Μετά από 11 μήνες κρυμμένη, η εμβληματική προσωπικότητα της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, Μαρία Κορίνα Ματσάδο, εξέπληξε τον κόσμο με την επανεμφάνισή της στο Όσλο — αλλά η διαδρομή που ακολούθησε για να φτάσει εκεί είναι πιο απίστευτη από την ίδια την επανεμφάνισή της.
Μεταμφιέσεις, περούκες, μετακινήσεις τα μεσάνυχτα, δέκα στρατιωτικά σημεία ελέγχου, μια επικίνδυνη διάσχιση του ωκεανού και αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη που πετούσαν από πάνω: Οι νέες λεπτομέρειες που ήρθαν στο φως αποκαλύπτουν μια επιχείρηση απόδρασης της Μαρία Κορίνα Ματσάδο, η οποία ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τον πρόεδρο της Βενεζουέλας, Νικολά Μαδούρο από το εξωτερικό – και συγκεκριμένα από το Όσλο.
Το Καράκας είναι σε αναβρασμό και η Ουάσινγκτον παρακολουθεί.
Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, Μαρία Κορίνα Ματσάδο, εμφανίστηκε δημόσια για πρώτη φορά μετά από 11 μήνες την Πέμπτη (11.12.2025), μετά από μια τολμηρή απόδραση από την πατρίδα της, όταν βγήκε από το μπαλκόνι ενός ξενοδοχείου στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας, το Όσλο, και χαιρέτησε το συγκινημένο πλήθος υποστηρικτών που επευφημούσαν τη νέα νικήτρια του Νόμπελ.
Μια φωτογραφία της βραβευμένης με το Νόμπελ Ειρήνης Μαρία Κορίνα Ματσάδο φαίνεται ανάμεσα σε πορτρέτα προηγούμενων νικητών στο «Nobel Field» στην έκθεση «Democracy on the brink» προς τιμήν της βραβευμένης στο Κέντρο Νόμπελ Ειρήνης στο Όσλο στις 9 Δεκεμβρίου 2025, την παραμονή της τελετής απονομής του Νόμπελ Ειρήνης.
Κρυμμένη στη Βενεζουέλα
Η εμφάνισή της στο Όσλο έγινε λίγες ώρες αφότου η κόρη της παρέλαβε το Νόμπελ Ειρήνης εκ μέρους της. Η Ματσάδο αναγνωρίστηκε μετά την πιο σοβαρή ειρηνική πρόκληση των τελευταίων ετών προς την κυβέρνηση του προέδρου της Βενεζουέλας Νικολά Μαδούρο.
Κατά την απόδρασή της από την χώρα της, η Μτσάδο έπρεπε πρώτα να μετακινηθεί από το προάστιο του Καράκας, όπου κρυβόταν για ένα χρόνο, σε ένα παραθαλάσσιο ψαροχώρι, όπου την περίμενε μια βάρκα.
Επί 10 αγωνιώδεις ώρες, η Ματσάδο και δύο άτομα που τη βοηθούσαν να διαφύγει, πέρασαν από 10 στρατιωτικά σημεία ελέγχου, αποφεύγοντας κάθε φορά τη σύλληψη, πριν φτάσει στην ακτή τα μεσάνυχτα, είπε στη Wall Street Journal ένα άτομο που ήταν κοντά στην επιχείρηση.
Ξεκουράστηκε για λίγες ώρες, πριν από το επόμενο στάδιο του ταξιδιού της: ένα επικίνδυνο ταξίδι στην ανοιχτή Καραϊβική Θάλασσα προς το Κουρασάο. Η Ματσάδο και τα δύο άτομα που βρίσκονταν μαζί της, ξεκίνησαν με ένα τυπικό ξύλινο ψαράδικο σκάφος στις 5 το πρωί, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, με ισχυρούς ανέμους και ταραγμένη θάλασσα να τους επιβραδύνουν.
Η Ματσάδο έφτασε στο Κουρασάο το απόγευμα της Τρίτης. Μετά από μια νύχτα σε ξενοδοχείο, αναχώρησε με ιδιωτικό τζετ που είχε φτάσει από το Μαϊάμι και κατευθύνθηκε προς την πρωτεύουσα της Νορβηγίας.
«Ελευθερία! Ελευθερία!» φώναζε το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί έξω από το ξενοδοχείο όταν είδε τη Ματσάδο. Μαζί τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο της Βενεζουέλας.
