Η σχέση μας με το φαγητό είναι περίπλοκη και είναι προφανές ότι ό,τι δουλεύει για τον έναν δεν είναι απαραίτητο ότι θα βοηθήσει και τον άλλον. Ερευνες δείχνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς ανθρώπους βρίσκονται σε μόνιμη δίαιτα, αλλά παρ’ όλα αυτά το 80% με 95% από αυτούς ξαναπαίρνουν τα κιλά. Τι θα συνέβαινε αν ξεχνούσαμε τις δίαιτες και βασιζόμασταν στα στοιχεία της προσωπικότητάς μας ώστε να βρούμε πώς θα μπορέσουμε να αδυνατίσουμε; Η Ann Gadd, καλλιτέχνις, συγγραφέας και σύμβουλος ψυχικής υγείας, μελέτησε διάφορες δίαιτες και προσπάθησε να τις ταιριάξει με τα 9 είδη διαφορετικών αρχετυπικών προσωπικοτήτων που βρίσκονται στο εννεάγραμμα, ένα γνωστό και αποδεκτό από πολλούς ειδικούς τεστ προσωπικότητας. Το επιχείρημά της; Οτι ενώ οι δίαιτες ψάχνουν να βρουν πώς θα καταφέρουμε να χάσουμε βάρος, και συνήθως το επιτυγχάνουν, δεν ασχολούνται με το γιατί οι άνθρωποι παχαίνουμε, που είναι και ο λόγος που ακόμα κι αν χάσουμε κιλά συνήθως τα ξαναπαίρνουμε τελικά. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι δεν αρκεί να κάνουμε δίαιτα, αλλά ότι χρειάζεται να βρούμε τον σωστό τρόπο για να αντιμετωπίσουμε τη διατροφή μας αλλά και τη δίαιτα. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε τους παράγοντες που μας κάνουν να τρώμε, όπως για παράδειγμα ότι είμαστε στενοχωρημένοι, νιώθουμε μοναξιά, φοβόμαστε, αισθανόμαστε ανεπαρκείς κ.λπ. Επίσης, τι μας βοηθάει να κρατήσουμε ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος; Το να έχουμε παρέα, να πηγαίνουμε στον διαιτολόγο με κάποιον φίλο μας, να κάνουμε γυμναστική κ.λπ.

Πες μου τι τύπος προσωπικότητας είσαι να σου πω πώς να αδυνατίσεις

Ο μεταρρυθμιστής
Βασικά χαρακτηριστικά: Ιδεαλιστής, άνθρωπος με αρχές, λογικός, τελειομανής, προσηλωμένος στον στόχο.
Θέλετε να κάνετε το σωστό και να συμβάλετε στο να γίνει ο κόσμος καλύτερος. Τα πάντα είναι για εσάς άσπρα ή μαύρα, σωστά ή λάθος. Εχετε συγκεκριμένη άποψη για το πώς πρέπει να είναι τα πράγματα και απογοητεύεστε όταν οι γύρω σας δεν μοιράζονται το πάθος, τις απόψεις και την ιδεολογία σας. Θέτετε στόχους και έχετε υψηλά στάνταρντ. Ακολουθείτε τους κανόνες ακόμα κι αν πρέπει να καταπιέσετε όσα νιώθετε. Είστε οργανωτικός και καλός στη λεπτομέρεια. ΄
Πώς θα αδυνατίσετε
Η φυσική σας τάση να θέλετε να είστε σωστός ή και τέλειος ακόμα μπορεί να σας οδηγήσει στο να καταπιεστείτε υπερβολικά και στο να εφαρμόζετε την ορθορεξία σε υπερβολικό βαθμό, έχοντας ενοχές όταν βγαίνετε εκτός προγράμματος και κανόνων, καταλήγοντας ακόμα και να αναπτύξετε κάποια διατροφική διαταραχή. Θα σας βοηθούσε να ακολουθήσετε τον κανόνα του 80/20, όπου στο 80% των περιπτώσεων θα πρέπει να είστε σωστοί και στο 20% να υποκύπτετε σε πειρασμούς. Ισως να σας βοηθούσε κάποια από τις δίαιτες που περιλαμβάνουν περιόδους νηστείας, όπως για παράδειγμα αυτές που τρώμε ό,τι θέλουμε για 8 ώρες και τις υπόλοιπες 16 (συμπεριλαμβανομένων και των ωρών που κοιμόμαστε) μένουμε νηστικοί.

