Έναν αιώνα πριν, μεγάλη αρχιτεκτονική σήμαινε απλά-απλά να δαμάσεις τους αιθέρες με κολοσσιαία κτίρια που άγγιζαν τους θεούς.
Έτσι κάπως κατασκευάστηκε το Empire State Building.
Σήμερα, την ώρα που οι ουρανοί συνεχίζουν να είναι το όριο της ανθρώπινης φιλοδοξίας, η αρχιτεκτονική έχει αλλάξει στόχους, αγκαλιάζοντας ολόψυχα την οικολογία και όσα αυτή επιβάλλει σε όρους βιώσιμου σχεδιασμού.
Όχι ότι φυσικά λείπει η οπτική μαγεία, κάθε άλλο! Εντυπωσιακά κτίρια χτίζονται πυρετωδώς την ώρα που μιλάμε, κάποια μάλιστα εδώ και σειρά ετών, και είναι έτοιμα να ανοίξουν τις μεγαλειώδεις πύλες τους κατά τη χρονιά που διανύουμε.
Κι όλα αυτά την ώρα που ένας ακήρυχτος πόλεμος μαίνεται στο κατασκευαστικό περιθώριο, αυτός για το ψηλότερο κτίριο του κόσμου.
Πολλοί είναι οι μνηστήρες που φιλοδοξούν να κλέψουν φέτος τον ιδιαιτέρως τιμητικό τίτλο του Burj Khalifa στο Ντουμπάι και μένει απλώς να δούμε αν θα τον ξεπεράσουν μέσα στη χρονιά.
Γιατί μια σειρά από ουρανοξύστες στην Κίνα και τη Μέση Ανατολή, αλλά και στο Καζακστάν, την Πολωνία και τη Μαλαισία, ανεβαίνουν γοργά τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές…
«Ιμαλάια» – Ναντσίνγκ, Κίνα
Ένα τεράστιο συγκρότημα μεικτής χρήσης 560.000 τ.μ. χτίζει η MAD στην πολύβουη πρωτεύουσα της επαρχίας Γιανγκτσού, που θα περιλαμβάνει διαμερίσματα, γραφεία, ξενοδοχεία και καταστήματα. Ως Nanjing Zendai Himalayas Center είναι γνωστό και θα λειτουργήσει μέσα στη χρονιά.
Όπως υποδηλώνει και το όνομά του και επισημαίνεται από τα λευκά περιγράμματα των πύργων της περιμέτρου, είναι στημένο σαν οροσειρά, θεόρατα «βουνά» που περικλείουν δηλαδή μια ολόκληρη κοινότητα μικρότερων κτισμάτων και χώρων πρασίνου. Μια ολόκληρη πολιτεία που κατασκευάζεται από το αρχιτεκτονικό γραφείο του Πεκίνου, MAD, ως οικιστικό και εμπορικό κέντρο.
Η φύση κυριαρχεί στο συγκρότημα, καθώς ακόμα και η φόρμα των ουρανοξυστών παραπέμπει στη διάβρωση που επιφέρουν στην κορυφογραμμή των βουνών ο αέρας και το νερό. Η κατασκευή έχει μπει στην τελική φάση ολοκλήρωσης και θα παραδοθεί μέσα στη χρονιά…
Τα κεντρικά της «Le Monde» – Παρίσι, Γαλλία
Ένα επιβλητικό γυάλινο κτίριο θα λειτουργήσει μέσα στη χρονιά ως έδρα του γαλλικού εκδοτικού συγκροτήματος Le Monde Group στο Παρίσι. Συνεργασία του νορβηγικού αρχιτεκτονικού γραφείου Snøhetta με το στούντιο SRA, το δίδυμο κέρδισε τον διαγωνισμό της «Le Monde» για το νέο στρατηγείο της.
Το εξωτερικό θα καλύπτεται από αυτό που οι αρχιτέκτονες ονομάζουν «πιξελιασμένο πίνακα από γυαλί», ένα τζάμι μεικτής διαπερατότητας και διαφάνειας δηλαδή που από μακριά μοιάζει ομοιόμορφο, όσο πλησιάζεις όμως βλέπεις τους διαφορετικούς βαθμούς διαφάνειάς του.
