Η ουροδόχος κύστη έχει ζωτική σημασία για την επιβίωσή μας, αλλά πολλές συνήθειές μας της δημιουργούν προβλήματα και αυξάνουν τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη.
Η ουροδόχος κύστη έχει ζωτική σημασία για την επιβίωση του οργανισμού, αλλά πολλές συνήθειές μας της δημιουργούν προβλήματα και αυξάνουν τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη.
Η κύστη είναι ένα ρηχό, μυώδες όργανο, το μέγεθος της οποίας αυξομειώνεται συνεχώς. Και αυτό, διότι διαστέλλεται καθώς γεμίζει με τα ούρα που παράγουν οι νεφροί και συστέλλεται όταν αδειάσει με την ούρηση. Με αυτό τον τρόπο απαλλάσσεται το σώμα από επικίνδυνες τοξίνες και διατηρείται η ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών.
Καθώς μεγαλώνουμε, όμως, η ουροδόχος κύστη αλλάζει. Το τοίχωμά της γίνεται ολοένα λιγότερο ελαστικό, με συνέπεια να κατακρατά λιγότερα ούρα. Έτσι πρέπει να πηγαίνουμε συχνότερα στην τουαλέτα απ’ ό,τι κατά το παρελθόν.
Επιπλέον, εξασθενούν το τοίχωμά της και οι μύες του πυελικού εδάφους, με συνέπεια δυσκολίες στην πλήρη κένωσή της και διαφυγή ούρων. Ωστόσο η συνεχής παραμονή μικρής ποσότητας ούρων μέσα στην κύστη αυξάνει τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη, κυρίως στις γυναίκες.
Τα καλά νέα είναι πως όλοι μπορούμε να λαμβάνουμε ορισμένα μέτρα, που βελτιώνουν την υγεία της κύστης και μας προστατεύουν από τις ουρολοιμώξεις. Ο χειρουργός-ουρολόγος Ηρακλής Πούλιας, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας έχει μερικές χρήσιμες συμβουλές.
Να πίνετε άφθονα υγρά, κυρίως νερό
Η επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη για υγιή ουροδόχο κύστη και προστασία από την ουρολοίμωξη. Ο οργανισμός φυσιολογικά παράγει κάτι λιγότερο από 1,5 λίτρα ούρα την ημέρα. Έχει επίσης μεγάλες απώλειες σε υγρά μέσω της αναπνοής και της εφίδρωσης. Επομένως οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι χρειάζονται καθημερινά 6-8 ποτήρια υγρών (των 230 ml το καθένα), αναλόγως βέβαια και με το επίπεδο της δραστηριότητάς τους και την εποχή του χρόνου.
Το νερό είναι η καλύτερη επιλογή. Αρκετές ποσότητες υγρών όμως λαμβάνουμε και από τη διατροφή, κυρίως όταν τρώμε άφθονα φρούτα, λαχανικά, όσπρια και σούπες.
Οι πάσχοντες από ορισμένα προβλήματα υγείας (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια, καρδιοπάθεια) μπορεί να χρειάζονται λιγότερα υγρά. Επομένως, αν έχετε χρόνια προβλήματα υγείας ρωτήστε τον γιατρό σας πόσα υγρά πρέπει να καταναλώνετε καθημερινά.
Περιορίστε αλκοόλ και καφεΐνη
Οι ουσίες αυτές ασκούν διεγερτική δράση και μπορεί να αυξήσουν την ανάγκη για ούρηση ή να επιδεινώσουν τυχόν ουρολογικά προβλήματα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να πίνετε και να τρώτε με μέτρο οτιδήποτε περιέχει αλκοόλ ή καφεΐνη. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται ποτά, καφέ, τσάι, σοκολάτες, αναψυκτικά τύπου κόλα, ισοτονικά ροφήματα κ.λπ.
Να θυμάστε ακόμα ότι και μερικά όξινα φρούτα και φρουτοχυμοί μπορεί να δράσουν διεγερτικά στην κύστη. Όξινα είναι, λ.χ., τα πορτοκάλια, τα γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια, τα μοσχολέμονα κ.λπ. Ο περιορισμός της κατανάλωσης αυτών των φρούτων μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία της ουροδόχου κύστεως.
Μην καπνίζετε
Τα προβλήματα της κύστης είναι πιο συχνά στους καπνιστές, οι οποίοι διατρέχουν και αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο της κύστης.