Η Ματσάδο, ντυμένη με τζιν και μπουφάν, παρέμεινε για αρκετά λεπτά έξω από το ξενοδοχείο, όπου την συνόδευσαν μέλη της οικογένειάς της και αρκετοί από τους στενότερους συνεργάτες της. Αγκάλιασε πολλούς από το πλήθος, εν μέσω συνθημάτων που της φώναζαν: «Πρόεδρε! Πρόεδρε!».
«Θέλω να επιστρέψετε όλοι στη Βενεζουέλα», είπε ο Ματσάδο, ενώ οι άνθρωποι σήκωναν τα κινητά τους για να τραβήξουν φωτογραφίες.
Παραλαβή Νόμπελ καθώς εντείνεται ο αγώνας κατά του καθεστώτος της Βενεζουέλας
Η Ματσάδο κρυβόταν από τις 9 Ιανουαρίου, όταν συνελήφθη για λίγο μετά τη συμμετοχή της σε διαδήλωση υποστηρικτών της στο Καράκας, την πρωτεύουσα της Βενεζουέλας. Η ίδια, αναμενόταν να παραστεί στην τελετή απονομής των βραβείων Νόμπελ χτες (10.12.2025) στο Όσλο, όπου την περίμεναν μεταξύ άλλων οι αρχηγοί κρατών και η οικογένειά της.
Σε ηχογράφηση τηλεφωνικής συνομιλίας που δημοσιεύτηκε στην σελίδα των βραβείων Νόμπελ, η Ματσάδο ακούγεται να λέει ότι δεν θα μπορούσε να φτάσει εγκαίρως για την τελετή, αλλά ότι πολλοί άνθρωποι «έβαλαν σε κίνδυνο τη ζωή τους» για να φτάσει στο Όσλο.
«Τους είμαι πολύ ευγνώμων, και αυτό δείχνει πόσο σημαντική είναι αυτή η αναγνώριση για τον λαό της Βενεζουέλας», είπε, πριν αναφερθεί ότι επρόκειτο να επιβιβαστεί σε αεροπλάνο. Τα στοιχεία παρακολούθησης πτήσεων δείχνουν ότι το αεροπλάνο με το οποίο έφτασε πέταξε στο Όσλο από το Μπάνγκορ του Μέιν.
Η Ματσάδο δήλωσε ότι «δεδομένου ότι πρόκειται για ένα βραβείο για όλους τους Βενεζουελάνους, πιστεύω ότι θα το παραλάβουν αυτοί. Και μόλις φτάσω, θα μπορέσω να αγκαλιάσω όλη την οικογένειά μου και τα παιδιά μου, που δεν έχω δει εδώ και δύο χρόνια, καθώς και πολλούς Βενεζουελάνους και Νορβηγούς που γνωρίζω και που μοιράζονται τον αγώνα και τη μάχη μας».
Η κόρη της, Άνα Κορίνα Σόσα, παρέλαβε το βραβείο στη θέση της. «Θέλει να ζήσει σε μια ελεύθερη Βενεζουέλα και δεν θα εγκαταλείψει ποτέ αυτόν τον στόχο», δήλωσε. Και πρόσθεσε: «Γι’ αυτό όλοι γνωρίζουμε, και εγώ γνωρίζω, ότι θα επιστρέψει πολύ σύντομα στη Βενεζουέλα».
Ο Γιόργκεν Βάτνε Φρίνες, πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, δήλωσε στην τελετή απονομής των βραβείων ότι «η Μαρία Κορίνα Ματσάδο έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για να μπορέσει να παραστεί στην τελετή σήμερα — ένα ταξίδι σε συνθήκες ακραίου κινδύνου».
Εκδήλωση αλληλεγγύης
Εξέχουσες προσωπικότητες της Λατινικής Αμερικής παρευρέθηκαν την Τετάρτη σε ένδειξη αλληλεγγύης προς την Machado, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος της Αργεντινής Javier Milei, ο πρόεδρος του Ισημερινού Daniel Noboa, ο πρόεδρος του Παναμά José Raúl Mulino και ο πρόεδρος της Παραγουάης Santiago Peña.
Η νίκη της 58χρονης Ματσάδο για τον αγώνα της να επιτύχει μια δημοκρατική μετάβαση στη χώρα της στη Νότια Αμερική ανακοινώθηκε στις 10 Οκτωβρίου. Ο Watne Frydnes δήλωσε ότι «η Βενεζουέλα έχει εξελιχθεί σε ένα βίαιο αυταρχικό κράτος» και περιέγραψε τη Ματσάδο ως «ένα από τα πιο εξαιρετικά παραδείγματα πολιτικού θάρρους στην πρόσφατη ιστορία της Λατινικής Αμερικής».
