Οδηγίες για την περίθαλψη μουσουλμάνων ασθενών έδωσε η Διοίκηση του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Πάτρας, με το θέμα να φτάνει στη Βουλή μέσω κατάθεσης ερώτησης στον Υπουργό Υγείας, από δύο βουλευτές της ΝΔ . Τον Αχαιό Ανδρέα Κατσανιώτη και τον Βασίλειο Γιόγιακα.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν βλέπουν το φως της δημοσιότητας στις οδηγίες γίνεται αναφορά μεταξύ άλλων, για αφαίρεση των θρησκευτικών συμβόλων από τους θαλάμους, για εξασφάλιση χώρου όπου θα μπορούν να προσεύχονται οι μουσουλμάνοι ασθενείς αλλά και η εξέταση γυναικών από γυναίκες γιατρούς.
Επίσης, στις οδηγίες αναφέρεται, όπως διαρρέεται, η απαγόρευση της ημερήσιας παροχής φαγητού ή νερού κατά τη διάρκεια της νηστείας (μήνας του Ραμαζανίου). η σίτιση του ασθενούς, όταν αυτή είναι απαραίτητη, με το δεξί χέρι, γιατί η σίτιση με το αριστερό θεωρείται μεγάλη προσβολή.
Επιπλέον τονίζεται ότι πρέπει να αποφεύγεται η νεκροτομή, αλλά αυτή μπορεί να γίνει εάν απαιτείται από τον νόμο. Για τις μουσουλμάνες ασθενείς στους ειδικούς κανόνες αναφέρεται, να προτιμώνται πάντα οι γυναίκες γιατροί κι αν αυτό δεν είναι εφικτό, μπορεί άνδρας γιατρός να παρέχει υπηρεσίες , προσέχοντας ωστόσο ορισμένες προϋποθέσεις, όπως το να υπάρχει νοσηλεύτρια παρούσα σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης και να μη γίνεται πέρα από το αναγκαίο άγγιγμα ή παρατήρηση στο σώμα της γυναίκας. Ο τοκετός μπορεί να γίνει από άνδρα μαιευτήρα όταν πρόκειται για ζήτημα ζωής ή θανάτου για την έγκυο
Η ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
Στην ερώτησή τους οι δύο βουλευτές αναφέρουν ότι “πολλές από τις οδηγίες αντίκεινται στην ισχύουσα νομοθεσία, παραβιάζουν αρχές της ιατρικής δεοντολογίας και είναι μη εφαρμόσιμες σύμφωνα με την ισχύουσα κατάσταση σε υποδομές και προσωπικό του Ε.Σ.Υ.”.
Προς τον κ. Υπουργό Υγείας
ΘΕΜΑ: «Οδηγίες προς ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του ΓΠΝ Πατρών για τη διαχείριση μουσουλμάνων ασθενών»
Με εσωτερικό έγγραφο η Διοίκηση του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών παρέχει οδηγίες προς το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για την παροχή υπηρεσιών υγείας «σε άτομα με διαφορετική κουλτούρα υγείας». Κατά κύριο λόγο γίνεται αναφορά σε «ειδικούς κανόνες για μουσουλμάνους ασθενείς» καθώς και σε «ειδικούς κανόνες αναφορικά με γυναίκες μουσουλμάνες».
