Μπορεί τα τελευταία χρόνια η παχυσαρκία να έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, από την άλλη πλευρά όμως έχουμε την εμμονή στην υγιεινή διατροφή εξελίσσεται σε πάθηση.
Στα περιοδικά, στο διαδίκτυο και στα social media βλέπουμε συνεχώς φωτογραφίες από πράσινα smoothies, σαλάτες και επιδόρπια χωρίς ζάχαρη, ενώ αρκετές διάσημες του Hollywoowd, φιγουράρουν με τα άψογα σώματα τους, δηλώνοντας υπέρμαχοι της διατροφής που περιλαμβάνει μόνο προϊόντα φυτικής προέλευσης και καθόλου επεξεργασμένα τρόφιμα. Έχετε όμως, αναρωτηθεί τι συμβαίνει όταν η υγιεινή διατροφή γίνει εμμονή;
Γεννιέται η ορθορεξία, το σύγχρονο φαινόμενο διατροφικής διαταραχής που αρχίζει να γίνεται μάστιγα.
Ακούγοντας αυτό τον όρο μπορεί να πάει το μυαλό σας στην ανορεξία, αλλά ουδεμία σχέση υπάρχει, εκτός από αυτή της διαταραχής. Σε αντίθεση με την πρώτη που περιορίζει σημαντικά την ποσότητα του φαγητού, η ορθορεξία έχει σαν σημείο αναφοράς την ποιότητα των τροφών και κατατάσσεται στις Διατροφικές Διαταραχές Μη Προσδιοριζόμενες Διαφορετικά-EDNOS (Eating Disorders Not Otherwise Specified) άρα δηλαδή ακόμα άτυπες και λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις. Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από αυτές τις διαταραχές πιστεύουν ότι δεν έχουν κάποια διατροφική διαταραχή και άρα δεν αξίζουν τη βοήθεια ειδικού.
Πιο συγκεκριμένα οι ορθορεξικοί αποφεύγουν οτιδήποτε επεξεργασμένο, όπως το λευκό αλεύρι και τη ζάχαρη, εκτός εάν αυτό είναι πιστοποιημένο βιολογικό . Επίσης, μπορεί να εξαλείψουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων – όπως τα γαλακτοκομικά ή δημητριακά – από τη διατροφή τους, διότι ψάχνουν για μια «τέλεια» «καθαρή» και υγιεινή διατροφή. Στόχος τους δεν είναι να αδυνατίσουν, αλλά να είναι υγιείς και να αναρρώσουν από τυχόν ασθένειες καταναλώνοντας «καθαρές» τροφές που υπόσχονται μακροζωία.
Θα μου πείτε τώρα: Τι κακό έχει αυτό που μόλις σας περιέγραψα; Όλοι τονίζουν την υγιεινή διατροφή και αφορίζουν τις επεξεργασμένες τροφές και τώρα που κάποιοι το κάνουν πράξη τους βάζουμε την ταμπέλα της ορθορεξίας. Και θα σας απαντήσω γράφοντας ότι η γραμμή που χωρίζει τη φυσιολογική προσπάθεια για υγιεινή διατροφή από την εμμονή είναι πολύ λεπτή. Γιατί ο κύριος ένοχος είναι η εμμονή και που τελικά θα βλάψει την υγεία μας. Στην αρχή πολλοί ξεκινούν και αφαιρούν μια ολόκληρη ομάδα τροφίμων, όπως δημητριακά, προϊόντα ζωικής προέλευσης ή τη γνωστή σε όλους μας γλουτένη, όμως στο τέλος καταλήγουν σε μια διατροφή τόσο περιορισμένη που οδηγεί σε ελλείψεις.
Στην ορθορεξία δεν ελέγχει ο άνθρωπος το φαγητό του, αλλά το φαγητό ελέγχει τον άνθρωπο. Στο αρχικό στάδιο οι περιορισμοί που παίρνει ένας ορθορεξικός τον τονώνουν, νιώθει όμορφα που έχει υιοθετήσει κάτι αγνό. Έτσι κόβει το κρέας, τα γαλακτοκομικά, αρχίζει την ωμοφαγία και στο τέλος μπορεί να καταλήξει να τρέφεται με ένα μόνο φρούτο, με αποτέλεσμα να έχει επιπτώσεις στην υγεία του. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλοι όσοι υποστηρίζουν την υγιεινή διατροφή είναι ορθορεξικοί, αλλά η εμμονή είναι κακός οιωνός σε όλα τα πράγματα. Η υγιεινή διατροφή πρέπει να σας ανοίγει τους ορίζοντες και όχι να σας περιορίζει.
Αν λοιπόν αντιληφθείτε ότι περνάτε πολλές ώρες σχεδιάζοντας τι θα φάτε, αν το φαγητό σας αγχώνει, αν οι διατροφικές συνήθειες σας απομακρύνουν από τους φίλους, αν νιώθετε αβάσταχτες ενοχές που παραστρατίσατε λίγο και φυσικά αν η ποιότητα της ζωής σας χειροτερεύει, τότε ίσως πρέπει να βρείτε ξανά στο φαγητό την απόλαυση και την ισορροπία. Γιατί όπως ανέφερα και ποιο πάνω, το νήμα ανάμεσα στην υγιεινή διατροφή και την ορθορεξία είναι πολύ λεπτό.