Ο σχεδιασμός του κτιρίου επικεντρώνεται στη σχέση της εφημερίδας με το κοινό της, αλλά και στην ίδια την εξέλιξη του Τύπου τα τελευταία χρόνια…
Ο πύργος στο 425 της Park Avenue – Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το περίφημο αρχιτεκτονικό γραφείο Foster + Partners είναι έτοιμο να ολοκληρώσει τον πρώτο ουρανοξύστη του Μανχάταν που θα καταλάβει ένα ολόκληρο τετράγωνο της Park Avenue εδώ και 50 χρόνια. Έναν ουρανοξύστη 41 ορόφων που «θέτει νέα πρότυπα στον σχεδιασμό χώρων εργασίας», καθώς αφήνει το εσωτερικό χωρίς κολόνες.
Ο κορυφαίος βρετανός αρχιτέκτονας Norman Foster τον φτιάχνει από ατσάλι και μπετό και θα σκαρφαλώσει σε ύψος 221 μέτρων, αποτελώντας ένα ακόμα εκπληκτικό δέντρο στην τσιμεντένια ζούγκλα της Νέας Υόρκης. Όπως δήλωσε ο Foster, ο πύργος του σέβεται το ιστορικό πλαίσιο της περιοχής, αντικατοπτρίζει όμως τον δικό του σύγχρονο καιρό.
EDEN – Σιγκαπούρη
Το πρώτο ποτέ οικιστικό έργο που αναλαμβάνει το λονδρέζικο Heatherwick Studio στην Ασία φτάνει σιγά σιγά στην πλήρη αποπεράτωσή του. Ένας τσιμεντένιος πύργος 20 ορόφων με ισάριθμα υπερπολυτελή οροφοδιαμερίσματα 282 τ.μ. και κρεμαστούς κήπους για να μην κρύβεται η χλιδή που ελλοχεύει στο εσωτερικό του.
Το κτίριο των 104,5 μέτρων σχεδιάστηκε για να «παντρέψει τη φύση με τη διαμονή στην πόλη», συνδυάζοντας αρχιτεκτονική και πράσινο. «Όπως και οι περισσότερες παγκόσμιες πόλεις, η κορυφογραμμή της Σιγκαπούρης είναι γεμάτη από γωνιώδεις ατσάλινους και γυάλινους πύργους», είπε χαρακτηριστικά ο Thomas Heatherwick και έβαλε σκοπό να το αλλάξει αυτό…
To Σπίτι του Βανκούβερ – Βανκούβερ, Καναδάς
Στριφογυρνώντας από μια τριγωνική βάση σε μια ορθογώνια κορυφή, το Vancouver House μοιάζει να αψηφά τους νόμους της μηχανικής κοιτώντας το από μακριά. Είναι όμως το είδος του εκκεντρικού σχεδιασμού που έχει κάνει παγκοσμίως γνωστό τον Bjarke Ingels, τον υπερφιλόδοξο δανό αρχιτέκτονα που μας χάρισε το πιο ανατρεπτικό εργοστάσιο του κόσμου.
Ήταν όμως και μια αποφασιστική απάντηση στους τόσους κανονισμούς και περιορισμούς δόμησης στο κέντρο της πόλης, που έπρεπε κάπως να υπερπηδηθούν. Ως «γιγάντια κουρτίνα» θέλει να βλέπουμε τον πύργο του ο αρχιτέκτονας, τη στιγμή που την τραβάμε για να αποκαλύψουμε τον κόσμο στο Βανκούβερ αλλά και το Βανκούβερ στον κόσμο.
Opus – Ντουμπάι, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι πια εν ζωή, η περίφημη Zaha Hadid συνεχίζει να αφήνει το στίγμα της στον κόσμο με το εξόχως χαρακτηριστικό της στιλ. Πλέον είναι η παρακαταθήκη της, το δημιουργικό στούντιο Zaha Hadid Architects (ZHA), αυτό που προωθεί το όραμα και τη ματιά της πάνω στην αρχιτεκτονική.
Το Opus ήταν όμως δική της ιδέα, την οποία πρότεινε ήδη από το 2007 και η κατασκευή ξεκίνησε πράγματι το 2012. Και το 2020 αναμένεται να κάνει εγκαίνια. Παρά το γεγονός ότι μοιάζει ενιαίο, το γυάλινο κτίριο αποτελείται από δύο διακριτούς πύργους που σχηματίζουν μια ασύμμετρη τρύπα στο κέντρο.
Το Opus των 84.000 τ.μ. θα φιλοξενήσει ένα boutique ξενοδοχείο της Melia Hotels International, αλλά και γραφεία και 12 εστιατόρια. Και παρά το γεγονός ότι απέχει μόλις ένα χιλιόμετρο από τον Burj Khalifa των 828 μέτρων, απειλεί ευθέως να του κλέψει όλα τα βλέμματα.
