Στόχος της κυβέρνησης είναι να προλάβει τον εκτροχιασμό του προβλήματος, καλύπτοντας όσους ήδη δεν μπορούν, αλλά και όσους θα βρεθούν σε δύσκολη θέση εξαιτίας της πανδημίας, επιδοτώντας τις πιο ευάλωτες κατηγορίες δανειοληπτών, βάσει εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων.
Παρατείνεται η αγωνία για την προστασία της πρώτης κατοικίας, μετά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη με τους θεσμούς, οι οποίοι επιφυλάχθηκαν να δώσουν το πράσινο φως στην κυβερνητική πρόταση για επέκταση της προστασίας όχι μόνο για όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, αλλά και για όσους θα επηρεαστούν από την οικονομική κρίση λόγω της πανδημίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του οικονομικού επιτελείου με τους επικεφαλής των θεσμών, οι τελευταίοι επέμειναν ότι το μέτρο θα πρέπει να συνοδευτεί με μια ανάλυση για τον αριθμό των δανειοληπτών που μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση και το κόστος που συνεπάγεται
για το Δημόσιο.
Ετσι το θέμα παραμένει ανοικτό έως ότου υπάρξει μια πρώτη εκτίμηση που θα άρει τις επιφυλάξεις των θεσμών σε ό,τι αφορά το κόστος που θα έχει η διεύρυνση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και για τα νέα κόκκινα στεγαστικά δάνεια που θα δημιουργηθούν λόγω της κρίσης. Το κόστος αυτό καλείται να επωμιστεί το Δημόσιο, αναλαμβάνοντας την επιδότηση της δόσης αυτών των δανείων με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Να σημειωθεί ότι το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας που ισχύει σήμερα, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, λήγει σε μία εβδομάδα, δηλαδή στα τέλη Απριλίου. Με βάση το ισχύον καθεστώς, αίτηση για προστασία της πρώτης κατοικίας τους μπορούν να κάνουν όσοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από στεγαστικό δάνειο έως και τα τέλη του 2018. Αφορά δηλαδή όσους το δάνειό τους έχει «κοκκινίσει» πολύ πριν από τη νέα κρίση που προκαλεί η πανδημία, η οποία θα οδηγήσει σε μια νέα γενιά κόκκινων δανείων. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ακόμη ακριβή στοιχεία, το πρόβλημα στην ικανότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, που βλέπουν εκτίναξη των αθετήσεων στις πληρωμές οφειλών του Μαρτίου και του Απριλίου. Στόχος της κυβέρνησης είναι να προλάβει τον εκτροχιασμό του προβλήματος, καλύπτοντας όσους βρίσκονται ήδη ή πρόκειται να βρεθούν αντιμέτωποι με την αδυναμία να καλύψουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, επιδοτώντας τις πιο ευάλωτες κατηγορίες δανειοληπτών με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Να σημειωθεί ότι η προσπάθεια στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, σε ό,τι αφορά τις δανειακές τους υποχρεώσεις, έχει ήδη ξεκινήσει από τις τράπεζες, οι οποίες εφαρμόζουν εκτεταμένα προγράμματα «παγώματος» των δόσεων τόσο για τους ιδιώτες που πλήττονται από την κρίση όσο και για τις επιχειρήσεις με αναστολή του χρεολυσίου, δηλαδή της υποχρέωσης αποπληρωμής του κεφαλαίου. Σύμφωνα με στοιχεία από τις τράπεζες, μέχρι σήμερα έχουν ανασταλεί οι δόσεις για 60.000 ιδιώτες και για πολύ μικρές επιχειρήσεις, για υπόλοιπα δανείων που φθάνουν τα 4 δισ. ευρώ.
Αρωγός σε αυτή την προσπάθεια είναι και το Δημόσιο μέσω του προγράμματος επιδότησης των τόκων για τις επιχειρήσεις που πλήττονται και έχουν ενταχθεί στους ΚΑΔ που έχει ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο ωστόσο είναι τρίμηνης διάρκειας και δεν καλύπτει τα φυσικά πρόσωπα που θα επηρεαστούν από την κρίση. Η κυβερνητική πρόταση, για διεύρυνση της προστασίας για την πρώτη κατοικία ιδιωτών και επιχειρηματιών, επιχειρεί να καλύψει αυτό το κενό για όλο το 2020, αλλά προϋποθέτει μια σχετικά αξιόπιστη προσέγγιση για το ύψος των κόκκινων δανείων που θα δημιουργήσει η κρίση και τον δυνητικό αριθμό των οφειλετών που θα καλυφθεί μέσω επιδότησης.
Τα κριτήρια
Η κυβερνητική πρόταση θα προβλέπει συγκεκριμένα κριτήρια για την αξία της πρώτης κατοικίας που θα προστατεύεται, τη συνολική περιουσία που θα πρέπει να διαθέτει ο προστατευόμενος δανειολήπτης και την εισοδηματική του κατάσταση, με βάση την οποία θα καθορίζεται και η επιδότηση, όπως δηλαδή ισχύει σήμερα προκειμένου κάποιος να λάβει προστασία μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Υπενθυμίζεται ότι τα κριτήρια που ισχύουν σήμερα είναι η αξία της πρώτης κατοικίας να είναι έως 250.000 ευρώ, το υπόλοιπο της οφειλής από στεγαστικό δάνειο να μην ξεπερνάει τις 130.000 ευρώ, η συνολική περιουσία να μην υπερβαίνει τις 80.000 ευρώ και το εισόδημα να είναι έως 36.000 ευρώ όταν πρόκειται για οικογένεια με τρία προστατευόμενα μέλη.