Ο αρωγός
Βασικά χαρακτηριστικά: Γενναιόδωρος, συμπονετικός, κτητικός, άνθρωπος που θέλει να είναι αγαπητός στους γύρω του.
Είστε ευγενής, θερμός με τους άλλους, δοτικός, κοινωνικός, ο άνθρωπος που θα διασχίσει έναν χώρο γεμάτο κόσμο ώστε να χαιρετήσει κάποιον. Σας αρέσει να ευχαριστείτε τους άλλους και έχετε ταλέντο να γνωρίζετε πάντα τι τους αρέσει. Θα κάνατε τα πάντα για να βοηθήσετε έναν φίλο. Συνήθως δίνετε χωρίς να περιμένετε κανένα αντάλλαγμα, αλλά υπάρχει και μια πλευρά σας που είναι χειριστική. Η ανάγκη σας να σας εκτιμούν μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο να φέρεστε ως θύμα.
Πώς θα αδυνατίσετε
Τρώτε συχνά για παρηγοριά και κυρίως «comfort food», σοκολάτα, γλυκά, πατάτες, ψωμί κ.λπ. Οταν είστε μόνος, αισθάνεστε ότι δεν σας αγαπάνε ή ότι σας παραμελούν, υποσυνείδητα αντικαθιστάτε την αγάπη με το φαγητό. Για να καταφέρετε να χάσετε βάρος και να το κρατήσετε θα πρέπει πρώτα να μάθετε να νοιάζεστε και να αγαπάτε εσείς τον εαυτό σας. Σας βοηθάει πάντα ένα υποστηρικτικό σύστημα, για παράδειγμα μια ομάδα αδυνατίσματος ή ένας φίλος που κάνει δίαιτα μαζί σας. Η ψυχοθεραπεία επίσης θα μπορούσε να σας βοηθήσει να σπάσετε τον φαύλο κύκλο και τη λανθασμένη σύνδεση ανάμεσα στα συναισθήματα και στο φαγητό.

Ο επιτυχημένος αγωνιστής
Βασικά χαρακτηριστικά: Φιλόδοξος, ανταγωνιστικός, προσαρμοστικός, επίμονος, αποτελεσματικός.
Κρύβετε τον πραγματικό σας εαυτό κάτω από ένα προσωπείο γοητείας και διπλωματίας, γιατί φοβάστε ότι αν οι άλλοι μάθουν πώς είστε πραγματικά, θα σας απορρίψουν. Εχετε μεγάλη φιλοδοξία να πετύχετε και δεν μπορείτε να καταλάβετε πώς υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν τη δική σας δυναμική και φιλοδοξία. Είστε ένας χαμαιλέοντας που ξέρει να προσαρμόζεται ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται. Σας αρέσει να σχετίζεστε με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Πιέζετε τον εαυτό σας, κάποιες φορές πολύ σκληρά, επειδή δεν ανέχεστε την αποτυχία.
Πώς θα αδυνατίσετε
Τείνετε να βάζετε βάρος εξαιτίας του στρες, της έλλειψης χρόνου και του γεγονότος ότι επιλέγετε να τρώτε στο πόδι πολλές φορές. Επίσης, σας αρέσει πολύ να βγαίνετε και να δοκιμάζετε καινούργια εστιατόρια, μπαρ κ.λπ. Ομως τα ωραία πιάτα, κοκτέιλ, κρασιά κ.ά. μπορεί να σας οδηγήσουν στο να βάλετε τελικά βάρος και μάλιστα εύκολα. Ακριβώς επειδή είστε αποτελεσματικός και πειθαρχημένος όταν θέλετε να πετύχετε κάτι, μπορείτε να συνεργαστείτε με έναν ειδικό της διατροφής, να θέσετε μαζί του στόχους και να ακολουθήσετε έναν ασφαλή και σωστό δρόμο για να τους πετύχετε. Οσο πιο συγκεκριμένο πρόγραμμα έχετε και όσο πιο πολλοί επαγγελματίες σας καθοδηγούν, τόσο καλύτερα θα τα πάτε.

