Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο του 2019 εκκρεμούσαν περίπου 106.000 αιτήσεις για κύρια σύνταξη, τον περασμένο Ιανουάριο είχαν αυξηθεί στις 158.000, ενώ τον Μάιο οι εκκρεμότητες ξεπέρασαν τις 163.000.
Ενα εκρηκτικό κοκτέιλ δημιουργεί στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης η αυξητική πορεία του όγκου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του e-ΕΦΚΑ σε συνδυασμό με την αύξηση των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης. Μάλιστα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι έως το τέλος του χρόνου οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης για κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ θα προσεγγίσουν, εάν δεν ξεπεράσουν, τις 300.000. Τους φόβους επιτείνουν τα προσωρινά στοιχεία για τις νέες αιτήσεις που κατατέθηκαν τον Ιούλιο, καθώς φαίνεται πως άγγιξαν τις 20.000. Ετσι, ενώ κατά τον ίδιο μήνα εκδόθηκαν τουλάχιστον 13.000 οριστικές αποφάσεις συνταξιοδότησης και επιπλέον 3.000 συντάξεις από δικαιούχους που υπέβαλαν ηλεκτρονικά, μέσω του συστήματος «Ατλας», τις αιτήσεις τους, τελικά δημιουργήθηκε ένα «έλλειμμα» της τάξης των 4.000 αιτήσεων.
Στους κόλπους του υπουργείου Εργασίας και του e-ΕΦΚΑ επικρατεί συγκρατημένη ανησυχία. Αναγνωρίζουν ότι και τους πρώτους μήνες του έτους, ήτοι Ιανουάριο και Φεβρουάριο, υπήρξε μαζικό κύμα αιτήσεων συνταξιοδότησης, όμως γνωρίζουν καλά ότι αντίστοιχη αυξητική τάση υπάρχει και στα τέλη κάθε έτους. Υπολογίζουν ότι τους επόμενους μήνες, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης θα αυξηθούν επιπλέον αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο, αφού μετά το τέλος Αυγούστου θα υποβάλουν –όπως κάθε χρόνο– αιτήσεις συνταξιοδότησης οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης.
Παράλληλα, επισημαίνουν μιλώντας στην «Κ» ότι η πανδημία του κορωνοϊού έχει ως αποτέλεσμα εκτός από την υπολειτουργία του ασφαλιστικού υπερ-φορέα και την καθυστέρηση στην υποβολή των αιτήσεων που υπό άλλες συνθήκες θα είχαν κατατεθεί την άνοιξη, την αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης κυρίως από ελεύθερους επαγγελματίες που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και πλέον, βλέποντας το υποχρεωτικό «λουκέτο» στα καταστήματά τους, αποφάσισαν να βγουν στη σύνταξη. Την ίδια στιγμή, βέβαια, θεμελιώνουν πλέον δικαίωμα συνταξιοδότησης και όσοι το 2015, με την ψήφιση του νόμου που αύξησε τα ενδιάμεσα όρια ηλικίας, είδαν να κλείνει ξαφνικά γι’ αυτούς η πόρτα εξόδου είτε στην πρόωρη είτε στην πλήρη σύνταξη σε νεότερη ηλικία από τα 62.
«Τρύπα» 700 εκατ. ευρώ
Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, το σύνολο των εκκρεμών αιτήσεων για κύρια σύνταξη έφτασε στα τέλη Μαΐου τις 163.000, εκ των οποίων οι 147.000 είναι ληξιπρόθεσμες (πάνω από 90 ημέρες). Συνυπολογίζοντας το σύνολο όλων των εκκρεμοτήτων για κύριες συντάξεις, οι ειδικοί κάνουν λόγο για «τρύπα» στο σύστημα της τάξης των 700 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, στον κλάδο επικουρικής σύνταξης εκκρεμούν 101.000 αιτήσεις (88.000 ληξιπρόθεσμες – 48.000 με απόφαση ΕΦΚΑ), που κοστολογούνται μαζί με τα αναδρομικά τους στα 120 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο του 2019 εκκρεμούσαν περίπου 106.000 αιτήσεις για κύρια σύνταξη, τον περασμένο Ιανουάριο είχαν αυξηθεί στις 158.000, ενώ τον Μάιο οι εκκρεμότητες ξεπέρασαν τις 163.000. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των 17 μηνών ο όγκος των εκκρεμοτήτων αυξάνεται σταθερά μήνα μήνα. Στο επικουρικό, η πορεία του 2019 ήταν πτωτική (φτάνοντας τις 86.000 εκκρεμότητες) και στη συνέχεια αυξητική, ενώ και το 2020 διατηρείται σε ανοδική τροχιά. Οι περισσότερες εκκρεμότητες αφορούν αιτήσεις προς το πρ. ΙΚΑ, καθώς εκκρεμούν 53.500 αιτήσεις από μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Αντίστοιχα εκκρεμούν 30.000 από ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) και 39.000 αιτήσεις αγροτών (ΟΓΑ). Οι εκκρεμείς αιτήσεις των δημοσίων υπαλλήλων αγγίζουν τις 21.000.
Το πρόβλημα έχει απασχολήσει σε υψηλόβαθμο επίπεδο τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και των θεσμών, στο πλαίσιο της μετα- προγραμματικής εποπτείας, με τη χώρα μας να έχει δεσμευθεί ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές θα μηδενισθούν με ορίζοντα (ανάλογα με την κατηγορία) έως και το 2021.
Ειδικά στο θέμα αντιμετώπισης του όγκου των εκκρεμών συντάξεων, το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη αναπτύξει το σύστημα της ψηφιακής σύνταξης «Ατλας». Ολες οι αιτήσεις υποβάλλονται στην ηλεκτρονική υπηρεσία και δύο κατηγορίες συντάξεων έχουν μπει ήδη πιλοτικά στην αυτοματοποιημένη έκδοση της απόφασης, οι μεταβιβάσεις κύριας σύνταξης λόγω θανάτου συνταξιούχου και οι αγροτικές συντάξεις του πρ. ΟΓΑ χωρίς διαδοχική ασφάλιση. Εντός του επόμενου διαστήματος, βάσει του προγραμματισμού, θα ενταχθούν μάλιστα και άλλες περιπτώσεις, καθώς και παλαιότερες αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου.
