Μια «συμμαχία» υπέρ της καύσης απορριμμάτων χτίζεται σταδιακά σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής σκηνής. Το υπουργείο Περιβάλλοντος προαναγγέλλει την τροποποίηση της νομοθεσίας που μέχρι σήμερα απαγορεύει τα εργοστάσια καύσης, η Περιφέρεια Αττικής και οι δήμοι της Κεντρικής Μακεδονίας εκφράζουν την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε αυτή την κατεύθυνση. Εκείνοι που εκφράζουν κάποιες επιφυλάξεις είναι, παραδόξως, οι εργολάβοι για λόγους που σχετίζονται με το κόστος και τη βιωσιμότητα των μονάδων αυτών. Ωστόσο η θέση της καύσης στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας δεν δείχνει ακόμα να έχει τεθεί σε ρεαλιστική βάση.
Αφορμή για τη συζήτηση, η ημερίδα που διοργάνωσε χθες το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με θέμα τη διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. Το θέμα άνοιξε ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος, Μανώλης Γραφάκος. «Δεν μπορούμε εμμονικά να απαγορεύουμε την παραγωγή ενέργειας από τα απορρίμματα. Το λέμε ευθέως, ο επόμενος εθνικός σχεδιασμός -που θα τροποποιηθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020- θα είναι ανοιχτός ως προς τις τεχνολογίες και θα βοηθήσει με αυτό τον τρόπο να μειωθούν τα απορρίμματα που θάβονται», ανέφερε. Επισήμανε ωστόσο ότι σε κάθε περίπτωση αναφερόμαστε σε καύση υπολείμματος (αυτού που απομένει μετά από διαλογή των ανακυκλώσιμων) και για το λόγο αυτό επανέλαβε ότι έχει τεθεί στόχος αύξησης της ανακύκλωσης από 18% σε 30% στο τέλος της τετραετίας και πλήρους ανάπτυξης δικτύου καφέ κάδων για τα κομποστοποιήσιμα.
Μάλιστα ο κ. Γραφάκος αναφέρθηκε σε πρόταση που υπέβαλλε ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) της Κεντρικής Μακεδονίας Μιχάλης Γεράνης. Ο τελευταίος πρότεινε να δημιουργηθεί στην Κοζάνη ένα εργοστάσιο καύσης υπολείμματος από όλη τη Βόρεια Ελλάδα (από Θεσσαλία έως Θράκη). «Στόχος μας είναι μετά την απολιγνιτοποίηση η Μακεδονία να παραμείνει ενεργειακός πόλος», ανέφερε ο κ. Γεράνης, υποστηρίζοντας ότι προκαταρκτική μελέτη κόστους-οφέλους υποδεικνύει ότι το σχέδιο είναι βιώσιμο. «Αν το εγχείρημα αυτό μπορεί να προχωρήσει, θα είναι πρωτοπόρο και θα ανοίξει το δρόμο για 2-3 παρόμοιες μονάδες σε όλη την Ελλάδα», εκτίμησε ο κ. Γραφάκος. Στο θέμα αναφέρθηκε και ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης: «Δεν θέλουμε ούτε φαραωνικούς σχεδιασμούς για μεγάλα εργοστάσια καύσης που θα δέχονται ανεπεξέργαστο σκουπίδι, αλλά ούτε και αόριστους σχεδιασμούς που δεν λύνουν καν το θέμα των χωροθετήσεων», ανέφερε. Όπως υποστήριξε, στόχος της Περιφέρειας θα είναι στο τέλος του 2023 η Φυλή να σταματήσει να δέχεται σύμμικτα απορρίμματα και ο πράσινος κάδος να πάψει να υπάρχει (όπως τον γνωρίζουμε σήμερα).
Οι εργολάβοι, πάντως, δεν έχουν όλοι τις ίδιες απόψεις για την καύση. Για παράδειγμα, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Μεσόγειος Διονύσης Γεωργόπουλος τάχθηκε κατά της δημιουργίας εργοστασίων καύσης, αλλά υπέρ της δημιουργίας δευτερογενούς καυσίμου για καύση σε εργοστάσια τσιμέντου (όπως γίνεται σήμερα από το εργοστάσιο στη Φυλή, που στέλνει τέτοιο υλικό στο Βόλο). «Η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν υπολογίζει στην ανακύκλωση τα υλικά που βγαίνουν από σύμμικτο (σσ. όπως γίνεται σήμερα σε όλες τις μεγάλες μονάδες που κατασκευάστηκαν με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα). Επιπλέον οι μονάδες αυτές πρέπει να έχουν μεγάλη ενεργειακή απόδοση, ειδάλλως δεν υπολογίζονται ως μέθοδος “ανάκτησης” ενέργειας. Τέλος χρειάζονται μια σημαντική επένδυση και δεν νομίζω να χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε.», ανέφερε.
Χθες πάντως το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι αποφάσισε τη μεταφορά των απορριμμάτων από την Κέρκυρα… 240 χλμ μακριά, στη εργοστάσιο διαλογής της Κοζάνης έως το 2022, οπότε και θα είναι έτοιμες οι νέες εγκαταστάσεις στο νησί. Το παράδοξο είναι ότι η απόσταση της Κέρκυρας από το αντίστοιχο εργοστάσιο της Ηπείρου στη Δωδώνη είναι 40 χλμ χιλιόμετρα, προφανώς όμως δεν επήλθε συμφωνία με τον ιδιώτη που το διαχειρίζεται.
