Πώς γίνεται η μετάβαση από ένα νήπιο που μας χτυπά όταν του παίρνουμε το παιχνίδι σε ένα παιδάκι που δεν ξεχνά ποτέ να ολοκληρώσει τις ερωτήσεις του με τη λέξη «παρακαλώ»; Σίγουρα όταν προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά μας να μιλούν και να φέρονται ευγενικά, υπάρχουν στιγμές που απελπιζόμαστε και αμφισβητούμε τον εαυτό μας. Όπως συμβαίνει με όλες τις καλές συνήθειες που επιδιώκουμε να τους μεταλαμπαδεύσουμε, έτσι και αυτή απαιτεί υπομονή, συνέπεια και ψυχραιμία. Μέχρι ο μικρός σας να μεταμορφωθεί σε… λόρδο, δείτε τι μπορείτε να κάνετε ώστε η διαδικασία να κινηθεί ταχύτερα – και λίγο πιο ανώδυνα.
Δώστε το καλό παράδειγμα
Ξέρουμε ότι έχετε βαρεθεί να το ακούτε, αλλά είναι γεγονός ότι αυτό είναι το κυριότερο όπλο στη φαρέτρα σας ό,τι και αν προσπαθείτε να επιτύχετε κατά την ανατροφή των παιδιών σας. Ακόμη και όταν πιστεύετε ότι το μικρό σας δεν δίνει σημασία, στην πραγματικότητα παρακολουθεί προσεκτικά και απορροφά στοιχεία της συμπεριφοράς και του χαρακτήρα σας. Επομένως φροντίστε πρώτα από όλα να γίνετε οι ίδιοι υπόδειγμα καλών τρόπων!
Ευκαιρίες για εξάσκηση
Αν την τελευταία φορά που πήγατε μαζί σε μια παιδική παράσταση δεν σταμάτησε στιγμή να φωνάζει, ίσως αισθάνεστε ότι είναι καλύτερα να μην επιχειρήσετε να το ξανακάνετε στο άμεσο μέλλον. Στην πραγματικότητα, αυτή η προσέγγιση είναι λάθος. Αν δεν του προσφέρετε την ευκαιρία να διορθώσει τη συμπεριφορά του, δεν θα βελτιωθεί ποτέ. Αντιμετωπίστε τις αρνητικές στιγμές ως αφορμές να του μάθετε τι μπορεί να κάνει καλύτερα και θυμηθείτε ότι οι εκδηλώσεις και οι χώροι που προορίζονται για παιδιά έχουν λάβει εκ των προτέρων υπόψη τους τέτοιου είδους περιστατικά.
Μην εστιάζετε μόνο στο λάθος
Κανένας άνθρωπος δεν γεννιέται ευγενικός, και το παιδί σας δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Όσο μαθαίνει τους σωστούς κανόνες συμπεριφοράς, αναπόφευκτα θα κάνει πολλά λάθη, τα οποία θα πρέπει να σχολιάζετε προκειμένου να μπορέσει να τα καταλάβει. Ωστόσο, είναι σημαντικό να πλαισιώνετε αυτό που του λέτε, ώστε να μην θεωρήσει ότι ο τρόπος που λειτουργεί είναι λάθος στο σύνολό του, καθώς αυτό θα το αποθαρρύνει από το να προσπαθήσει περισσότερο.
Ποτέ δεν είναι νωρίς
Όσο μικρότερο είναι το παιδί σας όταν ξεκινήσετε να προσπαθείτε να του εμφυσήσετε την ευγένεια, τόσο πιο εύκολη θα είναι η όλη διαδικασία. Μπορείτε να θέσετε τα πρώτα θεμέλια ήδη από όταν αρχίσει να μιλάει, μαθαίνοντάς του λέξεις όπως το «ευχαριστώ» και το «παρακαλώ» – κατά βάση χρησιμοποιώντας τις οι ίδιοι σε σταθερή βάση. Θα αργήσει να καταλάβει τι σημαίνουν, όμως σύντομα θα αναγνωρίζει τις περιστάσεις στις οποίες πρέπει να τις χρησιμοποιεί. Στο τέλος, θα γίνουν πραγματικά δεύτερη φύση του!
