε ένας θίασος ικανών που λειτουργεί ομαδικά σε μια παράσταση που προσπαθεί να σταθεί με ισχυρή γνώμη απέναντι στα ερωτηματικά που θέτει το έργο αλλά και το ιδιαίτερο θεατρικό είδος που είναι η Αρχαία Ελληνική Τραγωδία. Οι αγωνίες τότε αρχίζουν».
Ο Προμηθέας-σύμβολο
«Τη σημερινή εποχή των μεγάλων ανακατατάξεων, ο Προμηθέας σαν σύμβολο και οι ιδέες που εκφράζονται από τον Αισχύλο μέσα από το κείμενο, είναι η μεγάλη πρόκληση. Δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις σαν μια ακόμη τραγωδία, ούτε να εγκλωβιστείς μέσα στο μυθικό της περιβάλλον. Οι οικονομικές πληγές, το μπλοκάρισμα των πολιτικών συστημάτων, οι ατελέσφορες συζητήσεις των ειδικών, η ένδεια ιδεών δεν αφήνουν ένα ελπιδοφόρο ορίζοντα για τον σύγχρονο άνθρωπο».
Ο φόβος της εξουσίας και η απειλή του θανάτου στο Φεστιβάλ Αθηνών
«Χτίζουμε μια παράσταση χωρίς μεταφυσικές σκοτεινιές, σαν ένα “λαϊκό” παραμύθι μέσα στο “άξενο” περιβάλλον του σύγχρονου κόσμου των μεγαλουπόλεων. Η ζωή κυλά σαν μια εξορία. Όλοι ασφυκτιούν ανάμεσα στον φόβο που προκαλεί η εξουσία και την απειλή του θανάτου. Ανάμεσά τους κυκλοφορεί ένα μυστικό που μεταφέρεται από τον έναν στον άλλον και περιμένει να γιγαντωθεί μέχρι να πραγματωθεί μια μεγάλη έκρηξη που θ’ αποδώσει τη δικαιοσύνη που απαιτεί ο αιώνια αδικημένος άνθρωπος. Ο άνθρωπος δικαιούται έναν ήσυχο και ευτυχισμένο βίο».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Προμηθέας, η γυναίκα που καταχειροκροτήθηκε ως Βασιλιάς Ληρ
Η συνάντηση του Σταύρου Τσακίρη με τη μεγάλη Βρετανίδα ηθοποιό έγινε πέρυσι το καλοκαίρι, οπότε και συμφωνήθηκε να παρουσιαστεί η τραγωδία του Αισχύλου και μάλιστα στα Ελληνικά. «Η Κάθρυν Χάντερ είναι Ελληνικής καταγωγής αλλά δεν είχε ερμηνεύσει έως τώρα κάποιον ρόλο στα Ελληνικά», τονίζει ο Σταύρος Τσακίρης. «Εχει παρουσιάσει τη δουλειά της στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου κι έχει αναγνωρισθεί παντού σαν μια από τις σπουδαιότερες ηθοποιούς της εποχής μας. Και μάλιστα η Χάντερ έχει ενσαρκώσει πληθώρα ανδρικών ρόλων, ενώ ήταν η πρώτη γυναίκα ηθοποιός που ερμήνευσε το ρόλο του Βασιλιά Ληρ (1977)».
«Οι πρόβες έχουν ξεκινήσει από τις 18 Μαρτίου και βρισκόμαστε περίπου στο μέσον της προετοιμασίας. Έχω την ευτυχία να συνεργάζομαι με ένα από τους πιο δημιουργικούς θίασους που έχω συναντηθεί. Τους ευχαριστώ για το ταλέντο που προσφέρουν και τη διαθεσιμότητά τους» αναφέρει ο Σταύρος Τσακίρης.
Μιλήστε μας για την συνεργασία σας με την Κάθριν Χάντερ και αν η απόσταση Αθήνα-Λονδίνο, έπαιξε κάποιο ρόλο στο στήσιμο της παράστασης. «Δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα και γιατί να υπάρξει στην ηλεκτρονική εποχή μας και τα πολλά μέσα μετακίνησης. Μόνο καλή διάθεση κι ένας καλός προγραμματισμός είναι αρκετά. Η Κάθριν έχει παράλληλα πρόβες με τον Πίτερ Μπρουκ αλλά και οι υπόλοιποι ηθοποιοί είχαν υποχρεώσεις σε άλλες παραστάσεις ή κινηματογραφικές ταινίες. Παρ’ όλα αυτά δεν υπήρξε ούτε μια χαμένη μέρα. Η Κάθριν είναι ένας ηθοποιός που επάγγελμα και βίος είναι το ίδιο και το αυτό».
«Η καθημερινότητα την βοηθά να κατανοεί τον σκοπό της και τα έργα δίνουν απαντήσεις στην ζωή της. Επειδή έχουμε την ίδια λογική για την δουλειά και την ζωή περνάμε ωραίες μέρες μιας ξεχωριστής φιλίας».
