«Ρεβεγιόν μόνοι μας, εκτός αν….» λέει και ο Γερμανός «Τσιόδρας»

Μαύρα Χριστούγεννα προβλέπεται να περάσουμε εφέτος εξαιτίας της πανδημίας που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός Covid-19. Μετά την πρόεδρο της ΕΙΝΑΠ κυρία Μαρία Παγώνη που μας προέτρεψε να ξεχάσουμε τα ρεβεγιόν και να αλλάξουμε μόνοι μας χρόνο, έρχεται ο «Σωτήρης Τσιόδρας» της Γερμανίας να πει εμμέσως πλην σαφώς το ίδιο.

Μάλιστα ο κορυφαίος Γερμανός ιολόγος Dr. Christian Drosten πηγαίνει το θέμα ένα βήμα παραπέρα. Και συνιστά στα νεότερα μέλη κάθε οικογένειας να αποφύγουν την επαφή με τα γηραιότερα, εάν δεν προηγηθεί 1 εβδομάδα «αυτοπεριορισμού», μακριά από κάθε κοινωνική δραστηριότητα.

Ο Dr. Drosten φρονεί ότι αν κανείς δεν εκδηλώσει κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα συμπτώματα της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός, μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες να υπάρχει κάποιο εν αγνοία του μολυσμένο άτομο. Επομένως, η οικογένεια θα είναι αρκετά προστατευμένη όταν συγκεντρωθεί γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως οι πιθανότητες να υπάρχει μόλυνση είναι μηδενικές, διευκρινίζει.

Ο κορωνοϊός δεν θα αποδυναμωθεί μόνος του

Τις επισημάνσεις αυτές κάνει σε συνέντευξή του που δημοσιεύεται στην γερμανική εφημερίδα Die Zeit. Είναι λίγες μόνον απ’ όσες περιέχονται στο δημοσίευμα, στο οποίο παραθέτει τις εκτιμήσεις του για πολλά θέματα που προβληματίζουν. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι:

• Ο κορωνοϊός δεν θα μας κάνει σύντομα τη χάρη να εξασθενήσει μόνος του και να εξαφανιστεί
• Ακόμα κι αν υπάρξει εμβόλιο εναντίον, αυτό δεν θα προορίζεται εξ αρχής για όλους. Προηγούνται τα άτομα υψηλού κινδύνου, όπως οι υγειονομικοί
• Τα όποια εμβόλια θα μας προστατεύουν μόνο από την πιο σοβαρή μορφή της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός
• Κανένα εμβόλιο δεν θα είναι τέλειο ούτε θα παρέχει 100% προστασία
• Όσο το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, πρέπει να παραμένουμε σε εξωτερικούς χώρους

Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ Ιωάννης Ντάνασης, Παναγιώτης Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα σημαντικότερα σημεία της συνέντευξης.

Όριο τα 35 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους

Ο Dr. Drosten δηλώνει ότι ο αριθμός των νέων κρουσμάτων αυξάνεται με ταχύτερους ρυθμούς συγκριτικά με τον Ιούνιο στη Γερμανία. Ωστόσο τα νοσοκομεία και οι μονάδες  εντατικής θεραπείας δεν είναι πλήρη, αλλά παραμένουν σε καθεστώς υψηλής ετοιμότητας.

Καθοριστική για την πορεία της πανδημίας υπήρξε η έγκαιρη λήψη μέτρων. Όπου δεν ελήφθησαν, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπήρξαν περισσότερες λοιμώξεις και περισσότεροι θάνατοι. «Η κατάσταση παραμένει ακόμα διαχειρίσιμη. Προκαλεί, όμως, προβληματισμό η επάρκεια των εφεδρειών του συστήματος υγείας, εάν αυξηθούν ξαφνικά οι σοβαρές λοιμώξεις σε υπερήλικα άτομα που θα χρήζουν νοσηλείας και εντατικής φροντίδας, όπως συμβαίνει τώρα στη νότια Γαλλία και στη Μαδρίτη», σημειώνει.

Ο Dr. Drosten υπογραμμίζει ότι θα απαιτηθούν αυστηρότερα μέτρα, εάν ξεπεραστεί σε μία περιοχή το όριο των 35 κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους. Σε τέτοια περίπτωση αναδύονται εύλογα ερωτήματα σχετικά με το ιδανικό όριο των ατόμων σε κλειστό χώρο ή το μέγεθος των εσωτερικών χώρων.