Να φοράτε βαμβακερά εσώρουχα και άνετα ρούχα
Τα βαμβακερά, άνετα εσώρουχα επιτρέπουν καλό αερισμό της περιοχής των γεννητικών οργάνων. Έτσι μένει στεγνή η περιοχή γύρω από την ουρήθρα.
Αντιθέτως, τα νάιλον ή συνθετικά εσώρουχα και τα στενά παντελόνια παγιδεύουν υγρασία στην περιοχή, διευκολύνουν την ανάπτυξη βακτηρίων και ευνοούν την ουρολοίμωξη. Για τον ίδιο λόγο οι σερβιέτες και τα σερβιετάκια που φορούν οι γυναίκες πρέπει να είναι βαμβακερά.
Καταπολεμήστε τη δυσκοιλιότητα
Η δυσκοιλιότητα μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση κοπράνων στο έντερο, με συνέπεια να πιέζει το έντερο την κύστη και να την εμποδίζει να διασταλεί.
Για να αποφύγετε αυτό το πρόβλημα, να τρώτε άφθονα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής κ.λπ.). Να πίνετε επίσης πολύ νερό και να είστε σωματικά δραστήριοι.
Διατηρήστε υγιές σωματικό βάρος
Τα περιττά κιλά κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς ασκούν πρόσθετες πιέσεις στην ουροδόχο κύστη. Μελέτες έχουν δείξει πως με το σωστό αδυνάτισμα μπορεί να βελτιωθεί έως και κατά 50% η λειτουργία της.
Να γυμνάζεστε καθημερινά
Η συχνή άσκηση συμβάλλει στην πρόληψη των προβλημάτων της κύστης, καθώς και της δυσκοιλιότητας. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να αποκτήσετε υγιές σωματικό βάρος.
Μην διακόπτετε την ούρηση
Η διακοπή της ούρησης (επειδή π.χ. βιάζεστε) επίσης είναι μεγάλο λάθος. Δυστυχώς, όταν διακόπτεται η ούρηση, η ουροδόχος κύστη δεν αδειάζει εντελώς από τα ούρα. Τα ούρα που λιμνάζουν, όμως, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη βακτηρίων και μπορεί να οδηγήσουν σε ουρολοίμωξη.
Να κάνετε ασκήσεις του πυελικού εδάφους
Περισσότερες από μία στις τέσσερις γυναίκες, συνήθως στις ηλικίες πάνω από 40 ετών, πάσχουν από δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους. Το πυελικό έδαφος είναι το μυϊκό στρώμα που καλύπτει εσωτερικά το κάτω τμήμα της πυέλου.
Για να είναι γερό αυτό το στρώμα και να λειτουργούν ομαλά τα όργανα που στηρίζονται πάνω του (όπως η ουροδόχος κύστη) φροντίστε να κάνετε καθημερινά ειδικές ασκήσεις (λέγονται ασκήσεις Kegel). Μελέτες έχουν δείξει πως με την ενδυνάμωσή του περιορίζεται η διαφυγή ούρων όταν φταρνίζεστε, βήχετε, σηκώνετε βαριά αντικείμενα, γελάτε ή νιώθετε επιτακτική ανάγκη για ούρηση.
Να πηγαίνετε στην τουαλέτα όποτε νιώθετε την ανάγκη
Η ουροδόχος κύστη πρέπει να αδειάζει αμέσως μόλις δημιουργείται η ανάγκη για ούρηση. Είναι μεγάλο λάθος να προσπαθεί κάποιος να κρατηθεί γιατί θέλει να τελειώσει πρώτα κάτι που κάνει.
Η συγκράτηση των ούρων εξασθενεί τους μυς της κύστης και αυξάνει τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη. Άλλες πιθανές συνέπειες είναι η ακράτεια ούρων ή ακόμα και η βλάβη των νεφρών. Ο υγιής άνθρωπος που πίνει αρκετά υγρά πρέπει να ουρεί περίπου 6 φορές τις ώρες που είναι ξύπνιος.
Προσέξτε πως σκουπίζεστε
Οι γυναίκες πρέπει πάντοτε να σκουπίζονται από εμπρός προς τα πίσω. Αυτό συνιστάται για να μην εισβάλλουν βακτήρια του εντέρου στην ουρήθρα και προκαλέσουν ουρολοίμωξη.
Να αδειάζετε την κύστη μετά το σεξ
Άνδρες και γυναίκες πρέπει να ουρούν σύντομα μετά το σεξ, για να αποβάλλουν βακτήρια που μπορεί να εισήλθαν στην ουρήθρα στη διάρκειά του. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να αποφύγουν την ουρολοίμωξη.