Πόσο κοντά είναι για έναν ηθοποιό, που κάνει μια τόσο σημαντική καριέρα στην Αγγλία, η συμμετοχή του σε μία αρχαία ελληνική τραγωδία και δη στην Επίδαυρο; «Δεν νομίζω ότι την σημερινή εποχή υπάρχει κανένας εθνικός τρόπος αντιμετώπισης στο ανέβασμα ενός έργου. Προσωπικά, ποτέ μου δεν αντιμετώπισα τις παραστάσεις μου σαν Ελληνικές και μόνο, ούτε ακόμη κι αυτές της τραγωδίας δεν είδα σαν ένα “προϊόν” που απευθύνεται μόνο στο Ελληνικό κοινό. Ίσως κι αυτό να ήταν το πρόβλημά μου παλαιότερα με τους κριτικούς. Η ψυχή μου είναι διαμορφωμένη Ελληνικά αλλά χωρίς Εθνική λογική. Έτσι στην φόρμα ή την προσέγγιση ούτε που μας πέρασε από το μυαλό τι εθνικότητας θα είναι η παράσταση. Ως προς τις συνήθειες είναι θέμα χημείας ανθρώπων. Διαφορετικές νοοτροπίες ή συνήθειες μπορεί να υπάρχουν, αλλά η σκηνή αυτά τα εξισώνει και τα ομογενοποιεί. Ίσως μόνο το “ήθος” του λόγου θα μπορούσε ν’ αποτελέσει πρόβλημα. Η Κάθριν έχει ερμηνεύσει ρόλους στ’ αγγλικά, στα γαλλικά και στα ιταλικά. Πρώτη φορά στα Ελληνικά είναι τώρα. Δουλέψαμε πολύ πάνω σ’ αυτό. Το πρόβλημα στον θεατρικό λόγο δεν είναι το νόημα ή η εκφορά των λέξεων αλλά τ’ αναφερόμενά τους. Εκεί χρειάστηκε χρόνος και βρέθηκε».
Μετράτε πολλές παρουσίες στην Επίδαυρο. Αυτό κάνει την πρεμιέρα πιο εύκολη ή δημιουργεί το άγχος, του να ξεπεράσετε τον εαυτό σας; «Δεν πάλεψα ποτέ με τον εαυτό μου γιατί δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι κάτι κατέκτησα άρα έπρεπε να το ξεπεράσω. Παρόλο που ξεκίνησα πολύ νέος να σκηνοθετώ στην Επίδαυρο και μάλιστα σε μια εποχή που “δεν αγαπούσαν” τους νέους είχα κατορθώσει ν’ απαλλαγώ από την αθλητική ηλικία και τα σύνδρομά της. Δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι έπρεπε ν’ αποδείξω κάτι. Ήμουν απαλλαγμένος από το άγχος της πρεμιέρας. Δεν κοιμάμαι τα βράδια μόνο την περίοδο των προβών με μόνη αιτία, τον διαρκή πόλεμο που μου έχουν κηρύξει τα κείμενα».
Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας στο Φεστιβάλ Αθηνών. Τι σημαίνει αυτό για ένα θέατρο που δεν έχει έδρα την Αθήνα; «Νομίζω είναι μια καλή αρχή που θα βοηθήσει γενικά το θέατρο στην Ελλάδα. Πρέπει να δοθεί στα περιφερειακά θέατρα ο χώρος που τους αναλογεί και τους αξίζει. Παντού στην Ευρώπη τα θέατρα ρεπερτορίου κι αυτά που καθορίζουν το ζωντανό θεατρικό πρόσωπο της χώρας δεν είναι τα Εθνικά Θέατρα, που άλλωστε άλλοι είναι οι σκοποί της ίδρυσής τους, αλλά τα θέατρα που βρίσκονται έξω από την πρωτεύουσα. Αυτά φιλοξενούν όλα τ’ ανήσυχα μυαλά, περιοδεύουν στην επικράτεια κι έρχονται σε επαφή με το μεγάλο πλήθος των πολιτών της χώρας. Παράδειγμα η Σάουμπίνε του Βερολίνου, το θέατρο της Ναντερ στην Γαλλία ή το θέατρο της Κρακοβίας στην Πολωνία κ.α Εξάλλου το Δημοτικό Θέατρο της Πάτρας τριάντα χρόνια μετά την ίδρυσή του είναι ένας ακμαίος οργανισμός (καλλιτεχνικά και οικονομικά) που βρίσκεται διαρκώς στην πρωτοπορία με εφτά παραστάσεις κάθε χρόνο στην Κεντρική και την Παιδική Σκηνή όπως και με το Θίασο περιοδειών (Άρμα Θέσπιδος), με Σκηνή Όπερας και Δραματική σχολή».
Είδα τον Προμηθέα στο πρόγραμμα του φεστιβάλ Βύρωνα, αυτό σημαίνει ότι θα περιοδεύσει η παράσταση; «Αμέσως μετά την Επίδαυρο θα κάνει μια μεγάλη πρεμιέρα στην Πάτρα στο Αρχαίο Ωδείο (12 και 13 Αυγ.) Στην συνέχεια θα περιοδέψει σε όλα τ’ αρχαία θέατρα (Φιλίππους, Δίον, Δωδώνη) αλλά και Θεσσσαλονίκη (Θέατρο Δάσους) Λάρισα, Βόλο, Μουδανιά».
Τι ετοιμάζει το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας από Φθινόπωρο; «Δεν είναι ακόμη ανακοινώσιμος ο προγραμματισμός. Σύντομα όμως θα έχετε νέα μας».
ΔΗ. ΠΕ. ΘΕ. Πάτρας ΑΙΣΧΥΛΟΥ – ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ 9 & 10 Αυγούστου
Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία Σταύρος Τσακίρης / Μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης / Σκηνική εγκατάσταση Κώστας Βαρώτσος / οστούμια Γιάννης Μετζικώφ / Κίνηση Marcello Magni Σχεδιασμός φωτισμών Σάκης Μπιρμπίλης
Παίζουν: Κάθριν Χάντερ Νικήτας Τσακίρογλου, Δημήτρης Πιατάς, Πέγκυ Τρικαλιώτη, Γεράσιμος Γεννατάς, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Αντιγόνη Φρυδά, Κώστας Νικούλι.
ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας – Σταύρος Τσακίρης «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου