Η μείωση των εσόδων κατά 15% τον πρώτο μήνα της κρίσης, τον Μάρτιο, κατά τον οποίο μπήκαν σε «καραντίνα» 800.000 επιχειρήσεις, μπορεί να θεωρήθηκε επιτυχία με τα μέτρα (των εκπτώσεων) που ελήφθησαν, αλλά δεν προκαλεί εφησυχασμό. Και η πτώση μπορεί να χαρακτηρίζεται λελογισμένη δεδομένων των συνθηκών, ωστόσο αυτό οφείλεται και στο καλό δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου στο λιανικό εμπόριο. Στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν, βέβαια, ότι ο Απρίλιος θα είναι ένας πολύ διαφορετικός μήνας.
Μόνο από την αναστολή των φορολογικών υποχρεώσεων η «τρύπα», αν και παροδική, μπορεί να φθάσει στα 3-4 δισ. ευρώ, ενώ εάν συνυπολογισθούν και οι αναστολές σε άλλους φόρους, όπως ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών, η φορολογία εισοδήματος (από την καθυστέρηση υποβολής των δηλώσεων και πληρωμής των φόρων) και ο ΕΝΦΙΑ, είναι πιθανόν να αγγίξει τα 10 δισ. ευρώ, αναφέρουν στελέχη που έχουν ξεκινήσει τους υπολογισμούς για τις ενδεχόμενες απώλειες στον τρέχοντα προϋπολογισμό.
Τι εξετάζεται
Ενα από τα ζητούμενα είναι πώς θα εισπραχθούν οι φόροι που βρίσκονται σε… αναστολή. Με τις επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τα νοικοκυριά να έχουν αρχίσει να αισθάνονται τις συνέπειες της πανδημίας, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει συνδυαστικά διάφορα σενάρια. Τα σενάρια αυτά προβλέπουν νέες ρυθμίσεις δόσεων αποκλειστικά και μόνο για χρέη και οφειλές που δημιουργούνται από την κρίση. Θα είναι μία νέα, έκτακτη ρύθμιση ειδικού σκοπού με χαμηλά επιτόκια. Το ποιο θα επικρατήσει, αναφέρουν από την κυβέρνηση, θα καθορισθεί από τις εξελίξεις και το διάστημα που θα παραμείνουν κλειστές οι επιχειρήσεις, αλλά και το πώς και ποιες θα επωφεληθούν από τα χρηματοδοτικά εργαλεία, δηλαδή από τις ενέσεις ρευστότητας που ξεκινούν άμεσα.
Το πρώτο «εργαλείο» που ξεκίνησε ήδη είναι τα κρατικά δάνεια ύψους 1 δισ. ευρώ, που θα καταλήξουν ως κεφάλαια κίνησης σε περίπου 400.000 μικρομεσαίους.
Το δεύτερο «εργαλείο» είναι οι επιστροφές φόρων και εισφορών, με διαδικασίες-εξπρές. Η οδηγία που έχει δοθεί είναι ότι επιστροφές έως 30.000 ευρώ καταβάλλονται άμεσα, με δειγματοληπτικούς ελέγχους στη συνέχεια. Στο δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου υπολογίζεται ότι θα έχουν επιστραφεί περί τα 600 εκατ. Μια ακόμη ένεση που προς το παρόν πάντως μένει στο συρτάρι, προβλέπει την άρση των κατασχέσεων από την εφορία για το διάστημα της κρίσης και για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Είναι ένα θέμα ειδικού χειρισμού, καθώς μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενα και να χαθεί η κουλτούρα, όπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, της καταβολής των φόρων.
Περισσότερες δόσεις
Το οικονομικό επιτελείο εξετάζει νέα έκτακτη ρύθμισηγια την καταβολή των φόρων στην εφορία. Σε γενικές γραμμές, το σκεπτικό των ιθυνόντων του οικονομικού επιτελείου είναι περισσότερες δόσεις σε όλους τους φόρους και ανάλογα θα αποφασισθούν οι επόμενες κινήσεις. Για παράδειγμα, σημειώνουν ότι ο φόρος εισοδήματος αντί για τρεις διμηνιαίες δόσεις να γίνει σε 8 μηνιαίες δόσεις, όπως επίσης και για τον ΕΝΦΙΑ. Ταυτόχρονα εξετάζεται:
• Η θέσπιση ρύθμισης 10 δόσεων με πολύ χαμηλό επιτόκιο για την αποπληρωμή των φόρων και χρεών που δημιουργούνται από την κρίση αποκλειστικά. Παλαιότερες οφειλές θα ρυθμίζονται με την πάγια ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών, που ανάλογα με το είδος της φορολογίας μπορεί να φθάσει από 24 έως 48 δόσεις, με υψηλότερα όμως επιτόκια.
• Επίσης, εξετάζεται να «ανοίξει» για τα χρέη και τους οφειλόμενους φόρους η ρύθμιση των 120 δόσεων για όλους τους φορολογούμενους. Και αυτό το σενάριο βασίζεται στην ίδια λογική και αφορά μόνο χρέη και φόρους που δημιουργήθηκαν από τον Μάρτιο και μετά.
Πάντως, από το υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι οι επιχειρήσεις θα κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων οι οποίες προβλέπουν έκπτωση 25% που παρέχεται στις δόσεις βεβαιωμένων οφειλών φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων που έχουν ενταχθεί στην περίμετρο των μέτρων στήριξης από την κυβέρνηση, εφόσον αυτές εξοφληθούν εμπρόθεσμα. Σημειώνεται ότι η έκπτωση αφορά δόσεις βεβαιωμένων οφειλών με ημερομηνία καταβολής από 30 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, με εξαίρεση οφειλές ΦΠΑ και παρακρατούμενων φόρων εφόσον δεν έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση. Το μέτρο αυτό ισχύει και για τις ασφαλιστικές εισφορές.
Παράλληλα, παρέχεται έκπτωση ΦΠΑ 25% σε όλες τις επιχειρήσεις που εντάχθηκαν τον Μάρτιο και σε όσες προστίθενται τον Απρίλιο. Οι επιχειρήσεις που πλήττονται μπορούν να καταβάλουν εμπρόθεσμα τον ΦΠΑ που έχουν να πληρώσουν τον Απρίλιο, να λάβουν έκπτωση φόρου ύψους 25% των χρημάτων τα οποία καταβάλλουν τον Απρίλιο, που θα συμψηφιστεί με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις στη συνέχεια. Προϋπόθεση γι’ αυτές που μπήκαν τον Απρίλιο είναι να έχουν καταβάλει κανονικά τις υποχρεώσεις του Μαρτίου.