Μην κάνετε εξαιρέσεις
Ενδέχεται να μην επιμένετε το παιδί σας να χρησιμοποιεί τους καλούς τρόπους του όταν μιλά μαζί σας ή όταν παίζει στο δωμάτιό του. Ωστόσο, τα νήπια δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τι αλλάζει όταν από το σαλόνι τους βρεθούν στην παιδική χαρά ή τον κινηματογράφο και εντέλει απλώς λαμβάνουν αντιφατικά μηνύματα για τη συμπεριφορά που περιμένετε εκ μέρους τους. Αντίστοιχα, είναι εξαιρετικά σημαντικό και οι δύο γονείς να κρατούν την ίδια στάση, προκειμένου το παιδί να μην μπερδευτεί.
Μικροί πρίγκιπες
Κι όμως, οι συναντήσεις για παιχνίδι με άλλα παιδάκια είναι επίσης αναγκαίο να έχουν το δικό τους… πρωτόκολλο. Πριν πάτε στο σπίτι του φίλου του, θυμίστε στον μικρό σας τι περιμένετε από εκείνον και, όταν ξεκινήσουν να παίζουν, κάθε φορά που βλέπετε ένα παιχνίδι να αλλάζει χέρια βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά αντάλλαξαν και τις «μαγικές λέξεις». Φεύγοντας, ζητήστε του να ευχαριστήσει τους γονείς του παιδιού που σας δέχθηκαν στο σπίτι τους.
Η ουσία των τύπων
Δεν είναι σπάνιο να αντιμετωπίζουμε τους κανόνες καλής συμπεριφοράς σαν κάποιου είδους παιχνίδι ρόλων, στην πραγματικότητα όμως αποτελούν μεθόδους να διδάξουμε στα παιδιά μας δύο πολύ ουσιαστικά πράγματα: Το σεβασμό απέναντι στους άλλους και την αντίληψη του τρόπου που η συμπεριφορά μας τους επηρεάζει. Αυτού του είδους η νοοτροπία είναι πολύ πιο σημαντική από τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσουν.
Εκμεταλλευτείτε την ώρα του φαγητού
Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι το γεύμα με τα παιδιά είναι εύκολη υπόθεση: Ίσως ο γιος σας πετάγεται όταν οι άλλοι μιλάνε, ίσως τρώει με το στόμα ανοιχτό ή απλώς δεν λέει «ευχαριστώ» όταν γεμίζετε το ποτήρι του με νερό. Σε κάθε περίπτωση, ειδικά αν είστε αντιμέτωποι με ένα νήπιο που είναι «δύσκολο» με το φαγητό, ενδέχεται να διστάζετε να επιμείνετε στους κανόνες εκείνη τη στιγμή, προκειμένου να κάνετε τα πράγματα πιο εύκολα. Μακροπρόθεσμα, όμως, η επιμονή σας θα τον βοηθήσει πολύ να αποκτήσει αυτή την καλή συνήθεια.
Δυνατά «μπράβο»
Αν και πρέπει να είμαστε ήπιοι όταν δείχνουμε στα παιδιά το λάθος τους, αυτή η αντίδραση σε καμία περίπτωση δεν είναι ενδεδειγμένη όταν κάνουν κάτι σωστά. Ακόμη και αν η μικρή σας δεν ήταν υπόδειγμα στο μεγαλύτερο μέρος της βόλτας σας στην παιδική χαρά, αξίζει ένα μεγάλο μπράβο τη στιγμή που λέει «ευχαριστώ» στο παιδάκι που την άφησε να παίξει με το παιχνίδι του. Αν συνδέσει αυτή της την πράξη με τη θετική σας ανταπόκριση, είναι πιο πιθανό να θέλει να την επαναλάβει στην επόμενη ευκαιρία.
Μην στοχεύετε στην τελειότητα
Σκεφτείτε την καθημερινότητά σας: Είτε πρόκειται για τους απρόσεκτους οδηγούς, είτε για εκείνον το φίλο που καθυστερεί πάντα πάνω από μισή ώρα στα ραντεβού σας, είναι βέβαιο πως υπάρχουν καταστάσεις και άτομα που σας κάνουν να ξεχνάτε για λίγο την καλή σας συμπεριφορά. Αντίστοιχα, είναι παράλογο να περιμένετε από το παιδί σας να είναι πάντα άψογο, ιδιαίτερα κατά την περίοδο που ακόμη μαθαίνει πώς και γιατί πρέπει να λειτουργεί απέναντι στους άλλους. Επομένως, μην απελπίζεστε από τα λάθη του και φροντίστε να του δείχνετε συχνά πόσο περήφανους σας κάνει με την προσπάθειά του.