Η Ματσάδο κέρδισε τις προκριματικές εκλογές της αντιπολίτευσης και σκόπευε να αμφισβητήσει τον Μαδούρο στις προεδρικές εκλογές του περασμένου έτους, αλλά η κυβέρνηση της απαγόρευσε να υποβάλει υποψηφιότητα. Τη θέση της πήρε ο συνταξιούχος διπλωμάτης Εντμούντο Γκονζάλες.
Κατά την περίοδο που προηγήθηκε των εκλογών της 28ης Ιουλίου 2024, σημειώθηκαν εκτεταμένες καταστολές, συμπεριλαμβανομένων αποκλεισμών, συλλήψεων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η καταστολή εντάθηκε μετά την ανακήρυξη του νικητή από την Εθνική Εκλογική Επιτροπή της χώρας, η οποία αποτελείται από πιστούς του Μαδούρο.
Ο Γκονζάλες, ο οποίος ζήτησε άσυλο στην Ισπανία πέρυσι μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης από βενεζουελανικό δικαστήριο, παρευρέθηκε στην τελετή της Τετάρτης.
Αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και πολλές ανεξάρτητες οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για την κατάσταση στη Βενεζουέλα και έχουν ζητήσει να λογοδοτήσει ο Μαδούρο για την καταστολή της διαφωνίας.
«Αγώνας για την ελευθερία»
«Πάνω από όλα, αυτό που εμείς οι Βενεζουελάνοι μπορούμε να προσφέρουμε στον κόσμο είναι το μάθημα που αποκομίσαμε από αυτό το μακρύ και δύσκολο ταξίδι: ότι για να έχουμε δημοκρατία, πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να αγωνιστούμε για την ελευθερία», δήλωσε η Σόσα, καθώς διάβαζε τη διάλεξη που είχε γράψει για την περίσταση η μητέρα της.
Η ομιλία δεν αναφέρθηκε στις τρέχουσες εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Καράκας, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίζει μια στρατιωτική επιχείρηση στην Καραϊβική που έχει σκοτώσει Βενεζουελάνους σε διεθνή ύδατα και απειλεί να επιτεθεί στη Βενεζουέλα. Η Ματσάντο έχει υποστηρίξει σταθερά τη στρατηγική του Τραμπ απέναντι στη Βενεζουέλα.
Μεταξύ των πολλών «ηρώων αυτού του ταξιδιού» που τιμήθηκαν στη διάλεξη, η Σόσα ανέφερε «τους ηγέτες σε όλο τον κόσμο που μας ένωσαν και υπερασπίστηκαν τον αγώνα μας», αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο Γουάτνε Φρίνες είπε για τους αυταρχικούς ηγέτες όπως ο Μαδούρο ότι «η εξουσία σας δεν είναι μόνιμη. Η βία σας δεν θα επικρατήσει πάνω στους ανθρώπους που ξεσηκώνονται και αντιστέκονται».
«Κύριε Μαδούρο, αποδεχτείτε το αποτέλεσμα των εκλογών και παραιτηθείτε», είπε.
Προηγούμενοι νικητές που δεν μπόρεσαν να παραστούν
Πέντε προηγούμενοι νικητές του Νόμπελ Ειρήνης ήταν υπό κράτηση ή φυλακισμένοι κατά τη στιγμή της απονομής του βραβείου, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του βραβείου, με πιο πρόσφατους την Ιρανή ακτιβίστρια Νάργκες Μοχαμάντι το 2023 και τον Λευκορώσο υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Άλες Μπιαλιάτσκι το 2022.
Οι άλλοι ήταν ο Λιου Σιαομπό από την Κίνα το 2010, η Αούνγκ Σαν Σου Κί από τη Μιανμάρ το 1991 και ο Καρλ φον Οσιέτσκι από τη Γερμανία το 1935.
Ο Gustavo Tovar-Arroyo, ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα από τη Βενεζουέλα, ο οποίος αναγκάστηκε να καταφύγει στην εξορία το 2012, δήλωσε ότι οι υποστηρικτές της Machado «έκαναν ό,τι μπορούσαν για να είναι εδώ, όπως της αξίζει. Αλλά γνωρίζαμε τον κίνδυνο».
Πρόσθεσε ότι είναι «απογοητευμένοι που δεν μπορεί να παραστεί στην τελετή, αλλά αυτό είναι μέρος του αγώνα μας ενάντια στη δικτατορία, την τυραννία ή ένα εγκληματικό καθεστώς. Είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό».
