Ένας σύγχρονος «Ιντιάνα Τζόουνς στον κόσμο της τέχνης» εντόπισε ένα ψηφιδωτό ηλικίας 1.600 ετών που αξίζει πάνω από 11 εκατομμύρια ευρώ και το οποίο είχε κλαπεί από την Κύπρο.
Η απεικόνιση του Αγίου Μάρκου από τον 6ο αιώνα – ένα από τα τελευταία χαμένα κομμάτια της βυζαντινής τέχνης που είχαν κλαπεί από την Κύπρο την δεκαετία του 1970 – επιστράφηκε αυτή την εβδομάδα από τον Άρθουρ Μπραντ.
Ο ιδιωτικός ερευνητής από την Ολλανδία έκανε την ανακοίνωση την Παρασκευή κατά την διάρκεια μιας ιδιωτικής τελετής στην πρεσβεία της Κύπρου στην Χάγη, μετά από ένα ταξίδι αναζήτησης για το συγκεκριμένο έργο σε όλη την Ευρώπη που διήρκησε δύο ολόκληρα χρόνια.
«Πρόκειται για ένα πολύ ιδιαίτερο κομμάτι που έχει ηλικία άνω των 1.600 ετών. Είναι ένα από τα τελευταία και ωραιότερα παραδείγματα τέχνης από την πρώιμη βυζαντινή εποχή » είπε.
Μετά από ένα στοιχείο που του έδωσε ένας εξέχοντας έμπορος τέχνης στο Λονδίνο, ο Μπραντ ταξίδεψε στο Μονακό τον Αύγουστο.
Μέσα απλό μια σειρά μεσαζόντων -συμπεριλαμβανομένων αρκετών στον υπόγειο κόσμο – ο Μπραντ τελικά εντόπισε το χαμένο ψηφιδωτό σε ένα πολυτελές διαμέρισμα στην μικρή πόλη – κράτος.
Όπως είπε ο Μπραντ: «Ήταν στην κατοχή μιας Βρετανικής οικογένειας, που αγόρασε το ψηφιδωτό για καλό σκοπό πριν από 4 δεκαετίες. Τρομοκρατήθηκαν όταν ανακάλυψαν πως ήταν στην πραγματικότητα ένας ανεκτίμητος θησαυρός τέχνης, λεηλατημένος από την εκκλησία Κανακαριά μετά την τουρκική εισβολή».
Η οικογένεια συμφώνησε να το επιστρέψει στον «λαό της Κύπρου» με αντάλλαγμα μια μικρή αμοιβή για την κάλυψη των εξόδων αποκατάστασης και αποθήκευσης, πρόσθεσε.
Πριν από μία εβδομάδα, ο Μπραντ – που συνεργάστηκε με την Εκκλησία της Κύπρου – επέστρεψε στο Μονακό για να πάρει το ψηφιδωτό, που λέγεται ότι αξίζει περίπου 11 εκατομμύρια ευρώ.
«Ήταν μια από τις μεγαλύτερες στιγμές της ζωής μου» είπε ο ιδιωτικός ερευνητής.
Το 2015, ο Μπραντ είχε γίνει παγκόσμια γνωστός όταν εντόπισε δύο τεράστια χάλκινα αγάλματα που είχε φτιάξει ο ναζί γλύπτης Τζόζεφ Τόρακ, που αναφέρονται ως «άλογα του Χίτλερ».
Όσο για την Κύπρο, τα θρησκευτικά αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιδωτών, εκλάπησαν από τους τοίχους της εκκλησίας στην βόρεια Κύπρο μετά την εισβολή των τουρκικών δυνάμεων το 1974.
Περιελάμβαναν ένα σύνολο ψηφιδωτών από την εκκλησία της Παναγίας Κανακάρια, που βρίσκεται βορειοδυτικά της Λευκωσίας.
Πολλά κομμάτια κατέληξαν στον υπόκοσμο του λαθρεμπορίου τέχνης και εξαφανίστηκαν για πολλά χρόνια, ενώ η κυβέρνηση και η εκκλησία της Κύπρου αγωνίστηκαν σκληρά και αδιάκοπα για να τα ανακτήσουν.
«Τα ψηφιδωτά της Κανακαρίας έχουν τεράστια σημασία στη χριστιανική τέχνη και στον παγκόσμιο πολιτισμό» δήλωσε η Μαρία Παφίτη πρώην επικεφαλής του τμήματος στην βρετανικό οίκο δημοπρασιών Cristie’s.
Δώδεκα ψηφιδωτά έχουν επιστραφεί μέχρι τώρα, ενώ ένα από αυτά απεικονίζει τον Απόστολο Ανδρέα – το οποίο η Παφίτη ανακάλυψε σε μια συλλογή έργων τέχνης το 2014.
Φωτογραφία: Twitter
Πηγή
