Μαυρονόρος. Παλαιό Μαυρονόρος. Ενα πετρόχτιστο, έρημο χωριό-φάντασμα στην Ηπειρο. Χτισμένο στο όρος Κασιδιάρη, το Μαυρονόρος πήρε το όνομα αυτά καθώς κανένα άλλο χωριό δεν μαυρίζει όταν συννεφιάζει όσο αυτό.
Το 1866 όταν οι κάτοικοι της Γλούστας Θεσπρωτίας (σημερινό Κεφαλοχώρι) και των γύρω συνοικισμών (Γαρδίκι, Βορτόπια και Τζιουμπουκάτικα) δεν υπέκυψαν στους τούρκους αγάδες του Φιλιατιού, εγκατέλειψαν τον τόπο τους και εγκαταστάθηκαν στο Μαυρονόρος.
Πρώτη δουλειά των ξεριζωμένων από την Γλούστα ήταν να φτιάξουν την εκκλησία του προστάτη τους Αϊ Γιώργη. Χτίσανε τον Άγιο Γεώργιο, βασιλικού ρυθμού, πάνω στα χαλάσματα Εκκλησίας που είχαν χτίσει οι βούλγαροι και είχε πέσει.
Το 1912 το χωριό κάηκε από τους Τούρκους. Οι Μαυρονορίτες ξανάφτιαξαν για μια ακόμη φορά το χωριό τους και μια τρίτη ακόμη μετά από πενήντα χρόνια (1960-1965) στη θέση του Αγίου Νικολάου που είναι σήμερα.
Στο Παλαιό Μαυρονόρος, όλα σχεδόν τα κτίσματά του ήταν διώροφα. Τα αλώνια του βρίσκονται παρατεταγμένα ανατολικά, σε υψόμετρο 912 μ. στην άκρη του οικισμού.
Τζάκι εκεί έχει να καπνίσει από το 1964. Τότε κι ο τελευταίος κάτοικος εγκατέλειψε το χωριό για να εγκατασταθεί στο νέο Μαυρονόρος.
Κι έμειναν όλα εκεί… Σπίτια, εκκλησιές, σχολείο, τα πέτρινα αλώνια… Τα αρώματα, οι μνήμες…
Σήμερα το παλαιό Μαυρονόρος είναι ένας οικισμός που δεν κατοικείται μετά την ίδρυση του νέου οικισμού, έχει διατηρήσει όμως ανέπαφη την παραδοσιακή εικόνα του χωρίς νέες παρεμβάσεις, παρά τη φθορά των κτισμάτων του. Για το λόγο αυτό πολλοί τουρίστες από όλη την Ελλάδα καθώς και πανεπιστημιακά ιδρύματα επισκέπτονται κάθε χρόνο τον οικισμό, ως χαρακτηριστικό δείγμα παραδοσιακού οικισμού.
Η ομάδα Up Drones έδωσε ζωή στο Παλαιό Μαυρονόρος μέσα από τη μουσική:
Πηγή