«Το Φτερωτό Άλογο», το ανέκδοτο παραμύθι του Ν. Καζαντζάκη για πρώτη φορά στο Μέγαρο

Τη θεατρική προσαρμογή υπογράφει η Άνδρη Θεοδότου, τη σκηνοθεσία ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και την πρωτότυπη μουσική ο Νίκος Κυπουργός.

«Μέσα από αυτή την παράσταση μας δόθηκε η ευκαιρία να ταξιδέψουμε στο μαγικό κόσμο του Νίκου Καζαντζάκη και ν’ ανακαλύψουμε πόσα μπορεί να κρύβει σ’ ένα κείμενο μόλις 18 σελίδων» ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου ο σκηνοθέτης Βασίλης Μαυρογεωργίου.

Πρόκειται για ένα ταξίδι στη μαγεία της μακρινής Ανατολής, για παιδιά και μεγάλους. Οι ηθοποιοί ξετυλίγουν το νήμα της ιστορίας, με τη συμμετοχή των μικρών θεατών, φωτίζοντας με τραγούδια και μουσικά όργανα έναν κόσμο γεμάτο βασιλιάδες, πριγκίπισσες, μάγους, δερβίσηδες, πραματευτάδες και καραβάνια.

Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, το παραμύθι μιλάει για την πίστη αλλά σε σχέση με τη δύναμη του ανθρώπου. «Η ιστορία αφηγείται το πως κάποιος βρίσκει ένα μαγικό όπλο που είναι ένα φτερωτό άλογο το οποίο τον πάει όπου θέλει. Για μένα το έργο έχει διαποτιστεί με την πίστη του συγγραφέα ότι η μοίρα του ανθρώπου βρίσκεται στα χέρια του. Μάλιστα, μέσα στο έργο επαναλαμβάνεται συχνά η φράση, πως «αν θέλει τα βουνά θα σκιστούν και θ’ ανοίξουν για να περάσει». Εκεί ο συγγραφέας μας κλείνει το μάτι για μία θεϊκή δύναμη του ανθρώπου».

Ο πρώτος που διάβασε το συγκεκριμένο έργο του Κρητικού συγγραφέα είναι ο επιστημονικός σύμβουλος της παράστασης, Νίκος Μαθιουδάκης. «Το κείμενο μου δόθηκε το 2010 για να το μεταγράψω από τη διεύθυνση του μουσείου Νίκου Καζαντζάκη ως ένα άγνωστο, ατεκμηρίωτο χειρόγραφο, που το μόνο που μπορούσα να διακρίνω ήταν ο τίτλος του. Όλο το υπόλοιπο κείμενο είχε μέσα τόσες συντομογραφίες που δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε ούτε τους ήρωες, ούτε την υπόθεση. Νεαρός τότε ερευνητής ανέλαβα την ευθύνη να το μεταγράψω με πάρα πολύ άγχος και μπορώ να πω ότι ήταν η πρώτη μου ουσιαστική επαφή με το έργο του Ν. Καζαντζάκη πάρα το γεγονός ότι είχα ήδη ξεκινήσει τη διατριβή μου στη γλώσσα του. Ήταν το κείμενο το οποίο μ’ έκανε να πιστέψω πολύ περισσότερο στον λόγο του. Και είμαι πολύ περήφανος που συμμετέχω σε αυτήν την παραγωγή του Μεγάρου, καθώς όλοι συντελεστές της παράστασης αγκάλιασαν το κείμενο με αγάπη» εξήγησε.