Ο ατομικιστής
Βασικά χαρακτηριστικά: Δημιουργικός, δραματικός, με ιδιαίτερο ταμπεραμέντο, αυθόρμητος, ασταθής όσον αφορά τη διάθεση.
Εχετε το αρχετυπικό προφίλ του καλλιτέχνη, είτε πρόκειται για ποιητή, ζωγράφο, συγγραφέα, είτε σχεδιαστή, τραγουδιστή, ηθοποιό κ.λπ. Σας προκαλούν επίσης όλες οι εναλλακτικές επαγγελματικές ενασχολήσεις, για παράδειγμα δάσκαλος γιόγκα, ρέικι κ.ά. Η φυσική σας τάση είναι να αναζητείτε την επαφή και την επικοινωνία με τους ανθρώπους που σας ταιριάζουν. Στα καλύτερά σας, είστε αυθεντικός, πειραματικός, εμπνευσμένος, πολύ δημιουργικός και ιδιαίτερος. Αλλά μπορεί να είστε κακόκεφος, να έχετε νεύρα ή και να κλείνεστε πολύ στον εαυτό σας. Μισείτε τη μετριότητα. Σας ενδιαφέρει να είστε διαφορετικός, ξεχωριστός και ιδιαίτερος.
Πώς θα αδυνατίσετε
Αν είστε στενοχωρημένος θα φάτε, αν νιώθετε ότι είστε σε ανεβασμένη διάθεση και πάλι θα φάτε. Οι επιλογές σας όσον αφορά το φαγητό περιγράφουν και το πώς νιώθετε και το ποιος είστε. Σας αρέσουν τα περίεργα – ιδιαίτερα φαγητά που έχουν εντυπωσιακή μορφή, εικόνα, συσκευασία… Επίσης, ξέρετε πολύ καλά πώς επιδρούν επάνω σας όλα όσα τρώτε, για παράδειγμα αν σας φουσκώνουν, σας προκαλούν ύπνο, σας δημιουργούν στομαχόπονο κ.λπ. Εχετε ανάγκη από ένα προσωποποιημένο πρόγραμμα που θα σας φτιάξει ένας διατροφολόγος. Επίσης, παρατηρήστε ποιοι είναι οι λόγοι που σας κάνουν να τρώτε υπερβολικά. Διάφοροι εναλλακτικοί τρόποι άσκησης, όπως είναι η γιόγκα, το τάι τσι, ο χορός κ.ά., θα σας βοηθήσουν.

Ο ερευνητής
Βασικά χαρακτηριστικά: Εντονος, εγκεφαλικός, μυστικοπαθής, ανεξάρτητος, καινοτόμος, περίεργος.
Σας αρέσει να είστε μόνος σας. Ακόμα και στο πλαίσιο μιας σχέσης χρειάζεστε πάντα τον δικό σας χώρο, όπου θα μπορείτε να ασχολείστε με τα ενδιαφέροντά σας. Είστε παρατηρητικός και δεν σας αρέσει να εκφράζετε τα συναισθήματά σας. Θα σας ταίριαζαν επαγγέλματα που χρειάζονται εμπειρία, όπως το να είστε μηχανικός, προγραμματιστής, ακαδημαϊκός, ερευνητής κ.ά.
Πώς θα αδυνατίσετε
Δεν σας νοιάζει τόσο πολύ το φαγητό και τρώτε σπασμωδικά. Αν είστε αφοσιωμένος σε ένα πρότζεκτ, μπορεί να ξεχάσετε να φάτε και όταν το θυμηθείτε να φάτε ό,τι βρείτε μπροστά σας, για παράδειγμα πίτσα, πατατάκια, σουβλάκια, σοκολάτες κ.λπ. Αν έχετε παραπανίσια κιλά, φταίει το ότι κάνετε λανθασμένες επιλογές. Θα πρέπει να φτιάξετε ένα πρόγραμμα όπου θα τρώτε σε σταθερές ώρες κάνοντας σωστές και υγιεινές επιλογές. Δείτε τη δίαιτα όπως όλα τα πρότζεκτ που σας ενδιαφέρουν, με γνώση για τη διατροφή και ενημέρωση και πληροφόρηση για τις σωστές επιλογές.

