Η σχολική απόδοση του παιδιού δεν εξαρτάται μόνο από το διάβασμα, αλλά και από τη σωστή διατροφή. Ένα πλήρες διατροφικό σχήμα που περιλαμβάνει τροφές από όλες τις κατηγορίες, πρωινό γεύμα, ενδιάμεσα θρεπτικά σνακ για σταθερή παροχή γλυκόζης (το απαραίτητο «καύσιμο» του εγκεφάλου) και επαρκή ενυδάτωση, έχει θετική επίδραση στη συγκέντρωση, στη μείωση του άγχους, αλλά και στην ψυχολογία του παιδιού!
Τι γίνεται σε περιόδους αυξημένων διατροφικών απαιτήσεων;
Όταν το παιδί μας τρέφεται με «πρόχειρο» φαγητό, δεν καταναλώνει επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών, το πρόγραμμά του είναι υπερφορτωμένο με σχολικές και αθλητικές δραστηριότητες, ή είναι αρκετά επιλεκτικό σε σχέση με το φαγητό, ένα ειδικά σχεδιασμένο συμπλήρωμα διατροφής μπορεί να καλύψει τις πιθανές ελλείψεις σε ωφέλιμα συστατικά. Ποια από αυτά όμως επιδρούν θετικά στη γνωστική ικανότητα του παιδιού;
Τα «καλά» ω-3 λιπαρά
Τα ωμέγα-3 λιπαρά είναι μία κατηγορία λιπαρών, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών. Βοηθούν τη λειτουργία του εγκεφάλου, βελτιώνουν τη μνήμη και ενισχύουν την ικανότητα μάθησης. Ο οργανισμός δεν τα συνθέτει, γι’ αυτό χρειάζεται να λαμβάνονται μέσω της διατροφής. Εκτός από τα λιπαρά ψάρια και τα θαλασσινά, καλές πηγές των εν λόγω λιπαρών είναι και οι φυτικές τροφές, όπως οι σπόροι (π.χ. λιναρόσπορος) και οι ξηροί καρποί (π.χ. καρύδια, αμύγδαλα).
Η πολύτιμη Βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α περιλαμβάνει δύο κατηγορίες, τα ρετινοειδή και τα καροτενοειδή. Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης περιέχουν κυρίως ρετινοειδή, ενώ τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε β-καροτίνη την οποία μετατρέπει ο οργανισμός σε βιταμίνη Α. Η εν λόγω βιταμίνη συμβάλλει στη φυσιολογική όραση, στο σχηματισμό νέων κυττάρων, συμμετέχει στη διαμόρφωση των οστών και των δοντιών και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, βοηθά στο φυσιολογικό μεταβολισμό του σιδήρου, η σοβαρή έλλειψη του οποίου συνοδεύεται από εύκολη κόπωση, αδυναμία και μπορεί να επηρεάσει τη νοητική λειτουργία. Δεδομένα από πρόσφατη μελέτη σε ζωικά μοντέλα, δείχνουν ότι η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική λειτουργία του ιππόκαμπου, της περιοχής του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και τη μάθηση.
Βιταμίνη Ε, η αντιοξειδωτική
Ο εγκέφαλος αποτελείται από 50-60% λιπίδια, γεγονός που τον καθιστά ιδιαίτερα επιρρεπή σε οξειδωτικές βλάβες. Οι ανάγκες μικρών και μεγάλων σε αντιοξειδωτικά αυξάνονται σε περιόδους stress, έλλειψης ύπνου και μη ισορροπημένης διατροφής. Μία από τις πιο γνωστές αντιοξειδωτικές ουσίες είναι η βιταμίνη Ε, η οποία προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από την οξειδωτική φθορά που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες, βελτιώνει τη μνήμη και ενισχύει τη συγκέντρωση. Τη συναντάμε στα φυτικά έλαια, στα φρούτα, στα λαχανικά, στους σπόρους του σιταριού και στους ξηρούς καρπούς.
Ο ρόλος των βιταμινών Β
Οι βιταμίνες της ομάδας Β συμμετέχουν στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών, των ενώσεων που μεταφέρουν πληροφορίες μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου. Η έλλειψή τους στην παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, μειωμένη νοητική λειτουργία και συνεπώς, σε χαμηλή σχολική απόδοση. Η βιταμίνη Β5 (παντοθενικό οξύ) συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας από τις τροφές και είναι απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Υπάρχει σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων όπως είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, το κρέας, ο κρόκος του αυγού, τα όσπρια και τα ολικής άλεσης προϊόντα. Η βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη) συμβάλλει στη μείωση της κούρασης και συμμετέχει στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνης. Τη βρίσκουμε κυρίως στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το κρέας, τα δημητριακά και τα όσπρια.
Πως βοηθά ο ψευδάργυρος;
Πρόκειται για μέταλλο το οποίο συμβάλλει στη φυσιολογική γνωστική λειτουργία και είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της αποτελεσματικής άμυνας του οργανισμού. Η έλλειψη ψευδαργύρου στην παιδική ηλικία σχετίζεται με μειωμένη ανάπτυξη και συνδέεται με αδύναμη μνήμη και διαταραχές τις προσοχής. Το κόκκινο κρέας και τα στρείδια αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές ψευδαργύρου.
