Στην εποχή των social, φυσικό είναι όλα να γίνονται… social, ακόμα και οι πιο ευάλωτες στιγμές μας. Πόσοι αντιστέκονται και δεν καταλήγουν να ποστάρουν selfies συνοδευόμενες από αποκαλύψεις που αφορούν βαθιές συναισθηματικές μάχες ως έναν τρόπο σύνδεσης, επικύρωσης ή… κάθαρσης; Πράγματι, τέτοιες αναρτήσεις, μπορούν να προσφέρουν μια προσωρινή ανακούφιση, όμως φαίνεται να ενέχουν σημαντικούς κινδύνους.
Γενικά, το να αποφασίζουμε πότε, πώς και με ποιον μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας είναι μια πράξη αυτοφροντίδας και αυτοσεβασμού. Η απόφαση αυτή μπορεί να προστατεύσει τη συναισθηματική μας ευεξία ενώ παράλληλα σηματοδοτεί το πώς περιμένουμε να μας συμπεριφέρονται οι άλλοι. Ας δούμε λοιπόν τις παγίδες της υπερβολικής «κοινής χρήσης» της συναισθηματικής μας ευαλωτότητας.
Συναισθηματικές selfies στα social media- Οι σοβαροί κίνδυνοι
Παρερμηνεία
Κάθε μας δημόσια ανάρτηση είναι ανοιχτή σε ερμηνείες, κρίσεις, ακόμη και γελοιοποίηση. Όπως έχει πολλές φορές αποδειχθεί, το «κοινό» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συχνά στερείται του πλαισίου ή της ενσυναίσθησης που απαιτείται για να κατανοήσει πλήρως τη συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου. Έρευνα που αφορά στην ψηφιακή επικοινωνία υπογραμμίζει πως η διάθεση και η πρόθεση συχνά χάνονται στο διαδίκτυο, αυξάνοντας τον κίνδυνο παρεξηγήσεων. Το να μοιραζόμαστε λοιπόν ευαίσθητες καταστάσεις με ένα απρόσωπο κοινό, μπορεί να οδηγήσει σε αντιδράσεις απόρριψης, επιδεινώνοντας τα συναισθήματά μας.
Μειωμένη αυτοεκτίμηση
Οι συχνές δημόσιες εκδηλώσεις ευαλωτότητας μπορούν να μειώσουν την αξία της οικείας συναισθηματικής έκφρασης. Η ευπάθεια είναι, κατά τους ειδικούς, ένα ισχυρό εργαλείο σύνδεσης, αλλά απαιτεί ένα ασφαλές και αξιόπιστο περιβάλλον. Το να μοιραζόμαστε τέτοιου είδους στιγμές αδιακρίτως, κινδυνεύουμε να στείλουμε το μήνυμα της έλλειψης ορίων, κάτι που μπορεί να κάνει τους άλλους ανθρώπους να μας συμπεριφέρονται χωρίς τον σεβασμό και τη φροντίδα που μας αξίζει. Αντίθετα, επιλέγοντας να μοιραστούμε τα συναισθήματά μας με άτομα που έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη μας, η αυτοεκτίμησή μας, ενισχύεται. Αυτή η επιλεκτική προσέγγιση δείχνει στους γύρω μας ότι τα βαθύτερα συναισθήματά μας δεν προορίζονται για δημόσια κατανάλωση, αλλά για εκείνους που μπορούν να τα εκτιμήσουν.
Επιπλέον, η υπερβολική εξάρτηση από την εξωτερική επικύρωση μπορεί να δημιουργήσει έναν κύκλο όπου η αυτοεκτίμηση συνδέεται με τις διαδικτυακές αντιδράσεις, τα likes και τα σχόλια. Παλαιότερη έρευνα διαπίστωσε ότι τα άτομα που εξαρτώνται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για επιβεβαίωση είναι πιο πιθανό να βιώσουν άγχος και μειωμένη αυτοεκτίμηση όταν ο σχολιασμός απουσιάζει ή είναι αρνητικός.
Επιπτώσεις και στις προσωπικές μας σχέσεις
Η δημοσιοποίηση ευάλωτων στιγμών μπορεί να επιβαρύνει ακούσια τις προσωπικές μας σχέσεις. Οι φίλοι και η οικογένεια που βλέπουν συναισθηματικές αναρτήσεις στο διαδίκτυο μπορεί να αισθάνονται άβολα και να μην είναι σίγουροι αν πρέπει ή πώς να απαντήσουν. Σύμφωνα με την επιστήμη, η συναισθηματική αμοιβαιότητα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση των δεσμών. Η συνεχής κοινή χρήση βαθιών συναισθημάτων μπορεί να υπονομεύσει αυτή την αμοιβαιότητα.
Όταν τα social γίνονται εργαλείο θεραπείας…
Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένας εγγενώς ακατάλληλος χώρος για συναισθηματική ανταλλαγή. Μπορεί να καλλιεργήσει ένα αίσθημα αλληλεγγύης και να ενθαρρύνει κάποιους ανθρώπους να αναζητήσουν βοήθεια.
Το κλειδί τελικά είναι μάλλον η πρόθεση. Ρωτήστε τον εαυτό σας πριν μοιραστείτε selfies:
- Ποιο είναι το κοινό στο οποίο απευθύνομαι και μπορεί να μου προσφέρει την υποστήριξη που χρειάζομαι;
- Μήπως θα ένιωθα μεγαλύτερη υποστήριξη αν μοιραζόμουν αυτή τη δύσκολη στιγμή μου ιδιωτικά με κάποιον που εμπιστεύομαι;
- Αυτή η ανάρτηση εξυπηρετεί τις συναισθηματικές μου ανάγκες ή επιδιώκει την επικύρωση;
Οι αναρτήσεις μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρίες για βαθύτερο προβληματισμό και ανάπτυξη, ωστόσο η συζήτηση με έναν στενό, καλό μας φίλο είναι μια διέξοδος για την επεξεργασία των συναισθημάτων μας που αν μη τι άλλο, δεν ενέχει κανέναν κίνδυνο για την ψυχική μας υγεία.
Πηγή
