Το Δημόσιο υποστηρίζει ότι λογιστικοποιώντας τα έξοδα και όχι ταυτόχρονα τα αντίστοιχα έσοδα, ο παραχωρησιούχος ουσιαστικά αποζημιώνεται για τα επιπλέον έργα που έχει κάνει, καθώς εμφανίζει μειωμένη απόδοση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία δυνητικά επηρεάζει την πραγματική διάρκεια της παραχώρησης.
Απαντήσεις στα πρώτα από τα πολλά ερωτήματα για το μέλλον της Αττικής Οδού επιχειρεί να δώσει το υπουργείο Υποδομών. Πρώτο βήμα, η πρόσληψη εταιρείας συμβούλων ώστε να διερευνηθεί πότε ακριβώς θα επιστραφεί η Αττική Οδός στο Δημόσιο, καθώς το τελευταίο έχει επανειλημμένως αμφισβητήσει τους υπολογισμούς της εταιρείας. Επίσης ο σύμβουλος θα καταγράψει και θα εκτιμήσει τι απομένει από τις υποχρεώσεις της «Αττικής Οδού» σε επίπεδο έργων και συντήρησης μέχρι να επιστραφεί ο δρόμος. Απώτερος στόχος του υπουργείου είναι να προετοιμάσει τον διαγωνισμό για την «επόμενη ημέρα», ενδεχομένως με την προσθήκη κάποιων έργων, ωστόσο τα σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την επόμενη ημέρα δεν είναι τεχνικά αλλά πολιτικά.
Η απόφαση, που υπογράφει ο υπουργός Κώστας Καραμανλής, αφορά την πρόσληψη τεχνικοοικονομικού συμβούλου για διάστημα τεσσάρων μηνών με κλειστή διαδικασία και προϋπολογισμό 172.000 ευρώ. Τι θα κάνουν οι σύμβουλοι;
– Θα περιγράψουν τις υποχρεώσεις της «Αττικής Οδού» σε έργα βαριάς συντήρησης (υλοποιηθέντα και εναπομείναντα), θα εκτιμήσουν ποιο θα είναι το κόστος συντήρησης τα πρώτα δύο χρόνια μετά τη λήξη της σύμβασης, όπου ο αυτοκινητόδρομος θα βρίσκεται υπό εγγύηση. Επίσης θα προχωρήσουν σε εκτίμηση για το κόστος της βαριάς συντήρησης την πρώτη πενταετία μετά τη λήξη της σύμβασης.
– Θα εντοπίσουν τα συστήματα ρύθμισης/ελέγχου της κυκλοφορίας και είσπραξης διοδίων που σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης θα πρέπει να αντικατασταθούν την τελευταία τριετία πριν από τη λήξη της σύμβασης.
– Θα υπολογίσουν ποιες εργασίες που πραγματοποίησε η «Αττική Οδός» δεν έχουν αποζημιωθεί από το Δημόσιο και αν/πώς αυτές έχουν ενταχθεί στο χρηματοοικονομικό μοντέλο του έργου. Υπενθυμίζεται πως, όπως αποκάλυψε η «Κ» (19.5.20), ποσό 28,1 εκατ. ευρώ που η «Αττική Οδός» διέθεσε κυρίως για εργασίες συντήρησης μεταφέρθηκε με την τελευταία απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου στο τέλος της σύμβασης παραχώρησης (θα πληρωθεί αν η «Αττική Οδός» δεν έχει επιτύχει την απόδοση μετοχικού κεφαλαίου 11,6% ή 13,1%).
Παράλληλα, οι σύμβουλοι θα «ξεσκονίσουν» το χρηματοοικονομικό μοντέλο της εταιρείας, για να διαπιστώσουν αν είναι σωστοί οι υπολογισμοί της, αν έχει γίνει απόσβεση της επένδυσης κ.ο.κ. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία ισχυρίζεται πως δεν θα επιτύχει την απόδοση μετοχικού κεφαλαίου πριν από το ανώτατο χρονικό όριο της σύμβασης (Ιούλιος 2024). Αντίθετα το Δημόσιο έχει πολλάκις αμφισβητήσει (αλλά όχι τεκμηριώσει επαρκώς) τους υπολογισμούς της «Αττικής Οδού». Χαρακτηριστικά, στην τελευταία (22.1.2020) διαιτητική απόφαση αναφέρεται ότι «όπως ισχυρίζεται το ελληνικό Δημόσιο, ο τρόπος λογιστικοποίησης των εσόδων και εξόδων που σχετίζονται με τις αξιώσεις του παραχωρησιούχου επιδρά στην απόδοση του μετοχικού κεφαλαίου. Λογιστικοποιώντας τα έξοδα και όχι ταυτόχρονα τα αντίστοιχα έσοδα ο παραχωρησιούχος ουσιαστικά αποζημιώνεται για τα επιπλέον έργα που έχει κάνει, καθώς εμφανίζει μειωμένη απόδοση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία δυνητικά επηρεάζει την πραγματική διάρκεια της παραχώρησης».
Με την κίνηση αυτή, ο υπουργός Κώστας Καραμανλής διαχωρίζει σαφώς τη θέση του από τον προκάτοχό του, Χρήστο Σπίρτζη, που διαπραγματεύθηκε μυστικά με την «Αττική Οδό» την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης (μάλιστα υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας το οποίο… έχει εξαφανιστεί). Αντίθετα επιδιώκει να εξακριβώσει αν η Αττική Οδός μπορεί να επιστραφεί πριν από το 2024 στο Δημόσιο. Παραμένει, ωστόσο, μία σειρά από πολιτικής φύσης αποφάσεις που θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να ληφθούν: κατ’ αρχάς, αν ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί από το υπουργείο Υποδομών (που είναι και το πιο λογικό, λόγω του πολιτικού βάρους της υπόθεσης) ή το ΤΑΙΠΕΔ. Κατά δεύτερον, αν θα συνδυαστεί ή όχι η νέα σύμβαση με έργα όπως οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού (υπάρχουν αρκετοί… περιφερόμενοι από ηγεσία σε ηγεσία «καλοθελητές» που παρουσιάζουν διάφορα μαξιμαλιστικά σχέδια). Κατά τρίτον, πού θα καταλήξουν τα μελλοντικά έσοδα του δρόμου: στα δημόσια ταμεία ή στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
