Το βασικό χαρακτηριστικό του νέου ΕΣΠΑ είναι ότι δεν θα χρηματοδοτεί έργα για επενδύσεις σε στερεά καύσιμα, όπως το φυσικό αέριο, αλλά και έργα για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων.
Στα 21 δισ. ευρώ περίπου προσδιορίζονται οι κοινοτικοί πόροι που θα λάβει η χώρα μας την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ. Αυτό επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, μιλώντας χθες στο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για το νέο ΕΣΠΑ, κάνοντας λόγο για «αύξηση κατά 5 δισ. ευρώ περίπου ή 8% σε σύγκριση με την τρέχουσα περίοδο».
Στην έναρξη του συνεδρίου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε «περισσότερους κοινοτικούς πόρους προκειμένου να στηριχθούν οι νέες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της μετανάστευσης». Οι πρωτοβουλίες που έχει θέσει η Ε.Ε. για τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία απαιτεί, όπως είπε, πρόσθετους πόρους «και αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό από χώρες που είναι υπέρ μιας φιλόδοξης πολιτικής, αλλά είναι φειδωλές σε κονδύλια».
Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη χώρα μας για το 2021-2027 κατανέμονται 19,2 δισ. ευρώ (τιμές 2018) έναντι 17,8 δισ. ευρώ για το 2014-2020, αύξηση δηλαδή των πόρων από την πολιτική συνοχής κατά 1,4 δισ. ευρώ (+8%) σε σχέση με την τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο. Στους πόρους αυτούς θα πρέπει να προστεθούν και κονδύλια που διεκδικεί η Ελλάδα από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, που θα χρηματοδοτήσει τη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών. Οι τελικές αποφάσεις για την οριστική κατανομή των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων θα ληφθούν στο πλαίσιο της γερμανικής προεδρίας το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και, ανεξάρτητα από το πού θα κλείσει το ακριβές ποσό, το βασικό χαρακτηριστικό του νέου προγράμματος είναι ότι δεν θα χρηματοδοτεί έργα για επενδύσεις σε στερεά καύσιμα, όπως το φυσικό αέριο, και έργα για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων.
Τα νέα αυτά δεδομένα καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να προωθηθούν τα έργα διαχείρισης αποβλήτων στο τρέχον ΕΣΠΑ, που λήγει το 2023. Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθίσεων, Ελίζα Φερέιρα, άσκησε κριτική σημειώνοντας ότι είναι πάρα πολλοί οι στόχοι που δεν έχουν επιτευχθεί στο θέμα των αποβλήτων, στο θέμα των βιώσιμων συστημάτων μεταφοράς και στο θέμα της πρόσβασης στο Διαδίκτυο υψηλών ταχυτήτων. Η επίτροπος κάλεσε την κυβέρνηση στη νέα περίοδο να ξανασκεφθεί τις διαδικασίες και τις δομές και, όπου υπάρχει πραγματική αποτυχία, να υιοθετήσει διαφορετική προσέγγιση.
Ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης, ανέπτυξε τις βασικές επιδιώξεις της κυβέρνησης, που είναι, όπως είπε, η άμεση αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η δημιουργία ενός καλύτερου ψηφιακού περιβάλλοντος για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, η υγιής επιχειρηματικότητα με την ενδυνάμωση και της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς επίσης η διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και η διεύρυνση του εύρους των χρηματοδοτικών εργαλείων. Επιπλέον, η αύξηση της συνάφειας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με την αγορά εργασίας, η εφαρμογή καθοριστικών παρεμβάσεων για την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος, η κυκλική οικονομία και η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την ανάπτυξη της χώρας.