Ο πιστός
Βασικά χαρακτηριστικά: Αφοσιωμένος, υπεύθυνος, αγχώδης, με έντονη αίσθηση του καθήκοντος, οργανωμένος, δεσμευμένος.
Είστε η κόλλα που κρατάει μια οικογένεια, έναν οργανισμό, μια επιχείρηση ενωμένα. Σας αρέσει να νιώθετε ασφάλεια, αλλά τείνετε να ανησυχείτε για το τι μπορεί να πάει στραβά. Αυτό μπορεί να σας στρεσάρει πολύ. Εχετε πολλή κατανόηση και νοιάζεστε για τους άλλους. Συχνά η εργασία σε τομείς όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες, η Αστυνομία, η διδασκαλία σάς ταιριάζουν.
Πώς θα αδυνατίσετε
Τρώτε για να κατευνάσετε τον φόβο σας και να ηρεμήσετε. Για παράδειγμα, αν νιώθετε ανασφάλεια σε ένα πάρτι θα καταφύγετε στα σνακ. Λύστε πρώτα τα ψυχολογικά σας θέματα και ξεπεράστε τους φόβους, τις ανασφάλειες και τα άγχη σας. Επιλέξτε να τρώτε υγιεινά και παραδοσιακά πιάτα σε τακτά χρονικά διαστήματα και συγκεκριμένες ώρες. Ισως μια ομάδα απώλειας βάρους θα σας βοηθούσε, όπως επίσης η γιόγκα, ο διαλογισμός και άλλες τέτοιες τεχνικές χαλάρωσης.

Ο ενθουσιώδης
Βασικά χαρακτηριστικά: Αισιόδοξος, εξωστρεφής, γοητευτικός, περιπετειώδης, άνθρωπος που του αρέσουν η διασκέδαση και η ευχαρίστηση.
Είστε αστείος, διασκεδαστικός και γεμάτος ενέργεια. Σας αρέσει να ζείτε τη ζωή στο φουλ της και ψάχνετε συνέχεια την περιπέτεια. Δυσκολεύεστε να μένετε στο παρόν και σκέφτεστε τι θα γίνει στο μέλλον. Ισως αυτός ο τρόπος να ζείτε τη ζωή, οδηγώντας στην αριστερή λωρίδα, να είναι ο τρόπος σας να ξεχνάτε οτιδήποτε μπορεί να σας στενοχωρεί. Μπορεί να δουλεύετε στις δημόσιες σχέσεις, στο μάρκετινγκ, στα ταξίδια, στο σινεμά, στη μουσική, στην εστίαση… Πάντα έχετε πολλές και ωραίες ιδέες και σας αρέσει να κρατάτε τις προοπτικές σας ανοιχτές.
Πώς θα αδυνατίσετε
Σας αρέσει να τρώτε και να δοκιμάζετε τα πάντα. Το να ψωνίζετε, να δειπνείτε, να πηγαίνετε σε καλά εστιατόρια, να δοκιμάζετε νέα φαγητά είναι για εσάς μια περιπέτεια. Αν βρεθείτε σε μπουφέ, θα πάρετε στο πιάτο σας λίγο από όλα. Οσο πιο πολλές επιλογές έχετε, τόσο πιο ευτυχής είστε. Δυσκολεύεστε να πείτε «όχι», κυρίως στο φαγητό, αλλά το να τρώτε αργά και συνειδητά είναι ο τρόπος για να είστε αδύνατος και υγιής. Η ψυχοθεραπεία θα σας βοηθούσε.