Ωστόσο, όλες οι περιπτώσεις COVID-19 δεν είναι ίδιες. Οι υπερήλικες εμφανίζουν σοβαρότερη νόσο και μεγαλύτερη θνητότητα, οπότε πιο κατάλληλο κριτήριο για την επιβάρυνση του συστήματος υγείας είναι η διαθεσιμότητα των νοσοκομειακών κλινών. Στα μειονεκτήματα του δείκτη αυτού αναφέρεται το ότι ο αριθμός των κλινών ουσιαστικά εμφανίζει χρονική καθυστέρηση μιας εβδομάδας. Ίσως ο αριθμός των νέων κρουσμάτων στις ηλικίες άνω των 50 ετών είναι ένας πιο αξιόλογος δείκτης για τις σοβαρές μορφές της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός, προσθέτει.

Κοινωνικές δραστηριότητες και Χριστούγεννα

Ο Dr. Drosten επισημαίνει τη σημασία της ατομικής ευθύνης για τις κοινωνικές δραστηριότητες, ανεξάρτητα από το αν κάτι δεν απαγορεύεται διά νόμου. Όπως λέει, όσο το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, πρέπει να προτιμώνται εξωτερικοί χώροι.

Όσον αφορά τις επερχόμενες Χριστουγεννιάτικες διακοπές, ιδεατό θα ήταν να αποφεύγονται οι κοινωνικές δραστηριότητες για τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν συναντηθούν τα νεότερα με τα γηραιότερα μέλη μιας οικογένειας. Αν όλη η οικογένεια παραμείνει ασυμπτωματική οι πιθανότητες να έχουν προβληθεί από τον ιό είναι περιορισμένες, αλλά όχι μηδενικές.

Όσον αφορά στο μαζικό δειγματοληπτικό έλεγχο, είναι απαραίτητο να ελέγχονται όλοι οι συμπτωματικοί ασθενείς, αλλά με προτεραιότητα όσοι είναι πιθανότερο να νοσούν.

Η μεταδοτικότητα

Οι θετικοί ασθενείς θεωρούνται μεταδοτικοί τουλάχιστον για μία εβδομάδα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Στους περισσότερους δεν ανιχνεύεται ιικό φορτίο πέραν των 10 ημερών από την έναρξη των συμπτωμάτων, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες.

Τα γρήγορα τεστ ανίχνευσης αντιγόνου (rapid antigen tests) είναι ένας αναδυόμενος νέος τρόπος διάγνωσης και, πιθανώς, ελέγχου μεταδοτικότητας ενός ατόμου. Στον έλεγχο των ασυμπτωματικών είναι πιο σημαντικός ο προσδιορισμός της μεταδοτικότητας τη δεδομένη χρονική στιγμή. Αυτό όμως δεν αναιρεί την ανάγκη τήρησης της υγιεινής όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η χρήση της μάσκας και η τήρηση αποστάσεων.

Το σημαντικότερο μέτρο παραμένει η ενημέρωση και η εκπαίδευση του κοινού τόσο από την Πολιτεία όσο και από τους οικογενειακούς γιατρούς για την πρώιμη ανίχνευση των συμπτωμάτων όσο και την αξία των μέτρων προφύλαξης.

Πιο μεταδοτικός ο κορωνοϊός

Ο Dr. Dorsten σχολιάζει στη συνέντευξή του την πιθανότητα αποδυνάμωσης κάποια στιγμή του κορωνοϊού, όπως έχει παρατηρηθεί σε προηγούμενες πανδημίες.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι μάλλον απίθανο στο εγγύς μέλλον, είπε. Επιπλέον, μία μετάλλαξη του ιού κατά την έναρξη της ευρωπαϊκής πανδημίας, του προσέδωσε ακόμα μεγαλύτερη λοιμωγονικότητα (μεταδοτικότητα).

Θετικό όμως θεωρείται ότι ο ιός είναι κατά τα άλλα ιδιαίτερα σταθερός, οπότε ένα μελλοντικό εμβόλιο δεν θα χάσει την αποτελεσματικότητα του.

Σχετικά με τη διαθεσιμότητα του επερχόμενου εμβολίου, ο Γερμανός «Τσιόδρας» τόνισε ότι ακόμα και αν διατεθεί άμεσα στην αγορά, θα εμβολιαστούν πρώτα όσοι θεωρούνται υψηλού κινδύνου όπως οι υγειονομικοί. Εκτίμησε επίσης ότι πιθανότατα το εμβόλιο δε θα προστατεύει τόσο από την λοίμωξη καθ’ εαυτή, αλλά από την εμφάνιση της σοβαρότερης μορφής της.

Είπε, τέλος, ότι αναμένεται να κυκλοφορήσουν διαφορετικά εμβόλια στην αγορά και θα εμβολιαστούν διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες. Ο κόσμος, όμως, πρέπει να αντιληφθεί ότι τα εμβόλια δεν θα είναι τέλεια ούτε θα είναι 100% αποτελεσματικά. Και αυτό θα φανεί όσο εξελίσσονται οι τελικές μελέτες (φάσης 3) με αυτά, σε μεγάλο αριθμό ασθενών.