Βρίσκονται στην δυτική πλευρά του νησιού και «μαγεύουν» όλους όσους τις δουν, ή κολυμπήσουν στα τιρκουάζ νερά που διεισδύουν μέσα τους. Ο λόγος; Για τους Παξούς και τις φημισμένες σμαραγδένιες σπηλιές τους.
Ενα δαντελωτό σύμπλεγμα από απότομους βράχους που σμιλεύτηκαν από τα κύματα και τον θαλασσινό αέρα και πήραν μορφές που αποτυπώνονται στη φαντασία του καθενός, κάθε φορά, με διαφορετική εξήγηση.
Η μυθολογία για τις σπηλιές στους Παξούς
Οι σπηλιές των Παξών, που συνολικά ξεπερνούν τις τριάντα, κρύβουν μέσα τους τα ερωτικά μυστικά του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, τις αιματηρές μάχες των Ιλλυριών πειρατών με τους Κερκυραίους, την αγωνία του Αντώνιου και της Κλεοπάτρας και τα σκοτεινά σχέδια του Μπαρμπαρόσσα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι σπηλιές των Παξών δημιουργήθηκαν όταν ο θεός Ποσειδώνας «λάβωσε» την Κέρκυρα με την τρίαινα του αποκόπτοντας το νότιο άκρο της και σχηματίζοντας τους Παξούς, από το απότομο τράνταγμα σείστηκε η γη και σχηματίστηκαν οι βαθιές σπηλιές.
Οι πιο φημισμένες σπηλιές
Οι ντόπιοι τις ονομάζουν «γράβες», δηλαδή ενάλιες σπηλιές. Οι πιο φημισμένες είναι η Υπαπαντή, που βρίσκεται κάτω από τον οικισμό Βασιλάτικα και φημολογείται ότι κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου, κρύφτηκε μέσα της το υποβρύχιο «Παπανικολής». Το Γαλάζιο σπήλαιο που στην ουσία είναι τρία μαγευτικά σπήλαια που επικοινωνούν μεταξύ τους και οι τολμηροί κολυμβητές μπορούν να δουν μέσα στην «καρδιά» τους τα καταγάλανα κρυστάλλινα νερά με το απύθμενο βάθος. Αυτός που σαγηνεύει τον επισκέπτη είναι ο «Ορθόλιθος» που βρίσκεται καταμεσής της θάλασσας περιτριγυρισμένος από σμαραγδένια νερά.
Απέναντί του στέκεται η βαθειά σπηλιά Αχάι, ένα σύμπλεγμα από κρυφές σπηλιές, που οι σταλαχτίτες είναι ορατοί μόνο αν κολυμπήσεις μέσα τους. Ρίγη προκαλεί ο επιβλητικός γκρεμός του Ερημίτη, ενώ ο Τρυπητός, στέκεται αγέρωχος, σε όψη αψίδας, προστατεύοντας το νησί από κάθε κακό πνεύμα.
«Οι σπηλιές των Παξών σαγηνεύουν όποιον τις δει και κολυμπήσει μέσα τους. Τα νερά τους κάποιοι ισχυρίζονται πως είναι θεραπευτικά καθώς το νησί είχε τόσες πολλές θειούχες ιαματικές πηγές που όλες χύνονται μέσα στην καρδιά των σπηλιών και από κει στη θάλασσα» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καπετάνιος και πλοιοκτήτης του ξύλινου, παραδοσιακού πλοίου «Αγιος Σεβαστιανός», Γιάννης Βελλιανίτης. Oπως μάλιστα υποστηρίζει «όσα ζευγάρια κολυμπήσουν στις σμαραγδένιες σπηλιές του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης τεκνοποιούν πολύ γρήγορα».
Οι πιο ψηλές σπηλιές των Παξών φτάνουν περίπου τα διακόσια μέτρα ύψος . Είναι απόκρημνες και έχουν κατακόρυφες κλίσεις, ενώ στη «σάρκα» τους έχουν σχηματιστεί διάφορες μορφές που οι περισσότερες προσδίδουν σε μορφές των 12 θεών και τα βάθρα τους.
Ο τουρισμός έδιωξε τις φώκιες από τις σπηλιές
Κάποτε οι σπηλιές, ήταν τόπος διαβίωσης της Μεσογειακής Φώκιας (Monachus monachus) όμως η πυκνή καθημερινή επισκεψιμότητα των τουριστών τις έτρεψε σε φυγή. Σήμερα, εκατοντάδες είναι οι επισκέπτες των σπηλιών, που είτε τις απολαμβάνουν από μακριά, είτε κολυμπούν μέσα τους προκειμένου να θαυμάσουν το περίτεχνο σμίλευμα της φύσης και τα κρυστάλλινα νερά που απλώνονται στα έγκατα τους.
«Δεν είναι λίγοι εκείνοι και οι πιο τολμηροί που κάνουν καταδύσεις προκειμένου να γνωρίσουν το μαγικό βυθό των σπηλιών» αναφέρει ο καπετάνιος Θεμιστοκλής Τέσσας. «Τα χρώματα και τα πετρώματα τους είναι μπλε, κόκκινα και λευκά και προδίδουν όλο το πλούσιο υπέδαφος των Παξών» θα πει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι σπηλιές των Παξών είναι επισκέψιμες με εκδρομικά σκάφη που κάνουν ημερήσιες κρουαζιέρες, από το Γάιο, με τον καπετάνιο Γιάννη Βελλιανίτη να τους παρέχει μία ξενάγηση πολύ διαφορετική, καθώς εκτός από την ιστορία των σπηλιών, τους παροτρύνει να κολυμπήσουν, να χαρούν τα καταγάλανα νερά, αλλά κυρίως τη μαγεία των σπηλιών.
Στόχος του δημάρχου Σπύρου Βλαχόπουλου είναι να παραταθεί η τουριστική σεζόν, προκειμένου όλο και περισσότεροι επισκέπτες να γνωρίσουν τη μοναδικότητα των Παξών και των Αντιπάξων, ενώ όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρώην αντιδήμαρχος τουρισμού Γιώργος Λύχνος «οι Παξοί και οι Αντίπαξοι με τις φυσικές ομορφιές τους μπορούν να συγκριθούν με τις ακτές της Καραϊβικής και σε πολλές των περιπτώσεων να τις ξεπεράσουν».