Ο ανταγωνιστικός
Βασικά χαρακτηριστικά: Δυνατός, δυναμικός, με αυτοπεποίθηση, αποφασιστικός, συγκρουσιακός κατά καιρούς.
Η προσωπικότητά σας είναι τεράστιας εμβέλειας. Οταν μπαίνετε σε έναν χώρο, όλοι σας παρατηρούν. Παίρνετε ρίσκα και σας αρέσουν οι προκλήσεις. Με μεγάλη καρδιά και προστατευτικός απέναντι σε όσους αγαπάτε, μπορεί να είστε επιθετικός και προκλητικός σε όσους σας φαίνεται ότι μπορεί να αποτελούν απειλή. Δεν θέλετε να νιώθετε ευάλωτος και πολλές φορές χρησιμοποιείτε αυτό το σκληρό προσωπείο για να κρύβετε την ευαίσθητη πλευρά σας.
Πώς θα αδυνατίσετε
Ετσι όπως τα θέλετε όλα στη ζωή σας, τα θέλετε και στο φαγητό σας – και τα θέλετε τώρα. Δεν σας αρέσουν τα ημίμετρα. Κατά πάσα πιθανότητα σε ένα εστιατόριο θα παραγγείλετε τη μεγαλύτερη μπριζόλα ή όλα τα πιάτα που θέλετε να δοκιμάσετε. Δεν έχετε ενοχές και δεν ανησυχείτε για τις πιθανές επιπτώσεις των τωρινών υπερβολών στο μέλλον σας. Θα πρέπει κατ’ αρχάς να εστιάσετε στο να τρώτε πιο υγιεινά και να μην το παρακάνετε με τα γλυκά.

Ο ειρηνοποιός
Βασικά χαρακτηριστικά: Χαλαρός, καθησυχαστικός, ευχάριστος, με καλή αίσθηση του χιούμορ, δεκτικός.
Εχετε μια φυσική εσωτερική ηρεμία. Οι άνθρωποι νιώθουν γύρω σας ήρεμοι και καθησυχασμένοι. Ακούτε τους άλλους, τους στηρίζετε, είστε μετριόφρων και σας αρέσει να βλέπετε τους γύρω σας να λάμπουν και να είναι ευτυχισμένοι. Μερικές φορές όμως αυτό σας κάνει να ξεχνάτε τον εαυτό σας βάζοντάς τον στην άκρη. Εχετε καλή φαντασία και είστε δημιουργικός. Σας αρέσει να δουλεύετε μόνος σας, ως συγγραφέας, μουσικός, εναλλακτικός θεραπευτής, μια και δεν σας ταιριάζει πολύ το περιβάλλον γραφείου.
Πώς θα αδυνατίσετε
Μερικές φορές μπορεί να τρώτε χωρίς να καταλαβαίνετε τι ακριβώς κάνετε επειδή βρίσκεστε σε μια φάση ονειροπόλησης. Ενα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι είστε γενικά αναβλητικός, οπότε το ίδιο συμβαίνει και στο θέμα της δίαιτας. Χρειάζεται να κάνετε μικρές και απλές αλλαγές. Είναι ευκολότερο για εσάς να κρατήσετε ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος όταν έχετε την υποστήριξη ενός φίλου ή μιας ομάδας. Ενα απλό πρόγραμμα που ακολουθεί καθημερινά περίπου την ίδια ρουτίνα θα σας ταίριαζε. Κάντε μικρά βήματα και μη θέτετε πολύ μεγάλους στόχους. Μπορεί πιθανόν να σας βοηθήσουν και οι εναλλακτικές θεραπείες (π.χ. ο βελονισμός).

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη δρα Ναταλία Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγο υγείας, με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.

Πηγή