Η παιδική ζήλια μπορεί να μας φαίνεται ενίοτε χαριτωμένη. Μπορεί όμως να γίνει και πολύ δυσάρεστη, με πιτσιρίκια να τσακώνονται μεταξύ τους ή και να εκφοβίζουν το ένα το άλλο. Φυσικά, δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο. Η ελληνική μυθολογία, για παράδειγμα, είναι γεμάτη από ιστορίες για ζήλια, ακόμη και μεταξύ των θεών. Στην εποχή μας όμως, με τα κοινωνικά δίκτυα να διαφημίζουν διαρκώς την τελειότητα και τις δικές μας απαιτήσεις από τις επιδόσεις των παιδιών μας να αυξάνονται διαρκώς, είναι λογικό τα μικρά μας να πιέζονται ακόμη περισσότερο από αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα. Παράλληλα, οι νέες τεχνολογίες τούς δίνουν και νέα καταστροφικά εργαλεία για πρακτικές όπως το διαδικτυακό bullying. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να τα προστατεύσουμε από όλα αυτά;
Πώς θα βοηθήσετε το παιδί να ξεπεράσει τη ζήλια του
Πρώτα από όλα είναι πολύ σημαντικό να καταλάβετε σε τι οφείλεται, προκειμένου να κάνετε και τα κατάλληλα βήματα για να την αντιμετωπίσετε. Άλλα παιδιά ζηλεύουν επειδή βασανίζονται από ανασφάλειες, άλλα φοβούνται και άλλα έχουν μάθει να γίνονται πολύ ανταγωνιστικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο φθόνος απέναντι στους άλλους προκύπτει από ένα αίσθημα ανεπάρκειας. Ωστόσο, ειδικά σε περιπτώσεις παιδιών που αντιμετωπίζουν κάποιο οικογενειακό ή προσωπικό πρόβλημα (για παράδειγμα μια μαθησιακή δυσκολία), η ζήλια πηγάζει από συναισθήματα αδικίας σε σχέση με τους άλλους, η ζωή των οποίων γίνεται αντιληπτή ως ευκολότερη από τη δική τους.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η πρώτη σας κίνηση θα πρέπει να είναι να το βοηθήσετε να καταλάβει τα συναισθήματά του, ώστε να μπορέσει και να τα διαχειριστεί. Μεγάλο μέρος των αρνητικών συμπεριφορών του, άλλωστε, δεν προκύπτουν από την ίδια τη ζήλια, αλλά από τις ενοχές που νιώθει εξαιτίας της!
Τσαλακωθείτε
Το πιθανότερο είναι πως το μικρό σας πιστεύει πως είναι κακό παιδί όταν ζηλεύει κάποιον φίλο του. Μιλώντας του για μια δική σας ανάλογη εμπειρία και για το πώς καταφέρατε να ξεπεράσετε αυτό το συναίσθημα, θα το βοηθήσετε να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό του και να καταλάβει ότι υπάρχει διέξοδος. Επίσης σκεφτείτε: Μήπως έχετε την τάση να γίνεστε επικριτικοί απέναντι στους άλλους, ιδίως όταν επιτυγχάνουν κάτι σημαντικό; Αν ναι, ενδέχεται και οι ίδιοι να βιώνετε έντονα τη ζήλια, πράγμα που το παιδί βλέπει και μιμείται.
Εστιάστε στη συμπεριφορά
Προφανώς και δεν θα σταματήσει να αισθάνεται ζήλια από τη μία μέρα στην άλλη – ίσως να μην σταματήσει και ποτέ. Εξάλλου σε όλους μας συμβαίνει πότε – πότε. Το ζήτημα είναι να μην λειτουργεί επιθετικά ή αυτοκαταστροφικά εξαιτίας της, πράγμα που γίνεται πολύ πιο πιθανό αν προσπαθεί διαρκώς να την καταπιέσει. Όταν βλέπετε πως συμβαίνει κάτι τέτοιο, πείτε του πως τα συναισθήματά του είναι απολύτως φυσιολογικά και δεν μπορεί να τα ελέγξει πλήρως, όμως οι πράξεις του είναι ζήτημα επιλογής. Θα δείτε πόσο θα ανακουφιστεί.
Φροντίστε να είναι ανεξάρτητο
Πολλά παιδιά, ιδιαίτερα όσο πλησιάζουν στη εφηβεία, τρέμουν στην ιδέα να μείνουν εκτός οποιασδήποτε δραστηριότητας της παρέας τους. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο να ζηλεύουν τους φίλους τους που για κάποιο λόγο είναι σε θέση να συμμετέχουν σε περισσότερα πράγματα ή και να χάνουν κομμάτια της ταυτότητάς τους για να μπορέσουν να γίνουν αποδεκτά. Όσο περισσότερα δικά του ενδιαφέροντα έχει, τόσο πιο ισχυρό θα είναι απέναντι σε αυτούς τους κινδύνους. Βεβαιωθείτε πως κάνει πράγματα που απολαμβάνει, ανεξάρτητα από τις προτιμήσεις των άλλων.
Μην αγνοείτε τα προτερήματά του
Μπορεί η κόρη σας να μην είναι άριστη μαθήτρια ή να μην τα καταφέρνει καθόλου καλά στο μπαλέτο. Αφήστε στην άκρη τα όνειρά σας να τη δείτε γιατρό ή χορεύτρια και ενισχύστε την αυτοπεποίθησή της τονίζοντας τα στοιχεία στα οποία είναι πραγματικά καλή. Η αυτοεκτίμησή της δεν πρέπει να στηρίζεται σε μια λίστα από προκαθορισμένα επιτεύγματα. Διαφορετικά, είναι καταδικασμένη να ζηλεύει εκείνους που έτυχε να έχουν μεγαλύτερη κλίση σε αυτά από την ίδια.
Μην κάνετε συγκρίσεις
Δεν έχει σημασία αν του λέτε κάτι πραγματικά σκληρό ή αν απλώς αναφέρετε ότι ο Γιωργάκης έχει ήδη μάθει να δένει μόνος του τα κορδόνια του. Τα παιδιά μπορούν να αισθανθούν ανεπαρκή ακόμη και με πράγματα που μας φαίνονται αστεία. Μάλιστα ούτε οι θετικές συγκρίσεις λειτουργούν καλύτερα, καθώς του μαθαίνουν να αντλεί την αυτοεκτίμησή του από εξωτερικές πηγές. Σήμερα μπορεί να αισθάνεται υπέροχα που έγραψε καλύτερα από όλους στο διαγώνισμα, αν όμως μετά από ένα μήνα δεν τα καταφέρει εξίσου καλά, αυτομάτως θα αμφισβητήσει τον εαυτό του.
Μάθετέ του να κοιτάζει από κοντά
Εξηγήστε του πως πολλές φορές φαινόμαστε τέλειοι στους άλλους, όταν στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουμε ένα πλήθος από προβλήματα και ανασφάλειες. Όταν βλέπετε πως η μικρή σας αισθάνεται ζήλια απέναντι σε κάποια συμμαθήτριά της, ζητήστε της να δοκιμάσει να την συναναστραφεί περισσότερο. Σύντομα θα δει ότι ακόμη και αν υπερέχει σε κάποια σημεία, σίγουρα υστερεί σε κάποια άλλα.
