Είτε θέλετε να αποφύγετε τη γαστρεντερίτιδα που έχει αποδεκατίσει το γραφείο είτε να προλάβετε ένα πιθανό κρυολόγημα, χρειάζεστε δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Σίγουρα ο εμβολιασμός, το συχνό πλύσιμο των χεριών και το να μένετε μακριά από τον συνάδερφο που φτερνίζεται μπορούν να σας βοηθήσουν, αλλά αυτοί δεν είναι οι μόνοι τρόποι να θωρακίσετε τον οργανισμό σας.
Τρώγοντας άφθονα θρεπτικά τρόφιμα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα μπορείτε να βοηθήσετε σημαντικά την προστασία του οργανισμού σας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Πώς λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα
Σκεφτείτε το ανοσοποιητικό σας σύστημα σαν τους φρουρούς του οργανισμού σας. Το ανοσοποιητικό σύστημα σας παρέχει προστασία ενάντια σε κάθε «ξένο οργανισμό» (π.χ. βακτήρια, ιούς, παράσιτα ή μύκητες) που μπορεί να εισέλθει στο σώμα σας και να σας προκαλέσει ζημιά.
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ένα τεράστιο δίκτυο οργάνων, πρωτεϊνών και κυττάρων, όπως το δέρμα, ο μυελός των οστών, το αίμα και ο ιστός του βλεννογόνου, που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να διακρίνουν τα υγιή κύτταρα από τα όχι και τόσο υγιή.
Όταν ένα μικρόβιο μπαίνει στο σώμα σας, το ανοσοποιητικό σας σύστημα λαμβάνει σήματα ότι κάτι δεν πάει καλά. Έτσι, ανταποκρίνεται στέλνοντας λευκά αιμοσφαίρια (ή κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος) – την πρώτη γραμμή άμυνας του σώματός σας – για να επιτεθεί και να καταστρέψει οτιδήποτε ερμηνεύει ως επικίνδυνο.
Τα άτομα με υποβαθμισμένο ανοσοποιητικό σύστημα – ας πούμε, αυτοί που έχουν αυτοάνοσες ασθένειες, όπως ο λύκος, ή σοβαρές λοιμώξεις, όπως ο ιός HIV, οι άνθρωποι που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακόμα και οι εγκυμονούσες – διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετώπισης μικροβίων που προκαλούν λοίμωξη, σε σύγκριση με άλλους ανθρώπους.
Πώς επηρεάζει η διατροφή το ανοσοποιητικό
Βασικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού παίζουν -μεταξύ άλλων- τα λευκά αιμοσφαίρια και ορισμένες ουσίες των τροφών που είναι απαραίτητες για τις λειτουργίες που συνδέονται με αυτά. Για παράδειγμα, τα αντιοξειδωτικά, όπως οι βιταμίνες A, C, E και το σελήνιο, δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες εισέρχονται στον οργανισμό ή παράγονται από αυτόν, κάνοντας τα κύτταρα πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις και ιώσεις. Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα βοηθούν στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ η έλλειψη φυλλικού οξέος έχει συνδεθεί με τη διατάραξη της ανάπτυξης των λευκοκυττάρων.
Ποια συστατικά ενισχύουν τον οργανισμό
Τα κυριότερα συστατικά για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι τα εξής:
Βιταµίνη Α
Εντοπίζεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, το βούτυρο, το αυγό, το συκώτι, τα καρότα και τις γλυκοπατάτες
Βιταµίνες Β12, Β6, φυλλικό οξύ
Εντοπίζονται στο γάλα, το κρέας, το συκώτι, τους ξηρούς καρπούς, τα δημητριακά και τα φρούτα με κίτρινο χρώμα
Βιταµίνη C
Τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, οι φράουλες, οι πιπεριές, το σπανάκι, το μπρόκολο και οι ντομάτες αποτελούν καλές πηγές
Βιταµίνη Ε
Το ελαιόλαδο, τα θαλασσινά, η βρώμη, τα αμύγδαλα και τα φουντούκια είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε
Μαγνήσιο
Εντοπίζεται στα δημητριακά ολικής άλεσης, το σουσάμι, τους ξηρούς καρπούς, τα όσπρια, τα γαλακτοκομικά και τον τόνο
Σελήνιο
Βρίσκεται στα κρέατα, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς και τα δημητριακά ολικής άλεσης
Σίδηρος
Καλές πηγές είναι το συκώτι, το κρέας, τα αυγά, τα θαλασσινά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και οι ξηροί καρποί
Ψευδάργυρος
Εντοπίζεται στα θαλασσινά, τα ψάρια, τα αυγά και το κρέας
Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα
Εντοπίζονται κυρίως στα φυτικά έλαια, τα λιπαρά ψάρια και τους ξηρούς καρπούς
Ποιες άλλες τροφές δυναμώνουν το ανοσοποιητικό
*Το κρεμμύδι περιέχει μια ουσία με αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση, την κερκετίνη, ενώ το σκόρδο (όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες) έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες και φαίνεται να διεγείρει την παραγωγή λευκοκυττάρων, χάρη στην περιεκτικότητά του σε αλισίνη
*Πλούσια σε προβιοτικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, συμβάλλουν στη διατήρηση της ισορροπίας της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου, ενισχύοντας έτσι μία από τις βασικές γραμμές άμυνας του οργανισμού
*Οι πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης (π.χ. αυτές που περιέχουν το κόκκινο κρέας, το κοτόπουλο και τα ψάρια) αποτελούν την πρώτη ύλη ώστε ο οργανισμός να δημιουργήσει αντισώματα
20 τρόφιμα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό
- Γιαούρτι
- Βρώμη
- Σκόρδο
- Κρεμμύδι
- Κέιλ
- Κοτόσουπα
- Τσάι
- Μοσχάρι
- Γλυκοπατάτα
- Πιπεριές
- Αυγά
- Μανιτάρια
- Κεφίρ
- Λιπαρά ψάρια
- Μπρόκολο
- Ακτινίδιο
- Πορτοκάλι
- Κόκκινη πιπεριά
- Δημητριακά ενισχυμένα με ψευδάργυρο
- Κολοκύθα
Τι πρέπει να θυμάστε…
Οι βιταμίνες και οι τροφές που προαναφέρθηκαν δεν είναι «μαγικές τροφές» και δε δρουν μεμονωμένα, αλλά ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, τρόφιμα ολικής άλεσης, όσπρια, ελαιόλαδο και γαλακτοκομικά προϊόντα.
