Το περιβάλλον του ύπνου είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ποιότητά του, γι’ αυτό πρέπει να επιλέγουμε με μεγάλη προσοχή το κρεβάτι στο οποίο θα κοιμόμαστε, καθώς και το στρώμα, το μαξιλάρι και το πάπλωμά μας.
Ο ύπνος είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητος για καλή υγεία, αφού στη διάρκειά του ο οργανισμός επιδιορθώνει όλες τις βλάβες που υφίσταται το σώμα μας όσο είμαστε ξύπνιοι. Γι’ αυτό πρέπει να κοιμόμαστε επαρκείς ώρες κάθε βράδυ, καθώς και να είναι ο ύπνος μας ήσυχος και αδιατάρακτος.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου (NSF), τα παιδιά σχολικής ηλικίας (ηλικίες 6-13 ετών) χρειάζονται 9-11 ώρες ύπνο το βράδυ. Οι έφηβοι (ηλικίες 14-17 ετών) χρειάζονται 8-10 ώρες ύπνο και οι ενήλικες (άνω των 18 ετών) 7-9 ώρες.
Δυστυχώς, περισσότεροι από ένας στους τρεις μικρούς και μεγάλους κοιμούνται κάθε βράδυ λιγότερο απ’ όσο θα έπρεπε, με συνέπεια να πλήττεται η υγεία τους. Στις πιθανές συνέπειες συμπεριλαμβάνονται από εξάντληση και κακή ψυχική διάθεση μέχρι αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων, παχυσαρκίας και διαβήτη.
Καθοριστικό το περιβάλλον του ύπνου
Ο ποιοτικός ύπνος χρειάζεται το κατάλληλο περιβάλλον. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι για να κοιμόμαστε καλά, το υπνοδωμάτιό μας πρέπει να είναι σχετικά δροσερό (θερμοκρασία γύρω στους 18 βαθμούς Κελσίου), τακτοποιημένο, ήσυχο, σκοτεινό και χωρίς αντικείμενα που αποσπούν την προσοχή από τον ύπνο (όπως τηλεοράσεις, κινητά, λάπτοπ).
Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι να κοιμόμαστε σε ένα αναπαυτικό κρεβάτι, το οποίο πρέπει να επιλέξουμε με μεγάλη προσοχή. Το κρεβάτι είναι το έπιπλο πάνω στο οποίο περνάμε το 1/3 της ζωής μας. Πρέπει λοιπόν να είναι άνετο ως προς τις διαστάσεις του και εξοπλισμένο με ένα στρώμα με ελατήρια ή χωρίς, από καλά υλικά, που θα ταιριάζει στις ανάγκες μας.
Εξίσου προσεκτικά πρέπει να διαλέξουμε το μαξιλάρι αλλά και το πάπλωμά μας, ούτως ώστε τίποτα να μην ταράζει τον ύπνο μας.
Τα κριτήρια για την επιλογή κατάλληλου στρώματος
Πώς μπορείτε όμως να διαλέξετε το καλύτερο στρώμα για εσάς; Το κλειδί είναι να λάβετε υπόψη ορισμένα κριτήρια που είναι καθοριστικά για την επιλογή σας.
Κατ’ αρχάς το ιδανικό στρώμα πρέπει να είναι κατάλληλο για το είδος του κρεβατιού σας. Έχετε κρεβάτι με βάση, με σκελετό και τάβλες ή μήπως είναι κρεβάτι-κουκέτα;
Ύστερα, πρέπει να εξετάσετε τα ατομικά σας χαρακτηριστικά. Ποιο είναι το σωματικό βάρος σας; Πώς κοιμάστε; Ανάσκελα, μπρούμυτα, στο πλάι ή κάνετε ανήσυχο ύπνο οπότε αλλάζετε διαρκώς στάση; Και πόσο ζεστό θέλετε να είναι το κρεβάτι σας;
Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε το καλύτερο στρώμα, αλλά και το κατάλληλο, εργονομικό μαξιλάρι για εσάς. Αν έχετε αμφιβολίες, χρησιμοποιείστε τον Οδηγό Άνεσης της ΙΚΕΑ που μπορεί να δείξει τι ακριβώς χρειάζεστε.
