«Όσο ερμηνεύουν τις χορογραφίες μου, θα είμαι ζωντανός»: 25 χρόνια μετά τον θάνατό του, η Εθνική Όπερα του Μπορντό τιμά όλο το καλοκαίρι (10 Ιουλίου έως 2 Σεπτεμβρίου) τον χορευτή και χορογράφο Ρούντολφ Νουρέγιεφ με μια φωτογραφική έκθεση γεμάτη ευαισθησία και κομψότητα, ανάμεσα στα κλασικά μπαλέτα και στους σύγχρονους πειραματισμούς.
«Ήθελα να δοθεί έμφαση στον ερμηνευτή-χορευτή Νουρέγιεφ ως άνθρωπο του θεάτρου ή του κινηματογράφου που ζούσε απόλυτα τους ρόλους του», εξηγεί ο φίλος του και πρώην χορευτής Daniel Agesilas, που διάλεξε τις 50 μαυρόασπρες φωτογραφίες της έκθεσης «Νουρέγιεφ, ο θεός του χορού».
«Εκπέμπεται ένα μεγάλο συναίσθημα από τα πορτρέτα αυτά που χρονολογούνται πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες», εκτιμά ο «επιμελητής» αυτός εντεταλμένος από το Ίδρυμα Νουρέγιεφ για να αποτίσει φόρο τιμής στον «χορευτή του αιώνα».
Από τα μπαλέτα «Ζιζέλ», τα «Τραγούδια ενός Περιπλανώμενου Συντρόφου» έως τον «Φεγγαρίσιο Πιερότο», το μάτι της φωτογράφου Φρανσέτ Λεβιέ συλλαμβάνει τον Νουρέγιεφ της δεκαετίας του 1980 όταν ήταν διευθυντής χορού στην Όπερα του Παρισιού: τις εκφράσεις του, το χάρισμα, το πάθος, τον αισθησιασμό του.
«Αυτό θα τον συγκινούσε, ότι επιμένουμε όχι μόνο στον χορευτή, αλλά και στον άνθρωπο Νουρέγιεφ», δήλωσε με ικανοποίηση ο Ερίκ Κιγιερέ, διευθυντής χορού στην Όπερα του Μπορντό. Εκεί, σε μια αίθουσα σε στυλ Δεύτερης Αυτοκρατορίας στο Μεγάλο Θέατρο, κάτω από την επίχρυση διακόσμηση και τους επιβλητικούς κρυστάλλινους πολυελαίους, παρουσιάζονται οι φωτογραφίες που μερικές συνοδεύονται από μια ρήση του Νουρέγιεφ.
Ο χορευτής αστέρι από τη Σοβιετική Ένωση, που αυτομόλησε στη Δύση το 1961, είναι πολύ γνωστός στο Μπορντό: Ο Σαρλ Ζυντ, ο αγαπημένος του χορευτής, είχε διατελέσει για μεγάλο διάστημα διευθυντής χορού εκεί, πριν από τον Ερίκ Κιγιερέ.
Ο Νουρέγιεφ που χορογράφησε και εισήγαγε στην Όπερα του Παρισιού τα μεγάλα κλασικά μπαλέτα του Marius Petipa (οι χορογραφίες του για τη Σταχτοπούτα και τη Λίμνη των Κύκνων περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της νέας σεζόν) ήθελε να υποδύεται βασανισμένους πρίγκιπες όπως μαρτυρούν οι φωτογραφίες με τη Νατάλια Μακάροβα και τη Νοελά Ποντουά.
Αιχμαλωτίζει το κοινό και πειραματίζεται επίσης στον σύγχρονο χορό. Με γυαλιά ηλίου και πούρο στο κωμικό μπαλέτο «The Brighton Venus», με σορτς και γάντια πυγμαχίας στο «Black and Blue», δεν σταματά να εξερευνά νέους δρόμους.
Στο Παρίσι, «μας έμαθε να απαιτούμε, ότι το να έχεις ταλέντο δεν αρκεί, πρέπει πάνω από όλα να δουλεύεις. Άλλωστε αυτό διακρίνεται στις φωτογραφίες», σημειώνει ο Ερίκ Κιγιερέ.
Μακριά από τις εκρήξεις θυμού του, ο Νουρέγιεφ εμφανίζεται μόνος στις φωτογραφίες, γνωστές ή άγνωστες, της έκθεσης: «αυτό λέει πολλά για τη μοναξιά του Νουρέγιεφ, που ήταν μια ξεχωριστή ύπαρξη», δηλώνει η Ariane Dollfus, συγγραφέας του βιβλίου «Noureev l’ insoumis» (Νουρέγιεφ, ο ανυπότακτος) που σκιαγραφεί τη ζωή του από τη γέννησή του στη Ρωσία του 1938 από φτωχή οικογένεια έως τον θάνατό του από AIDS το 1993, σε ηλικία 54 ετών, στη Γαλλία.
Μετά το Μπορντό, η έκθεση θα ταξιδέψει στο Μπιαρίτς και στην Τουλούζη, η Μόσχα έχει επίσης εκδηλώσει ενδιαφέρον. Όσον για την Όπερα του Παρισιού, την τόσο συνδεδεμένη με τον Νουρέγιεφ, μια άλλη έκθεση θα τού αφιερωθεί τον Δεκέμβριο κατά τη διάρκεια των παραστάσεων του με τη δική του χορογραφία της Σταχτοπούτας.
