Τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη συζήτηση για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και μάλιστα έχει επικρατήσει να χρησιμοποιούμε τον αγγλικό όρο.
Οι περισσότεροι γονείς έχουν σε μεγάλο βαθμό ενημερωθεί σχετικά και με τη σειρά τους έχουν προετοιμάσει τα παιδιά τους για το πώς θα πρέπει να χειριστούν τέτοιου είδους καταστάσεις, σε περίπτωση γίνουν τα ίδια, θύματα, κάποιου νταή.
Μέχρι και οι μεγαλύτερες γενιές, παππούδες και γιαγιάδες γνωρίζουν πλέον τις διαστάσεις και τις συνέπειες που μπορεί να προκαλέσουν στον ψυχισμό των παιδιών, φαινόμενα μπούλινγκ, που αφήνονταν στην τύχη τους, στο παρελθόν.
Δεν είναι λίγες οι φορές που το επίκεντρο της συζήτησης για το μπούλινγκ αποκτά άλλον έναν πυλώνα: το πώς θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας να αντιδράσουν σε περίπτωση που κάποιος υφίσταται εκφοβισμό, παρουσία τους. Πλέον οι ρόλοι εμπλουτίζονται και δεν απασχολεί τους ειδικούς, μόνο το θύμα ή ο θύτης αλλά και οι παρευρισκόμενοι, που οφείλουν να πάρουν θέση, ενημερώνοντας κάποιον ενήλικα, (γονέα ή δάσκαλο).
Ας δούμε τι συμβουλεύουν οι ειδικοί τους γονείς, ώστε να συμβουλεύσουν και εκείνοι με τη σειρά τους τα μικρά τους, γιατί αυτού του είδους η εκπαίδευση ξεκινά από προσχολική ηλικία.
1. Πρώτα διαχωρίσουμε ποιες συμπεριφορές είναι μπούλινγκ και ποιες όχι
Μία διαφωνία ανάμεσα σε δυο παιδιά, δεν είναι μπούλινγκ. Το να ασκεί ένα παιδί, που έχει περισσότερη κοινωνική επιρροή, δυναμική εξουσία και να τη χρησιμοποιεί εναντίον άλλου παιδιού, αυτό είναι.
Μην ανησυχείτε, δεν χρειάζεται αυτό να το εξηγήσετε στα παιδιά σας, είναι κάτι που πρέπει να έχετε κατανοήσει εσείς. Τα παιδιά είναι ήδη έμπειρα σε αυτό, ξέρουν ποιος έχει τον έλεγχο σε μια κατάσταση, ποιος κάνει «συνέχεια τον αρχηγό».
2. Ξεκινήστε τη συζήτηση νωρίς
Μην περιμένετε να σας φέρουν τα παιδιά σας στο σπίτι ένα περιστατικό μπούλινγκ, που αφορά τους ίδιους ή κάποιο φίλο τους. Μην πιστεύετε ότι ο σχολικός εκφοβισμός, δεν είναι ο γενικός κανόνας.
Δεν συμβαίνει, εννοείται, σε όλα τα παιδιά, αλλά υπάρχει σε όλα τα σχολεία και από τη στιγμή που αρχίσει το σχολείο, τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν το θέμα και να νιώθουν άνετα να μιλήσουν στους ενήλικες για αυτό. Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο εκφοβισμός μπορεί να μην εντοπίζεται, είναι ότι κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό. Αν μιλάμε τακτικά με τα παιδιά μας για το θέμα, θα νιώσουν άνετα, δεν θα ντραπούν, να μας πουν την εμπειρία τους, όποιον και αν αφορά.
3. Διδάξτε τους ενσυναίσθηση
Με απλά λόγια, μάθετε τα παιδιά σας να σκέφτονται το πως νιώθουν οι άλλοι. Διδάξτε τους την αξία της ενσυναίσθησης και θα τα συντροφεύει σε όλη τους τη ζωή, επηρεάζοντας θετικά τον τρόπο που σχετίζονται με τους άλλους, λένε οι παιδοψυχολόγοι.
Με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό; Ο καλύτερος και πιο απλός τρόπος για να γίνει αυτό, είναι βιωματικά. Μπορείτε να εκφράζετε τι σας ενοχλεί ή τι σας ευχαριστεί στη συμπεριφορά τους, χαρακτηρίζοντας την πράξη και όχι το παιδί.
Επίσης είναι χρήσιμο να τους λέτε συχνά, «πώς αισθάνεσαι με αυτό που έγινε;», «πώς σε κάνει να νιώθεις, αυτό;», «πώς μπορώ να σε βοηθήσω να νιώσεις καλύτερα;», «τι πιστεύεις ότι θα είναι καλύτερο να κάνουμε;», «με ενδιαφέρει το πώς νιώθεις εσύ».
4. Μάθετέ τους την αξία της ομάδας
Είναι δύσκολο να κάνεις πράγματα μόνος σου. Είναι καλύτερο να είσαι μέρος μιας ομάδας, στα διαλείμματα, στο φαγητό, στην εκδρομή. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να φτιάχνουν παρέες και να συμμετέχουν ισότιμα.
Έτσι θα είναι ασφαλή τα ίδια.
Μάθετέ τους ακόμη, ότι υπάρχει χώρους και για περισσότερους. Έτσι όταν θα δουν ένα παιδάκι να κάθεται μόνο του και να μην μιλάει με κανέναν, ας το προσκαλέσουν στην παρέα γιατί «θα χαρεί».
5. Ο εκφοβισμός χρειάζεται παρέμβαση «κάποιου μεγάλου»
Το «θα τα βρουν μόνα τους», δεν ισχύει στην περίπτωση που υπάρχει μπούλινγκ. Συμβουλέψτε τα παιδιά σας ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να μιλούν στους δασκάλους και στους γονείς τους.
Οι δάσκαλοι αναλαμβάνουν να ενημερώσουν τους γονείς των παιδιών, που εμπλέκονται και να παρακολουθούν το θέμα.
Ξεκαθαρίστε στα παιδιά σας ότι σε περίπτωση που τα πράγματα ξεφύγουν από το επίπεδο του κοινωνικού και ψυχολογικού εκφοβισμού και υπάρχει σωματική βία, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν κινδυνεύουν και να ζητήσουν την άμεση παρέμβαση όποιου ενήλικα βρίσκεται κοντά.