Η στάση του ύπνου και το σωματικό βάρος
Η στάση του ύπνου είναι πολύ σημαντική για την επιλογή του κατάλληλου στρώματος. Αν, λ.χ., κοιμάστε στο πλάι, μπορεί να είναι κατάλληλο για εσάς ένα πιο μαλακό στρώμα, που παίρνει το σχήμα των ώμων και των γοφών σας καθώς υποστηρίζει το υπόλοιπο σώμα σας. Αν όμως κοιμάστε μπρούμυτα, χρειάζεστε ένα στρώμα που δεν είναι πολύ μαλακό και ταυτοχρόνως στηρίζει τον αυχένα και τη βάση της σπονδυλικής στήλης σας
Αντίστοιχα, αν κοιμάστε ανάσκελα, προτιμήστε ένα πιο σκληρό στρώμα που θα στηρίζει καλύτερα τον αυχένα και τα χαμηλότερα τμήματα της σπονδυλικής στήλης σας. Και αν κάνετε ανήσυχο ύπνο, οπότε αλλάζετε διαρκώς στάση, προτιμότερο είναι ένα πιο μαλακό στρώμα, που θα παίρνει το σχήμα των ώμων και των γοφών σας και θα στηρίζει όλο το σώμα.
Το σωματικό βάρος επίσης είναι πολύ σημαντικό, αφού για τα άτομα με μεγαλύτερο βάρος ένα πιο σκληρό στρώμα προσφέρει την καλύτερη στήριξη, ενώ για όσους έχουν λίγα κιλά καλύτερο στρώμα είναι ένα πιο μαλακό.
Τα είδη των στρωμάτων
Τι είδους στρώμα, όμως, να διαλέξετε; Να είναι ένα στρώμα με ελατήρια, ή χωρίς; Και σε τι διαφέρουν τα στρώματα ελατηρίων από τα στρώματα αφρού;
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι διαφορετικοί τύποι στρωμάτων ενδείκνυνται για διαφορετικούς τύπους σώματος. Έτσι, τα στρώματα ελατηρίων κατανέμουν καλύτερα το σωματικό βάρος, είναι πολύ ανθεκτικά και ταυτοχρόνως προσφέρουν πολύ καλή κυκλοφορία του αέρα. Επομένως είναι ιδανικά για άτομα με μεγαλύτερο βάρος και για όσους χρειάζονται μια αίσθηση δροσιάς όταν κοιμούνται. Μάλιστα υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξετε στρώματα με ελατήρια σε θήκες, που ακολουθούν τις κινήσεις του σώματός σας.
Αντίστοιχα, τα στρώματα αφρού προσαρμόζονται στο σχήμα του σώματός σας και απορροφούν τους κραδασμούς των κινήσεων. Γι’ αυτό τον λόγο είναι ιδανικά για όσους κάνουν ανήσυχο ύπνο. Επειδή εξάλλου είναι μαλακά και ελαστικά, ανακουφίζουν από την πίεση και θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε πλήρως.
Τα μαξιλάρια
Για να διαλέξετε το ιδανικό μαξιλάρι για έναν αναπαυτικό ύπνο, πρέπει να λάβετε κατ’ αρχάς υπόψη σε ποια στάση κοιμάστε. Τα σύγχρονα, καλής ποιότητας μαξιλάρια είναι εργονομικά και στηρίζουν καλά το κεφάλι και τον αυχένα.
Αν, για παράδειγμα, κοιμάστε στο πλάι ή ανάσκελα, χρειάζεστε ένα πιο σκληρό μαξιλάρι που θα διατηρήσει ευθεία τη σπονδυλική σας στήλη. Αν όμως κοιμάστε μπρούμυτα, χρειάζεστε ένα πιο μαλακό μαξιλάρι για τον ίδιο σκοπό.
Τα εργονομικά μαξιλάρια περιέχουν μικροΐνες και πυρήνα από αφρό μνήμης για να προσαρμόζονται ανάλογα με τη στάση στην οποία κοιμάστε. Επιπλέον, μερικά είναι… διπλής όψεως: η μία πλευρά είναι πιο δροσερή από την άλλη, ώστε να επιλέγετε όποια σας ταιριάζει καλύτερα!
Απαραίτητο το κατάλληλο πάπλωμα
Το πόσο άνετα θα νιώθετε στο κρεβάτι σας είναι κάτι πολύ προσωπικό. Αν και παλαιότερα υπήρχε ένα είδος παπλώματος, σήμερα υπάρχουν παπλώματα σε διάφορες κλίμακες θερμότητας, αναλόγως με το πόσο δροσερά ή ζεστά θέλει να αισθάνεται κανείς την ώρα του ύπνου.
Αν λοιπόν σας αρέσει να νιώθετε δροσερά στο κρεβάτι σας, θα χρειασθείτε κάποιο ελαφρύ πάπλωμα. Αν, όμως, προτιμάτε τη ζέστη, ένα πιο χοντρό πάπλωμα θα σας προσφέρει τη θαλπωρή που χρειάζεστε.