Αν και η γνώση και κατανόηση του πολιτισμικού υποβάθρου αλλοδαπών ασθενών, μεταξύ άλλων προσφύγων και μεταναστών, είναι παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τη διαχείρισή τους κατά την παροχή υπηρεσιών υγείας, ορισμένοι εκ των κανόνων που αναφέρονται στο εν λόγω έγγραφο εγείρουν πλήθος πρακτικών και νομικών ζητημάτων για την εφαρμογή τους στις δομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Στο πλαίσιο αυτό η απαίτηση «στοιχειώδους παροχής χώρου προκειμένου (οι μουσουλμάνοι) να ασκήσουν εκδηλώσεις λατρείας» προϋποθέτει υποδομές που οφείλει να παράσχει η ίδια η Διοίκηση του Νοσοκομείου. Η αφαίρεση «χριστιανικού συμβόλου πάνω από την κλίνη του ασθενούς» δεν είναι εφικτή όταν η συντριπτική πλειονότητα των θαλάμων νοσηλείας περιλαμβάνει τρεις, τέσσερις ή και περισσότερες κλίνες όπου νοσηλεύονται και άλλοι ασθενείς. Επίσης, η υποχρέωση παρουσίας γυναικών – ιατρών για την εξέταση-θεραπεία γυναικών μουσουλμάνων ή, εναλλακτικά, της παρουσίας νοσηλεύτριας όταν οι υπηρεσίες υγείας παρέχονται από άνδρα ιατρό είναι ασύμβατη με το σύστημα των εφημεριών οι οποίες προγραμματίζονται σύμφωνα με το διαθέσιμο προσωπικό ανά μονάδα και την ειδικότητα, και όχι βάσει φύλου. Το ίδιο ισχύει και για τη διεξαγωγή του τοκετού από άνδρα μαιευτήρα μόνο «όταν είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου για την έγκυο». Η δε έκτρωση τίθεται ως απαγόρευση, «ακόμη και όταν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού», δίχως να λαμβάνεται υπόψη ο σοβαρός κίνδυνος που ενδέχεται να διατρέχει η ζωή της κυοφορούσας. Μάλιστα αναγράφεται ότι η παράβαση της απαγόρευσης έχει «σοβαρότατες συνέπειες για τον ιατρό» ο οποίος «καλείται να πληρώσει ως αποζημίωση το λεγόμενο Diyyah (blood money)», σε καταφανή αντίθεση με ό,τι ισχύει στο εθνικό Δίκαιο.
Συμπερασματικά, οδηγίες όπως οι παραπάνω που μάλιστα τίθενται ως «ειδικοί κανόνες» αντίκεινται στην ισχύουσα νομοθεσία, παραβιάζουν αρχές της ιατρικής δεοντολογίας και είναι μη εφαρμόσιμες σύμφωνα με την ισχύουσα κατάσταση σε υποδομές και προσωπικό του Ε.Σ.Υ..
Κατόπιν τούτων ερωτάται ο κ. Υπουργός:
– Ποιος έλαβε την απόφαση για την έκδοση αυτών των οδηγιών;
– Έχει λάβει γνώση των οδηγιών αυτών; Έχουν δοθεί ανάλογες οδηγίες στο σύνολο των δημόσιων δομών Υγείας της χώρας; Εάν ναι, με ευθύνη ποιας διοικητικής Αρχής;
– Έχει λάβει γνώση των οδηγιών αυτών ο Διοικητής της 6ης ΥΠΕ;
– Ποια είναι η επίσημη θέση του Υπουργείου σχετικά με τη σκοπιμότητα και τη δυνατότητα εφαρμογής των οδηγιών αυτών;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Βασίλειος Γιόγιακας
Ανδρέας Κατσανιώτης
Η 6η ΥΠΕ
Ο υποδιοικητής και ταυτόχρονα αναπληρωτής Διοικητής της 6ης ΥΠΕΔημήτρης Κωστακιώτης μιλώντας στο thebest.gr αναφέρει ότι δεν έχει δει αναλυτικά τις οδηγίες και επισημαίνει ότι υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες στην κουλτούρα κάποιων λαών, τις οποίες έχουν αντιμετωπίσει και φέρνει ως παράδειγμα τους πρόσφυγες, που έχουν εγκατασταθεί στην Ηλεία και μουσουλμάνες ζητάνε γυναίκα γυναικολόγο. Υπογραμμίζει την ανάγκη σεβασμού ωστόσο διευκρινίζει ότι αυτή η πολυσέλιδη οδηγία του Διοικητή του ΠΓΝΠ θα ελεγχθεί και από τον ίδιο και από τη νομική υπηρεσία της 6ης ΥΠΕ και αν διαπιστωθεί η ύπαρξη ζητήματος νομιμότητας αυτό θα αποκατασταθεί.