Τα «1.000 Δέντρα» – Σαγκάη, Κίνα
Είναι ξανά ο βρετανός αρχιτέκτονας Thomas Heatherwick, ένας άνθρωπος που δεν στερεύει ποτέ από ιδέες και φιλοδοξία, που ευθύνεται για τον ανεπανάληπτο αυτό σχεδιασμό που στήνεται γοργά στη Σαγκάη. Ένα «καλυμμένο με δέντρα αστικό βουνό», όπως το λέει χαρακτηριστικά.
Σε ένα τεράστιο οικόπεδο μπροστά στο ποτάμι θεόρατες κολόνες αναδύονται από την κατασκευή για να φιλοξενήσουν δέντρα, 1.000 τον αριθμό, όπως υποδηλώνει και το όνομα. Περισσότερο από μια αρχιτεκτονική κατασκευή, είναι αυτό που ο ίδιος ονομάζει «ένα κομμάτι τοπογραφίας».
Σε σχήμα δύο βουνοκορφών, θα στεγάσει μια μικρή πόλη μέσα στην πόλη, με καταστήματα, γραφεία, εστιατόρια και γκαλερί. Το αναμένουμε μέσα στο 2020 για να λειτουργήσει ως πραγματικό στολίδι της Σαγκάης. Όσο για τα «1.000 Δέντρα», θα φιλοξενούν στην πραγματικότητα 25.000 φυτά από 46 είδη…
Ο Πύργος της Τζέντα – Τζέντα, Σαουδική Αραβία
Με εκτιμώμενο κόστος 1,2 δισ. δολαρίων, το ψηλότερο κτίριο του κόσμου είναι έτοιμο να λειτουργήσει μέσα στη χρονιά και με τα 1.000 μέτρα ύψος του να κλέψει τη δόξα από τον Burj Khalifa του Ντουμπάι. Το Jeddah Tower είναι μια θεόρατη κατασκευή 252 ορόφων, ένα πολύπαθο έργο των Adrian Smith και Gordon Gill που ολοκληρώνεται τελικά παρά τις περιπέτειες.
Οι αρχιτέκτονες τον παρουσίασαν το 2011 και το 2013 ξεκίνησαν να τον χτίζουν, μέσω της κατασκευαστικής JEC (Jeddah Economic Company) και του Bin Laden Group, μόνο που το κόστος έμοιαζε σε πολλές φάσεις δυσβάσταχτο. Αλλά και τα τεχνικά προβλήματα αξεπέραστα.
Θα φιλοξενήσει στο πελώριο εσωτερικό του ένα ξενοδοχείο της αλυσίδας Four Seasons, 325 διαμερίσματα, γραφεία σε 7 ορόφους, αλλά και το ψηλότερο παρατηρητήριο του κόσμου στην κορυφή του. Και θα είναι το μεγάλο καμάρι του νέου οικονομικού κέντρου της Τζέντα, ενός τεραστίων διαστάσεων εμπορικού και οικιστικού project 5,3 εκατ. τετραγωνικών μέτρων…
Ο Πύργος του Central Park – Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Οι μεγάλοι οραματιστές του κόσμου των ουρανοξυστών, οι Adrian Smith και Gordon Gill με έδρα το Σικάγο, χτύπησαν και στο Μανχάταν, εκεί που το να χτίσεις έναν ουρανοξύστη είναι μια εμπειρία εντελώς διαφορετική από κάθε άλλο σημείο του κόσμου. Έχεις να σεβαστείς την αρχιτεκτονική ιστορία, αλλά και τις τεράστιες προκλήσεις μέσα στο θεόρατο αυτό τσιμεντένιο δάσος.
Το Central Park Tower θα ολοκληρωθεί όπως όλα δείχνουν μέσα στο 2020 ως το δεύτερο ψηλότερο κτίριο των ΗΠΑ, αλλά και ολόκληρου του δυτικού ημισφαιρίου, πίσω μόνο από το One World Trade Center. Τα 472 μέτρα του ύψους του δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας, κάνοντάς το τον 15ο ψηλότερο ουρανοξύστη του πλανήτη. Και τον ψηλότερο οικιστικό πύργο του κόσμου, αλίμονο.
Το Central Park Tower θα φιλοξενήσει 179 πολυτελείς κατοικίες, που θα ξεκινούν από τον 32ο όροφο, αλλάζοντας την ίδια την κορυφογραμμή της πόλης.
