Πόνος στη μέση: Πώς να πάτε διακοπές χωρίς να υποφέρετε

Αν ο πόνος στη μέση κάνει δύσκολη τη ζωή σας, οι εβδομάδες πριν από την αναχώρηση για τις διακοπές είναι ιδανικές για να κάνετε φυσικοθεραπεία.

Και αυτό, διότι αφενός η φυσικοθεραπεία έχει ισχυρές αναλγητικές ιδιότητες, αφετέρου θα σας επιτρέψει μεγαλύτερη κινητικότητα στις διακοπές σας. Και η αυξημένη κινητικότητα είναι ένα άλλο «φάρμακο» για τον πόνο στη μέση.

Όπως εξηγεί ο φυσικοθεραπευτής-χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, από το Fysiotek Sports and Spine Lab, η αναλγητική δράση της φυσικοθεραπείας έχει τεκμηριωθεί σε πολλές μελέτες. Μάλιστα, σύγχρονη παγκόσμια τάση είναι να χορηγείται ως θεραπεία πρώτης γραμμής, συχνά  πριν από την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής. Έτσι, η φυσικοθεραπεία μπορεί να αρχίσει ακόμα και από τις πρώτες μέρες της κρίσης του πόνου.

Επιπλέον, η αυξημένη κινητικότητα είναι μία από τις καλύτερες συνήθειες για να αποφύγουμε μελλοντικές κρίσεις οσφυαλγίας. Όντως, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο πόνος στη μέση είναι σπανιότερος σε όσους γυμνάζονται συστηματικά.

Στις διακοπές, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν (ή θέλουν να έχουν) μεγαλύτερη κινητικότητα. Πηγαίνουν, λ.χ.,  για κολύμπι, κάνουν μεγάλους περιπάτους στην εξοχή, κάνουν δουλειές στο εξοχικό κ.λπ.

«Αν, λοιπόν, περιοριστεί ο πόνος και βελτιωθεί η κινητικότητα πριν από τις διακοπές, στη διάρκειά τους θα συνεχιστεί η ενίσχυση της μέσης και η βελτίωση της κατάστασής της», επισημαίνει ο κ. Κακαβάς.

Η ανατομία της μέσης

Ο πόνος στη μέση είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που εκδηλώνει ο άνθρωπος. Υπολογίζεται ότι το 80% του πληθυσμού τον έχει εκδηλώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ενώ πολλοί υποφέρουν επί μήνες ή και χρόνια από αυτόν.

Η μέση (ή οσφύς) είναι ουσιαστικά η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αποτελείται από πέντε σπονδύλους που χωρίζονται μεταξύ τους από «μαξιλαράκια» (λέγονται μεσοσπονδύλιοι δίσκοι) τα οποία τους προστατεύουν από την τριβή και τους κραδασμούς.

Όπως ισχύει για όλη την σπονδυλική στήλη, έτσι και στην οσφυϊκή μοίρα της ο ένας σπόνδυλος βρίσκεται πάνω από τον άλλο, δημιουργώντας έναν «σωλήνα» (λέγεται νωτιαίος σωλήνας). Μέσα στο νωτιαίο σωλήνα βρίσκεται προστατευμένος ο νωτιαίος μυελός.

Από τον νωτιαίο μυελό αρχίζουν νεύρα, τα οποία βγαίνουν μέσω οπών που δημιουργούνται στα πλάγια των οσφυϊκών σπονδύλων, για να καταλήξουν στα πόδια.

Η μέση (όπως και η υπόλοιπη σπονδυλική στήλη) σταθεροποιείται από ένα δίκτυο μυών, συνδέσμων και τενόντων της ράχης αλλά και της κοιλιάς.

Όταν υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα σε κάποια από τις προαναφερθείσες δομές, η συνέπεια είναι πόνος, ο οποίος όμως δεν περιορίζεται πάντοτε στη συγκεκριμένη περιοχή. Μπορεί να αντανακλάται στους γλουτούς, στο ισχίο, ακόμα και στο πόδι ή στην βουβωνική περιοχή.

Κρίσιμη η θεραπεία

Ο πόνος στη μέση πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και σωστά, υπογραμμίζει ο κ. Κακαβάς. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, ανοίγει ο δρόμος για ένα επόμενο επεισόδιο, το οποίο μπορεί να είναι χειρότερο, πιο παρατεταμένο και με συμπτώματα που μπορεί να επεκτείνονται μακριά από τη ρίζα του προβλήματος.

«Αν δεν διακοπεί ο κύκλος και αν δεν βρεθεί η αιτία του πόνου, ώστε να γίνει η ενδεδειγμένη θεραπεία, θα υπάρχουν υποτροπές», εξηγεί. «Επίσης θα συσσωρεύονται βλάβες οι οποίες τελικά θα οδηγήσουν σε ανεπάρκεια των σπονδυλικών δομών. Αν συμβεί αυτό, μπορεί να χρειασθεί πιο εκτεταμένη θεραπεία, η οποία φθάνει έως την εγχείρηση στη μέση».

Έχει μεγάλη σημασία, όμως, το φυσικοθεραπευτικό πλάνο που θα ακολουθήσει ο ασθενής. «Για να αποδώσει η φυσικοθεραπεία, πρέπει πρώτα να εντοπιστεί η αιτία του πόνου. Ύστερα πρέπει να δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπισή της», εξηγεί ο ειδικός. «Με αυτό τον τρόπο θα αναρρώσει ταχύτερα ο ασθενής και θα ανακτήσει πιο σύντομα την κινητικότητά του».

Πότε ωφελεί

Ο πόνος στη μέση μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι ωφέλιμη για διάφορα είδη όπως:

• Ο μη ειδικός πόνος στη μέση. Είναι αυτός που δεν οφείλεται σε μία συγκεκριμένη αιτία (π.χ. σε έναν τραυματισμό ή πάθηση). Τα περισσότερα περιστατικά πόνου στη μέση θεωρούνται μη-ειδικά, γιατί προκαλούνται από δυσλειτουργίες, κακώσεις ή και καταπονήσεις στους μυς, τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις της μέσης.
• Η ισχιαλγία. Είναι ο πόνος της μέσης που επεκτείνεται προς το ισχίο και το πόδι. Μπορεί να προκληθεί από κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, όταν ένα νεύρο δεχθεί πίεση από τον δίσκο με την κήλη.
• Ο πόνος στη μέση που οφείλεται σε εκφυλιστική δισκοπάθεια. Η εκφυλιστική δισκοπάθεια είναι η φθορά των μεσοσπονδυλίων δίσκων λόγω ηλικίας.
• Ο πόνος στη μέση που οφείλεται σε σπονδυλική στένωση, δηλαδή σε στένωση του χώρου γύρω από το νωτιαίο μυελό.

Τα οφέλη

Η φυσικοθεραπεία για τον πόνο στη μέση στοχεύει:

• Στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής
• Την αποκατάσταση της μυϊκής ευλυγισίας, της κινητικότητας των σπονδυλικών αρθρώσεων και του εύρους κινήσεων της σπονδυλικής στήλης
• Στην ενίσχυση των μυών της περιοχής
• Στην αποτροπή μελλοντικών υποτροπών
• Στον έλεγχο των εξάρσεων του πόνου

Για όλους αυτούς τους λόγου «έχει τόσο μεγάλη σημασία να εντοπίζουμε τη ρίζα του πόνου και να αρχίζουμε από εκεί την παρέμβασή μας», καταλήγει ο κ. Κακαβάς.