Σχετικά με το πότε γράφτηκε το έργο, ο ίδιος είπε ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο πάνω στο χειρόγραφο που να μαρτυρά την ακριβή χρονολογία της συγγραφής του. «Υπολογίζουμε και πιθανολογούμε ότι γράφτηκε μεταξύ 1935- 1942, την περίοδο που ο Ν. Καζαντζάκης ασχολιόταν με τη διασκευή και μετάφραση παιδικών κειμένων με τους εκδοτικούς οίκους Ελευθερουδάκη και Δημητράκου. Μετά το 1942 έχουμε επιστολή του που λέει ότι σταματά τις διασκευές παιδικών κειμένων οπότε εκεί ορίζουμε κάπως το τέλος. Ωστόσο, αυτό το κείμενο δεν είναι μόνο του. Πιθανολογούμε ότι ο συγγραφέας σχεδίαζε να κάνει μία ανθολογία με πρωτότυπες διασκευές από τις ιστορίες της Χαλιμάς, γιατί έχουμε βρει άλλο ένα κείμενο πολύ πιο δύσκολο να μεταγραφεί, που ξέρουμε όμως ότι είναι ο Αλαντίν, με πολλά ελληνικά παραδοσιακά στοιχεία».

Η παράσταση φιλοξενείται στον Νέο Εκθεσιακό Χώρο του Μεγάρου, ο οποίος διαμορφώθηκε κατάλληλα από τη Θάλεια Μέλισσα, ώστε να δίνει την αίσθηση στους θεατές ότι δεν παρακολουθούν θέατρο, αλλά ότι βρίσκονται μέσα στο παραμύθι. «Πρόθεση μας ήταν να εντάξουμε τους θεατές μέσα στον σκηνικό χώρο, δηλαδή να δημιουργήσουμε έναν χώρο βιωματικό που ενώνει τη θέαση και τη δράση. Αντιμετωπίσαμε αυτή την αίθουσα θεωρώντας ότι βρισκόμαστε σε μία κατασκήνωση στην έρημο και θέλοντας να δώσουμε την αίσθηση μια μικρής εφήμερης κοινότητας μέσα στην οποία διαδραματίζεται το παραμύθι» ανέφερε η ίδια.

Για τις ανάγκες της παράστασης, όπως είπε ο Βασίλης Μαυρογεωργίου, δούλεψαν πάνω στην τεχνική του physical theatre. «Γι’ αυτό και δεν υπάρχουν σκηνικά, μόνο κάτι πανιά, όλα τα υπόλοιπα δημιουργούνται με τα σώματα των ηθοποιών. Δεν θα καταφέρναμε να εικονοποιήσουμε αυτό το μαγικό ταξίδι του Καζαντζάκη, που εξελίσσεται σε Περσία και Ινδία, αν δεν είχαμε μία τόσο ταλαντούχα ομάδα ηθοποιών οι οποίοι δεν είναι απλώς ηθοποιοί -εκτελεστές αλλά δημιουργοί της παράστασης.

Η παραμικρή εικόνα που βλέπουμε πάνω στη σκηνή είναι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς με μια καθοδήγηση δική μας ώστε η παράσταση να έχει μία κινηματογραφική κατεύθυνση για να αφηγηθεί την ιστορία. Εδώ, οι ηθοποιοί είναι φορείς μιας ατμόσφαιρας που συνεχώς αλλάζει επί σκηνής».

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Μίλτος Λογιάδης ευχήθηκε η παράσταση να είναι «καλοτάξιδη», καθώς όπως είπε η παιδική σκηνή που αναπτύσσεται είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που παράγει στο Μέγαρο.

Η παράσταση ανεβαίνει σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Καζαντζάκη στο πλαίσιο του κύκλου «Το Μέγαρο των Παιδιών-Παιδικό θέαμα» και απευθύνεται σε παιδιά 5 ετών και άνω. Τα κοστούμια επιμελείται η Ιφιγένεια Νταουντάκη, την κινησιολογία η Έλενα Γεροδήμου και τους φωτισμούς η Στέλλα Κάλτσου.

Ερμηνεύουν οι: Μιχάλης Βρεττός, Θανάσης Δόβρης, Ορφέας Ζαφειρόπουλος, Μιχάλης Κοιλάκος, Ειρήνη Κωσταντίνου, Σωτήρης Μεντζέλος, Γιάννης Μπισμπικόπουλος, Γρηγόρης Ποιμενίδης, Γιώργος Τσούρμας, Γιώργος Φουντούκος, Θανάσης Χαλκιάς, Στέλιος Χατζηγεωργίου.

Τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